Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Суперлёг. чтение
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  1. 5  

Каталог тем
Лёг.истор.
  1. 1  
  1. 2  
  1. 3  
  1. 4  
  1. 5  
  1. 6  
  1. 7  
 Истории о детях
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  2. 6  
  2. 7  
 Занимательное чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
 Казахский по уровням
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  4. 1  
  5. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  4. 2  
  5. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  4. 3  
  5. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  4. 4  
  5. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
  4. 5  
  5. 5  
  2. 6  
  3. 6  
 Лёгкое чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Короткие истории
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Кирил/Latyn 

Казахский по уровням

Уровень 4, страница 2
Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор идеи, составитель и переводчик текстов
с английского языка на русский: Андрей Краснов

      21. Артық тамақ
      Футболшылар тобы бірігіп кешкі ас ұйымдастырмақшы болды. Топтың әр мүшесі өзімен бірге тамақтары мен сусындарын ала келді. Топта 40 адам бар. Тамақ пен сусынның 40 түрі, олардың ішінде: кеспе, чипсілер, газдалған сусындар мен буррито бар еді. (Бурито - мексикандық тағам, ол жұмсақ бидай ұнынан жасалған самса, оның ішіне әртүрлі нәрсе салынады, мысалы, туралған ет, қуырылған дәнді дақылдар, күріш, қызанақтар, авокадо мен ірімшік. Тағамға қалауына қарай салат, қаймақ пен чили бұрышын қосады).
      Кешкі астан өте көп тамақ қалды. Топ жаттықтырушысы: " Кім қалған тамақты үйге алып кетеді?" - деп сұрады. Ойыншылар бастарын шайқады. Оларға желінбей қалған тамақ ұнамады. " Олай болса, қалған тамақтың барлығын лақтырып тастаймын", - деді жаттықтырушы. " Жоқ! Бұл дегеніңіз нағыз асқандық қой. Мұнымен бір отбасын тойдыруға болады ғой", - деді ойыншылардың бірі. Мұнымен басқа да ойыншылар келісті. Жаттықтырушыға бір ой келді. Ол үйсіздер паналайтын жерге келіп тоқтады. "Сәлеметсіздер ме! Мен сіздерге мына тамақтарды сыйға тартуға келдім", - деді жаттықтырушы.

      21. Artyq tamaq
      Futbolşylar toby bırıgıp keşkı as ūiymdastyrmaqşy boldy. Toptyñ är müşesı özımen bırge tamaqtary men susyndaryn ala keldı. Topta 40 adam bar. Tamaq pen susynnyñ 40 türı, olardyñ ışınde: kespe, şipsıler, gazdalğan susyndar men burrito bar edı. (Burito - meksikandyq tağam, ol jūmsaq bidai ūnynan jasalğan samsa, onyñ ışıne ärtürlı närse salynady, mysaly, turalğan et, quyrylğan dändı daqyldar, kürış, qyzanaqtar, avokado men ırımşık. Tağamğa qalauyna qarai salat, qaimaq pen şili būryşyn qosady).
      Keşkı astan öte köp tamaq qaldy. Top jattyqtyruşysy: " Kım qalğan tamaqty üige alyp ketedı?" - dep sūrady. Oiynşylar bastaryn şaiqady. Olarğa jelınbei qalğan tamaq ūnamady. " Olai bolsa, qalğan tamaqtyñ barlyğyn laqtyryp tastaimyn", - dedı jattyqtyruşy. " Joq! Būl degenıñız nağyz asqandyq qoi. Mūnymen bır otbasyn toidyruğa bolady ğoi", - dedı oiynşylardyñ bırı. Mūnymen basqa da oiynşylar kelıstı. Jattyqtyruşyğa bır oi keldı. Ol üisızder panalaityn jerge kelıp toqtady. "Sälemetsızder me! Men sızderge myna tamaqtardy syiğa tartuğa keldım", - dedı jattyqtyruşy.
Скрыть текст
      22. Өтірікшілермен араласпайды
      Вирджиния Клаудиямен араласқысы келді. Олар бір-бірін төрт жыл көрмеді. Вирджиния Клаудияға телефон шалды: «Сәлем, бұл мен, Вирджиниямын», - деді ол. «Мәссаған! Көптен бір-бірімізді көрмедік», - деді Клаудия. «АЙХОП-та түскі ас ішкің келе ме?» - деп сұрады Вирджиния. (АЙХОП-халықаралық құймақтар үйі). «Кешір, менің сабағым бар», - деді Клаудия. Вирджинияның көңілі түсіп кетті. Олар қоштасты.
      Вирджиния АЙХОП-қа басқа құрбысымен барды. Ішке кірместен бұрын, олар жандарынан өтіп бара жатқан Клаудияны байқады. Олар таңқалды. Клаудия өтірік айтты. «Мен сенің сабағың бар деп ойладым», - деді Вирджиния. «Хмм..Мен..оны?» - деді ол. «Ұмыт оны. Мен өтірікшілермен араласпаймын», - деді Вирджиния.

      22. Ötırıkşılermen aralaspaidy
      Virdjinia Klaudiamen aralasqysy keldı. Olar bır-bırın tört jyl körmedı. Virdjinia Klaudiağa telefon şaldy: «Sälem, būl men, Virdjiniamyn», - dedı ol. «Mässağan! Köpten bır-bırımızdı körmedık», - dedı Klaudia. «AiHOP-ta tüskı as ışkıñ kele me?» - dep sūrady Virdjinia. (AiHOP-halyqaralyq qūimaqtar üiı). «Keşır, menıñ sabağym bar», - dedı Klaudia. Virdjinianyñ köñılı tüsıp kettı. Olar qoştasty.
      Virdjinia AiHOP-qa basqa qūrbysymen bardy. Işke kırmesten būryn, olar jandarynan ötıp bara jatqan Klaudiany baiqady. Olar tañqaldy. Klaudia ötırık aitty. «Men senıñ sabağyñ bar dep oiladym», - dedı Virdjinia. «Hmm..Men..ony?» - dedı ol. «Ūmyt ony. Men ötırıkşılermen aralaspaimyn», - dedı Virdjinia.
Скрыть текст
      23. Бір нәрсе сатып ал - екіншісін тегін ал!
      Бренди дүкенге барды. Ол BOGO деп жазылып тұрған кестені көрді. Ол жұмыскерден оның не мағына беретінін сұрады. Бұның мағынасы "Бір нәрсе сатып ал - екіншісін тегін ал", -деді ол. Ол бұны керемет екен деп ойлады. Қандай қызықты сөйлем! Ол киім ілінген қатарға қарады. Ол 30 долларға жейде тапты. Қазір оған тағы да бір нәрсе табу керек болады. Ол өзіне ұнаған юбканы көрді. Ол 5 доллар ғана тұрды. Бұның мағынасы оның бағасы алған заттарына сәйкес келмеді.
      Ол 2 нәрсе алғысы келді, бірақ екеуін де бірдей бағаға, бірақ ол ештеңе таба алмады. Ол бір сағат іздеді. Ол әдемі көйлек тапты. Ол оның бағасына қарады. Ол 80 доллар тұрды. Ол мұңайды. Ақыры ол жейде мен юбканы 5 долларға сатып алды.

      23. Bır närse satyp al - ekınşısın tegın al!
      Brendi dükenge bardy. Ol BOGO dep jazylyp tūrğan kestenı kördı. Ol jūmyskerden onyñ ne mağyna beretının sūrady. Būnyñ mağynasy "Bır närse satyp al - ekınşısın tegın al", -dedı ol. Ol būny keremet eken dep oilady. Qandai qyzyqty söilem! Ol kiım ılıngen qatarğa qarady. Ol 30 dollarğa jeide tapty. Qazır oğan tağy da bır närse tabu kerek bolady. Ol özıne ūnağan iubkany kördı. Ol 5 dollar ğana tūrdy. Būnyñ mağynasy onyñ bağasy alğan zattaryna säikes kelmedı.
      Ol 2 närse alğysy keldı, bıraq ekeuın de bırdei bağağa, bıraq ol eşteñe taba almady. Ol bır sağat ızdedı. Ol ädemı köilek tapty. Ol onyñ bağasyna qarady. Ol 80 dollar tūrdy. Ol mūñaidy. Aqyry ol jeide men iubkany 5 dollarğa satyp aldy.
Скрыть текст
      24. Саябақтағы теннис ойыны
      Сьюзан мен Фелисити саябақта теннис ойнауға жиналды. Олар бір айдан бері ойнап жүр. Олар екеуі екі түрлі мектепте оқиды. Сьюзан Канада мектебінде оқиды. Ал Сьюзан Америка Құрама Штаттарындағы мектепте оқиды. Бір кездері екеуі бір мектепте оқыған болатын. Олар мектепте бірге теннис құрамасында ойнады.
      Қазір олар тек жаз айларында ғана кездеседі. Сьюзан Америка Құрама Штаттарына әрбір жаз айында келеді. Әдетте жазда жаңбыр жаумайтын, бірақ сол теннис ойнайтын күні жауын жауып кетті. Олардың көңілдері түсіп кетті. Олар бәрібір кездесті. Олар үйде отырып әңгімелесті.

      24. Saiabaqtağy tenis oiyny
      Süzan men Felisiti saiabaqta tenis oinauğa jinaldy. Olar bır aidan berı oinap jür. Olar ekeuı ekı türlı mektepte oqidy. Süzan Kanada mektebınde oqidy. Al Süzan Amerika Qūrama Ştattaryndağy mektepte oqidy. Bır kezderı ekeuı bır mektepte oqyğan bolatyn. Olar mektepte bırge tenis qūramasynda oinady.
      Qazır olar tek jaz ailarynda ğana kezdesedı. Süzan Amerika Qūrama Ştattaryna ärbır jaz aiynda keledı. Ädette jazda jañbyr jaumaityn, bıraq sol tenis oinaityn künı jauyn jauyp kettı. Olardyñ köñılderı tüsıp kettı. Olar bärıbır kezdestı. Olar üide otyryp äñgımelestı.
Скрыть текст
      25. Әженің өлер алдындағы соңғы тілегі
      Эйприл Колорадо штатынан , ол жақта қар қалың. Эйприл қарды жақсы көрмегендіктен ол өз анасымен күн шуақты Калифорнияда тұрады. Эйприлдің әжесі 100 жаста. Ол Колорадода тұрады. Ол қатты ауырып жатыр. Эйприлдің анасы әжесінің халін білуге барып қайтпақшы. Ол Эйприлдің өзімен бірге Колородаға барғанын қалайды. Эйприлдің ол жаққа барғысы келмейді.
      Эйприл әжесінен хат алды. Өлер алдындағы әжесінің соңғы тілегі қызы мен Эйприлді көргісі келетіні туралы жазыпты. Эйприл қатты ұялды. Ол баратын болып шешті, себебі ол әжесін жақсы көреді.

      25. Äjenıñ öler aldyndağy soñğy tılegı
      Eipril Kolorado ştatynan, ol jaqta qar qalyñ. Eipril qardy jaqsy körmegendıkten ol öz anasymen kün şuaqty Kaliforniada tūrady. Eiprildıñ äjesı 100 jasta. Ol Koloradoda tūrady. Ol qatty auyryp jatyr. Eiprildıñ anasy äjesınıñ halın bıluge baryp qaitpaqşy. Ol Eiprildıñ özımen bırge Kolorodağa barğanyn qalaidy. Eiprildıñ ol jaqqa barğysy kelmeidı.
      Eipril äjesınen hat aldy. Öler aldyndağy äjesınıñ soñğy tılegı qyzy men Eiprildı körgısı keletını turaly jazypty. Eipril qatty ūialdy. Ol baratyn bolyp şeştı, sebebı ol äjesın jaqsy köredı.
Скрыть текст
      26. Билетті жоғалтты
      Зэк ойын-сауық саябағына арналған билетті ұтып алды. Ол оны би байқауынан ұтып алған болатын. Ол би жағынан көп жылдық тәжірибесі болғандықтан, жеңіп шығу оңай болды. Ол ойын-сауық саябағына бару үшін жеке заттарын жинады. Ол сол жерде өз достарымен кездесуге бел буған еді.
      Ол өзінің спорттық машинасына отырды. Ол ойын сауық саябағына қарай тартты. Ол билет сататын кассаға жақындады. "Қош келдіңіз! Сіздің билетіңізді қарауға бола ма?" - деп сұрады қызметкер. Ол қолын қалтасына салып еді, онда ештеңе табылмады. Ол қобалжып кетті. Ол қол дорбасын қағып көрді. Билет ол жерде де болмады. Бәлкім, ол оны үйде қалдырып кеткен болар.

      26. Bilettı joğaltty
      Zek oiyn-sauyq saiabağyna arnalğan bilettı ūtyp aldy. Ol ony bi baiqauynan ūtyp alğan bolatyn. Ol bi jağynan köp jyldyq täjıribesı bolğandyqtan, jeñıp şyğu oñai boldy. Ol oiyn-sauyq saiabağyna baru üşın jeke zattaryn jinady. Ol sol jerde öz dostarymen kezdesuge bel buğan edı.
      Ol özınıñ sporttyq maşinasyna otyrdy. Ol oiyn sauyq saiabağyna qarai tartty. Ol bilet satatyn kasağa jaqyndady. "Qoş keldıñız! Sızdıñ biletıñızdı qarauğa bola ma?" - dep sūrady qyzmetker. Ol qolyn qaltasyna salyp edı, onda eşteñe tabylmady. Ol qobaljyp kettı. Ol qol dorbasyn qağyp kördı. Bilet ol jerde de bolmady. Bälkım, ol ony üide qaldyryp ketken bolar.
Скрыть текст
      27. Қуырылған жұмыртқа
      Синтия өзінің қызының туған күніне жұмыртқа дайындауды шешті, себебі бұл оның қызының сүйікті тағамы болатын. Ол қызын оятты. Оның қызы көзін уқалады және есінеді. Синтия оны құшақтап: «Туған күніңмен!»- деді. Ол қызына тағамы бар ыдысты берді. Ыдыста бекон, құймақ және жұмыртқа бар еді. Синтияның қызы жұмыртқаға қарады да: "Бұл не?"-деп сұрады.
      "Бұл жұмыртқа, ақымағым. Сен жақсы көретін", - деді Синтия. "Бұлар әдеттегідей көрінбейді", - деді оның қызы. Синтия жұмыртқаны әр түрлі жолмен дайындауға болатынын айтты. Оның қызы жұмыртқаны тек омлет түрінде жеген болатын. Синтия бұл жолы жұмыртқаны қуырған болатын. Оның қызы кішкентай бөлігін алды. "Өте дәмді!" - деді ол.

      27. Quyrylğan jūmyrtqa
      Sintia özınıñ qyzynyñ tuğan künıne jūmyrtqa daiyndaudy şeştı, sebebı būl onyñ qyzynyñ süiıktı tağamy bolatyn. Ol qyzyn oiatty. Onyñ qyzy közın uqalady jäne esınedı. Sintia ony qūşaqtap: «Tuğan künıñmen!»- dedı. Ol qyzyna tağamy bar ydysty berdı. Ydysta bekon, qūimaq jäne jūmyrtqa bar edı. Sintianyñ qyzy jūmyrtqağa qarady da: "Būl ne?"-dep sūrady.
      "Būl jūmyrtqa, aqymağym. Sen jaqsy köretın", - dedı Sintia. "Būlar ädettegıdei körınbeidı", - dedı onyñ qyzy. Sintia jūmyrtqany är türlı jolmen daiyndauğa bolatynyn aitty. Onyñ qyzy jūmyrtqany tek omlet türınde jegen bolatyn. Sintia būl joly jūmyrtqany quyrğan bolatyn. Onyñ qyzy kışkentai bölıgın aldy. "Öte dämdı!" - dedı ol.
Скрыть текст
      28. Ұрлық түбі қорлық
      Кори кедей еді. Оның ата-анасы жақында ажырасып кеткен. Ол өз әкесімен бірге тұратын. Оның әкесі сағатына бар болғаны 9 доллар табатын еді. Коридің тағы төрт іні- қарындасы бар еді. Пәтерақы да аз емес-ті. Жарық көзіне де бірталай ақша кететін. Судың да ақысы қымбатқа шығатын. Барлығы отбасы қаражатына ауыр тиетін. Кори үнемі тоқ тамақтана алмады. Ол ұрлық жасауды ұйғарды. Ол бұның жаман екенін түсінетін, бірақ оны кедейлік қысып кетті.
      Ол тәбет ашатын алманы көрді. Ол айналасына қарап алды. Оған ешкім назар аударып тұрмаған. Асықпай тыныш қана ала берсе болатын еді. Ол алманы қалтасына салды. Ол дүкеннің шыға берісіне жақындады. Бір минуттан соң алмалар тұрған жерге қайта барды. Ол алған алмасын қайта орнына қойды. Ол жаман адам болғысы келмеді. Ұрлаған-жаман.

      28. Ūrlyq tübı qorlyq
      Kori kedei edı. Onyñ ata-anasy jaqynda ajyrasyp ketken. Ol öz äkesımen bırge tūratyn. Onyñ äkesı sağatyna bar bolğany 9 dollar tabatyn edı. Koridıñ tağy tört ını- qaryndasy bar edı. Päteraqy da az emes-tı. Jaryq közıne de bırtalai aqşa ketetın. Sudyñ da aqysy qymbatqa şyğatyn. Barlyğy otbasy qarajatyna auyr tietın. Kori ünemı toq tamaqtana almady. Ol ūrlyq jasaudy ūiğardy. Ol būnyñ jaman ekenın tüsınetın, bıraq ony kedeilık qysyp kettı.
      Ol täbet aşatyn almany kördı. Ol ainalasyna qarap aldy. Oğan eşkım nazar audaryp tūrmağan. Asyqpai tynyş qana ala berse bolatyn edı. Ol almany qaltasyna saldy. Ol dükennıñ şyğa berısıne jaqyndady. Bır minuttan soñ almalar tūrğan jerge qaita bardy. Ol alğan almasyn qaita ornyna qoidy. Ol jaman adam bolğysy kelmedı. Ūrlağan-jaman.
Скрыть текст
      29. Ол жаяу жүргенді жақсы көреді
      Вероника 21 жаста. Оның әлі жүргізуші куәлігі жоқ. Оның достары оған қарап күледі. Ол бұған көңіл бөлмейді. Ол жаяу жүргенді жақсы көреді. Ол тезірек жүре алады. Ол бірнеше сағат бойы жүре алады. Ол күнде мектепке жаяу барады. Ол күнде жұмысқа жаяу барады. Егер дүкенге бару керек болса, ол онда жаяу барады. Ол тез шаршамайды. Ол жаяу жүру адамды босаңсытады деп ойлайды.
      Жүгіру - басқа әңгіме. Ол жүгіргенді ұнатпайды. Жүгіру шаршатады. Жүгіргенде оның іші ауырады. Верониканың жаңа жұмыс орны алыста орналасқан. Оның әлі машина алғысы келмейді. Ол автобуспен жүруді жоспарлауда.

      29. Ol jaiau jürgendı jaqsy köredı
      Veronika 21 jasta. Onyñ älı jürgızuşı kuälıgı joq. Onyñ dostary oğan qarap küledı. Ol būğan köñıl bölmeidı. Ol jaiau jürgendı jaqsy köredı. Ol tezırek jüre alady. Ol bırneşe sağat boiy jüre alady. Ol künde mektepke jaiau barady. Ol künde jūmysqa jaiau barady. Eger dükenge baru kerek bolsa, ol onda jaiau barady. Ol tez şarşamaidy. Ol jaiau jüru adamdy bosañsytady dep oilaidy.
      Jügıru - basqa äñgıme. Ol jügırgendı ūnatpaidy. Jügıru şarşatady. Jügırgende onyñ ışı auyrady. Veronikanyñ jaña jūmys orny alysta ornalasqan. Onyñ älı maşina alğysy kelmeidı. Ol avtobuspen jürudı josparlauda.
Скрыть текст
      30. Қуырылған орамжапырақ
      Джина жақында ата-анасының үйінен кетті. Ол қуанды және қорықты. Ол ата-анасымен 18 жылдан көп уақыт өмір сүрді. Оның ата-анасы ол үшін тамақ жасайтын. Енді ол өзі үшін тамақ істеуі керек. Бастапқыда ол сыртта көп тамақтанатын еді. Бірақ бұл қымбатқа шығатын. Ол тамақ жасауды үйренейін деп шешті.
      Ол қуырылған орамжапырақ жасауды жоспарлады. Бұл тамақ денсаулыққа пайдалы және дайындауы оңай. Ол табаны пешке қойды. Ол пешті қосты. Ол табаға май құйды. Ол табаның ішіне орамжапырақты салды. Ол орамжапырақты араластырды. Ол табаның қақпағын жапты. Ол бірнеше минут күтті. Тамақ дайын.

      30. Quyrylğan oramjapyraq
      Djina jaqynda ata-anasynyñ üiınen kettı. Ol quandy jäne qoryqty. Ol ata-anasymen 18 jyldan köp uaqyt ömır sürdı. Onyñ ata-anasy ol üşın tamaq jasaityn. Endı ol özı üşın tamaq ısteuı kerek. Bastapqyda ol syrtta köp tamaqtanatyn edı. Bıraq būl qymbatqa şyğatyn. Ol tamaq jasaudy üireneiın dep şeştı.
      Ol quyrylğan oramjapyraq jasaudy josparlady. Būl tamaq densaulyqqa paidaly jäne daiyndauy oñai. Ol tabany peşke qoidy. Ol peştı qosty. Ol tabağa mai qūidy. Ol tabanyñ ışıne oramjapyraqty saldy. Ol oramjapyraqty aralastyrdy. Ol tabanyñ qaqpağyn japty. Ol bırneşe minut küttı. Tamaq daiyn.
Скрыть текст
      31. Америка әртүрлі
      Америка сондай үлкен. Онда 50 штат бар. Кейбір штаттар кей мемлекеттен де үлкен. Техас-Америкадағы ең үлкен штат болып саналады. Техас- Франциядан да үлкен. Кей адамдар штатты мемлекет деп қабылдайды, себебі олар әртүрлі. Тіпті қалалары да бір- бірінен бөлек.
      Лос-Анджелес және Бейкесфилд қалалары Калифорнияда орналасқан. Лос- Анджелестің тұрғындары қалалықтар. Ол жақтың өмір сүру жағдайы қыз-қыз қайнап жатады. Ол жақта дүкендер көп. Ол жақта кәсіпкерлер көп , әрқайсысы кәсібін жасап жатады. Лос -Анджелесте көп зат бар, көп затпен айналысуға болады. Бейкесфилд- ауылдық жер. Ол жақ тыныш. Ол жақта айналысатын зат та аз болады. Бұл жақта үй арзан. Америка өте әртүрлі.

      31. Amerika ärtürlı
      Amerika sondai ülken. Onda 50 ştat bar. Keibır ştattar kei memleketten de ülken. Tehas-Amerikadağy eñ ülken ştat bolyp sanalady. Tehas- Fransiadan da ülken. Kei adamdar ştatty memleket dep qabyldaidy, sebebı olar ärtürlı. Tıptı qalalary da bır- bırınen bölek.
      Los-Andjeles jäne Beikesfild qalalary Kaliforniada ornalasqan. Los- Andjelestıñ tūrğyndary qalalyqtar. Ol jaqtyñ ömır süru jağdaiy qyz-qyz qainap jatady. Ol jaqta dükender köp. Ol jaqta käsıpkerler köp , ärqaisysy käsıbın jasap jatady. Los -Andjeleste köp zat bar, köp zatpen ainalysuğa bolady. Beikesfild- auyldyq jer. Ol jaq tynyş. Ol jaqta ainalysatyn zat ta az bolady. Būl jaqta üi arzan. Amerika öte ärtürlı.
Скрыть текст
      32. Әдеттегіден тыс күн тәртібі
      Финннің ұйықтау уақытының кестесі ерекше. Ол ұйқыға таңертеңгі сағат 5-те жатып, күндіз 3-те тұрады. Оның тамақтану уақытының кестесі де ерекше. Ол таңғы асты күндізгі сағат 3.30-да ішеді. Түскі асты кешкі 7-де ішеді. Кешкі асты түнгі 1-де ішеді.
      Бір күні түнгі 1-де ол өзін аш сезінді. Оның тамақ жасағысы келмеді. Ол күні-түні жұмыс істейтін дәмханаға баруды шешті. Күні-түні деген әрқашан қол жетімділікті білдіреді. Ол дәмханаға машинамен келді. Онда көп адам болған жоқ. Финн биік үстелде жалғыз отырды. Ол бургер мен сүт коктейліне тапсырыс берді.

      32. Ädettegıden tys kün tärtıbı
      Finnıñ ūiyqtau uaqytynyñ kestesı erekşe. Ol ūiqyğa tañerteñgı sağat 5-te jatyp, kündız 3-te tūrady. Onyñ tamaqtanu uaqytynyñ kestesı de erekşe. Ol tañğy asty kündızgı sağat 3.30-da ışedı. Tüskı asty keşkı 7-de ışedı. Keşkı asty tüngı 1-de ışedı.
      Bır künı tüngı 1-de ol özın aş sezındı. Onyñ tamaq jasağysy kelmedı. Ol künı-tünı jūmys ısteitın dämhanağa barudy şeştı. Künı-tünı degen ärqaşan qol jetımdılıktı bıldıredı. Ol dämhanağa maşinamen keldı. Onda köp adam bolğan joq. Fin biık üstelde jalğyz otyrdy. Ol burger men süt kokteilıne tapsyrys berdı.
Скрыть текст
      33. Рик артық салмақтан зардап шегіп жүр
      Рик тамақ жегенді жақсы көреді. Бірақ ол тым көп жегенді жақсы көреді. Онда артық салмақ бар. Оның іші пысқан кезде де ол тамақтанады. Ол қатты күйзеліске түссе де тамақтанады. Ол достарымен араласып отырғанда да тамақтанады. Ол тамақты тым көп мөлшерде жейді.
      Ол вафли жейді. Қуырылған тауық пен қуырылған жұмыртқаны таңғы асқа жейді. Ол түске пицца, картоп-фри және газдалған суды ішеді. Ол кешкі асқа гамбургер мен пиязды дөңгелетіп кесіп жейді. Ол негізгі тамақ уақытының арасында тамақтанып тұрады. Ол ешқашан жаттығу жасамайды. Ол тым тез шаршайды. Бірақ ол бәрін дұрыс деп есептейді. Оны жұрт семіз десе, күледі.

      33. Rik artyq salmaqtan zardap şegıp jür
      Rik tamaq jegendı jaqsy köredı. Bıraq ol tym köp jegendı jaqsy köredı. Onda artyq salmaq bar. Onyñ ışı pysqan kezde de ol tamaqtanady. Ol qatty küizelıske tüsse de tamaqtanady. Ol dostarymen aralasyp otyrğanda da tamaqtanady. Ol tamaqty tym köp mölşerde jeidı.
      Ol vafli jeidı. Quyrylğan tauyq pen quyrylğan jūmyrtqany tañğy asqa jeidı. Ol tüske pitsa, kartop-fri jäne gazdalğan sudy ışedı. Ol keşkı asqa gamburger men piazdy döñgeletıp kesıp jeidı. Ol negızgı tamaq uaqytynyñ arasynda tamaqtanyp tūrady. Ol eşqaşan jattyğu jasamaidy. Ol tym tez şarşaidy. Bıraq ol bärın dūrys dep esepteidı. Ony jūrt semız dese, küledı.
Скрыть текст
      34. Біртүрлі тамақ ішу әдеті
      Хизердің тамақ ішу әдеті қызық. Ол жібітілген қауызды жақсы көреді, сондықтан да оған сүт құйғаннан кейін 10 минут күтеді. Ол пиццаны шанышқымен және пышақпен жейді. Ол фри-картопты тамаққа арналған таяқшалармен жейді. Ол кетчупті пакеттен ішеді. Ол чипстарға кетчуп құяды.
      Ол қышаны кеспеге қосып жегенді ұнатады. Ол пиццаны суық күйінде жегенді ұнатады. Ол еріп кеткен балмұздақты жегенді ұнатады. Ол шекілдеуік шаққанды жақсы көреді . Ол тұзды бұрама тоқашпен банан жегенді жақсы көреді. Ол достарының алдында осылай біртүрлі тамақтанудан ұялмайды. Адамдар әдетте оған таңғалып қарайды, бірақ Хизер оған мән бермейді.

      34. Bırtürlı tamaq ışu ädetı
      Hizerdıñ tamaq ışu ädetı qyzyq. Ol jıbıtılgen qauyzdy jaqsy köredı, sondyqtan da oğan süt qūiğannan keiın 10 minut kütedı. Ol pitsany şanyşqymen jäne pyşaqpen jeidı. Ol fri-kartopty tamaqqa arnalğan taiaqşalarmen jeidı. Ol ketşüptı paketten ışedı. Ol şipstarğa ketşüp qūiady.
      Ol qyşany kespege qosyp jegendı ūnatady. Ol pitsany suyq küiınde jegendı ūnatady. Ol erıp ketken balmūzdaqty jegendı ūnatady. Ol şekıldeuık şaqqandy jaqsy köredı . Ol tūzdy būrama toqaşpen banan jegendı jaqsy köredı. Ol dostarynyñ aldynda osylai bırtürlı tamaqtanudan ūialmaidy. Adamdar ädette oğan tañğalyp qaraidy, bıraq Hizer oğan män bermeidı.
Скрыть текст
      35. Тағам дәмін татып көру
      Рози супермаркетке келді. Ол сүт , сұлы қауызы және тауық етін сатып алмақ болды. Ол өзімен зат салатын арбаны алды. Ол ет өнімдері бөліміне барды. Ол қаптамадағы тауық етін алып, арбаға салып қойды. Ол сүт өнімдері бөліміне өтті. Ол бір галлон сүтті алып, арбасына салды. Ол сосын дәнді дақылдар бөліміне келді. Ол бір қорап тәтті жарманы алып, арбаға салды.
      Ол ұзын-сонар кезекте тұрған адамдарды көрді. Оны олардың не үшін тұрғаны қызықтырып жіберді. Ол кезектің басына көз салды. Онда пицца тілімдерінің дәмін татып көруге беріп жатыр екен! Пиццаны тегін беріп жатқан. Өнімдер мен тағамдардың дәмін көруге берілетін кесектер мен тілімдер үшін әрқашан ұзақ кезек пайда болатын. Рози де кезекке тұрайын деп шешті.

      35. Tağam dämın tatyp köru
      Rozi supermarketke keldı. Ol süt , sūly qauyzy jäne tauyq etın satyp almaq boldy. Ol özımen zat salatyn arbany aldy. Ol et önımderı bölımıne bardy. Ol qaptamadağy tauyq etın alyp, arbağa salyp qoidy. Ol süt önımderı bölımıne öttı. Ol bır gallon süttı alyp, arbasyna saldy. Ol sosyn dändı daqyldar bölımıne keldı. Ol bır qorap tättı jarmany alyp, arbağa saldy.
      Ol ūzyn-sonar kezekte tūrğan adamdardy kördı. Ony olardyñ ne üşın tūrğany qyzyqtyryp jıberdı. Ol kezektıñ basyna köz saldy. Onda pitsa tılımderınıñ dämın tatyp köruge berıp jatyr eken! Pitsany tegın berıp jatqan. Önımder men tağamdardyñ dämın köruge berıletın kesekter men tılımder üşın ärqaşan ūzaq kezek paida bolatyn. Rozi de kezekke tūraiyn dep şeştı.
Скрыть текст
      36. Фотоколлаж
      Даян Тинаға сыйлық жасағысы келді. Ол Тинаға маңызды бір нәрсе сыйлағысы келді. Біріншіден, ол Тинаға бір нәрсе сатып алғысы келді. Ол Тинаның дизайнерлік сөмкені көп уақыттан бері алғысы келетінін білетін. Даян бұл айтарлықтай маңызды болады деп ойламады. Ол жүректен болатын сыйлық бергісі келді. Ол фотоколлаж жасайын деп шешті.
      Онда Тина екеуінің 10 жастан бергі ескі фотолары бар болатын. Ол осы фотоларды кесіп алып, картон қағазға жабыстырды. Бұны жасау қымбат шықпайтын. Даян сыйлықты орауыш қағазға орады. Ол сыйлықты Тинаға берді. "Саған ұнайды деп үміттенемін", - деді Даян. Тина сыйлықты ашты. Ол коллажға қарады. Даян Тинаға ұнамады деп ойлады. Тина жымиды. "Маған ұнайды", - деді Тина. "Сен өтірік айтып тұрсың деп ойлаймын", - деді Даян. "Жақсы. Сен маған жақсырақ бір нәрсе сыйлайтын шығарсың деп ойлағанмын", - деді Тина.

      36. Fotokollaj
      Daian Tinağa syilyq jasağysy keldı. Ol Tinağa mañyzdy bır närse syilağysy keldı. Bırınşıden, ol Tinağa bır närse satyp alğysy keldı. Ol Tinanyñ dizainerlık sömkenı köp uaqyttan berı alğysy keletının bıletın. Daian būl aitarlyqtai mañyzdy bolady dep oilamady. Ol jürekten bolatyn syilyq bergısı keldı. Ol fotokollaj jasaiyn dep şeştı.
      Onda Tina ekeuınıñ 10 jastan bergı eskı fotolary bar bolatyn. Ol osy fotolardy kesıp alyp, karton qağazğa jabystyrdy. Būny jasau qymbat şyqpaityn. Daian syilyqty orauyş qağazğa orady. Ol syilyqty Tinağa berdı. "Sağan ūnaidy dep ümıttenemın", - dedı Daian. Tina syilyqty aşty. Ol kollajğa qarady. Daian Tinağa ūnamady dep oilady. Tina jymidy. "Mağan ūnaidy", - dedı Tina. "Sen ötırık aityp tūrsyñ dep oilaimyn", - dedı Daian. "Jaqsy. Sen mağan jaqsyraq bır närse syilaityn şyğarsyñ dep oilağanmyn", - dedı Tina.
Скрыть текст
      37. Кие беруге қалдыру немесе қайтару?
      Жаклин бір іс-шараға жиналды. Бұл мектепте бірге оқыған сыныптастарымен кездесу еді. Онда барлығы болады. Ол бәріне өзгеше әсер қалдырып, барынша жақсы көрінуге тырысты. Ол қымбат көйлек сатып алды. Ол қызыл түсті және әдемі жылтырайтын еді. Ол 500 доллар тұрған. Ол көйлектің заттаңбасын сақтап қалғысы келді, себебі кездесуден соң оны қайтарып бермек ойда болды.
      Ол кездесу кешіне келді. Бәрі оған назар аударды. Ол ерекше көрінді. Бәрі кәдімгі шалбар мен жейделер киіп жүр екен. Біреу тіпті үй киімімен келген. Жаклин өзін ыңғайсыз сезінді. Бірақ та адамдар оған ілтипат көрсетіп жатты. Ол бұл туралы ойламауға тырысты. Ол өзінің баяғы сыныптастарымен әңгімелесе бастады. Бір сәтте ол өзіне мұздай бір нәрсе төгілгенін сезінді. Әлдекім байқамай оның үстіне мүкжидек шырынын төгіп алды! Көйлекті қайтару туралы ойды ұмыта берсе де болатын еді.

      37. Kie beruge qaldyru nemese qaitaru?
      Jaklin bır ıs-şarağa jinaldy. Būl mektepte bırge oqyğan synyptastarymen kezdesu edı. Onda barlyğy bolady. Ol bärıne özgeşe äser qaldyryp, barynşa jaqsy körınuge tyrysty. Ol qymbat köilek satyp aldy. Ol qyzyl tüstı jäne ädemı jyltyraityn edı. Ol 500 dollar tūrğan. Ol köilektıñ zattañbasyn saqtap qalğysy keldı, sebebı kezdesuden soñ ony qaitaryp bermek oida boldy.
      Ol kezdesu keşıne keldı. Bärı oğan nazar audardy. Ol erekşe körındı. Bärı kädımgı şalbar men jeideler kiıp jür eken. Bıreu tıptı üi kiımımen kelgen. Jaklin özın yñğaisyz sezındı. Bıraq ta adamdar oğan ıltipat körsetıp jatty. Ol būl turaly oilamauğa tyrysty. Ol özınıñ baiağy synyptastarymen äñgımelese bastady. Bır sätte ol özıne mūzdai bır närse tögılgenın sezındı. Äldekım baiqamai onyñ üstıne mükjidek şyrynyn tögıp aldy! Köilektı qaitaru turaly oidy ūmyta berse de bolatyn edı.
Скрыть текст
      38. Жауын уақытында кітап оқу
      Карен терезеге қарады. Терезеде жаңбыр тамшылары жарысып барады. Жауын басталып келе жатты. Иттер үре бастады. Бұлттар түнеріп кетті. Карен достарымен футбол ойнамақ болып жоспарлап қойған. Ол жоспарынан бас тартуға мәжбүр болды. Басында ол қамығып қалды. Сосын ол кітап оқи бастады. Жаңбырлы күні кітап оқу - керемет уақыт!
      Ол өзіне бір шыны-аяқ ыстық шоколад әзірлеп алды. Ол диванға жайғасып алды. Ол үстіне көрпе жамылып алды. Ол кітабын ашты. Ол қызықты еді. Ол бір сағатта 100 бет оқып тастады. Ол телефонның шырылдағанын естіді. "Карен! Кеттік футбол ойнайық! Жаңбыр тоқтады", - деді оның құрбысы. Кареннің ешқайда барғысы келмеді. Ол кітабын оқып отырғысы келді. "Мен үйде қаламын", - деді Карен. Ол кітабын оқуды жалғастырды.

      38. Jauyn uaqytynda kıtap oqu
      Karen terezege qarady. Terezede jañbyr tamşylary jarysyp barady. Jauyn bastalyp kele jatty. itter üre bastady. Būlttar tünerıp kettı. Karen dostarymen futbol oinamaq bolyp josparlap qoiğan. Ol josparynan bas tartuğa mäjbür boldy. Basynda ol qamyğyp qaldy. Sosyn ol kıtap oqi bastady. Jañbyrly künı kıtap oqu - keremet uaqyt!
      Ol özıne bır şyny-aiaq ystyq şokolad äzırlep aldy. Ol divanğa jaiğasyp aldy. Ol üstıne körpe jamylyp aldy. Ol kıtabyn aşty. Ol qyzyqty edı. Ol bır sağatta 100 bet oqyp tastady. Ol telefonnyñ şyryldağanyn estıdı. "Karen! Kettık futbol oinaiyq! Jañbyr toqtady", - dedı onyñ qūrbysy. Karennıñ eşqaida barğysy kelmedı. Ol kıtabyn oqyp otyrğysy keldı. "Men üide qalamyn", - dedı Karen. Ol kıtabyn oqudy jalğastyrdy.
Скрыть текст
      39. Көтерме сауда дүкені
      Мая ақшасын үнемдегенді жақсы көреді. Оған арнаулы дүкендерден гөрі көтерме сауда дүкендері көбірек ұнайды. Көтерме сауда дүкендері көп мөлшердегі заттарды төмен бағада сатады. Олар галлонмен қыша секілді заттарды сатады. Кәдімгі дүкендер қышаны тек бөтелкемен сатады. Мая алма, кетчуп және чипсы сатып алғысы келді. Алмалар 20 алмадан тұратын қаптамада келеді. Қаптама 6 доллар тұрады. Демек, әрбір алма 30 цент тұрады. Ал, арнаулы дүкендерде әрбір алма 40 цент тұрады.
      Маяның күйеуі көтерме дүкендерді ұнатпайды. Ол заттардан тез шаршайды. Ол үлкен бағаға аз алма алғанды жөн көреді. «Мая, біз 20 алманы олар бұзылып кетпейінше бітіре алмаймыз», - деді күйеуі. «Әрине, бітіреміз», - деді Мая.

      39. Köterme sauda dükenı
      Maia aqşasyn ünemdegendı jaqsy köredı. Oğan arnauly dükenderden görı köterme sauda dükenderı köbırek ūnaidy. Köterme sauda dükenderı köp mölşerdegı zattardy tömen bağada satady. Olar gallonmen qyşa sekıldı zattardy satady. Kädımgı dükender qyşany tek bötelkemen satady. Maia alma, ketşüp jäne şipsy satyp alğysy keldı. Almalar 20 almadan tūratyn qaptamada keledı. Qaptama 6 dollar tūrady. Demek, ärbır alma 30 sent tūrady. Al, arnauly dükenderde ärbır alma 40 sent tūrady.
      Maianyñ küieuı köterme dükenderdı ūnatpaidy. Ol zattardan tez şarşaidy. Ol ülken bağağa az alma alğandy jön köredı. «Maia, bız 20 almany olar būzylyp ketpeiınşe bıtıre almaimyz», - dedı küieuı. «Ärine, bıtıremız», - dedı Maia.
Скрыть текст
      40. Қолданылған тауарлар дүкеніндегі сауда
      Марина киім-кешекті жақсы көреді. Және ол ерекше болуды ұнатады. Оның мектебіндегі қыздардың көбісі сауданы бірдей дүкендерден жасайды. Марина басқа қыздармен бірдей киінгенді жек көреді. Міне сондықтан ол киімдерді пайдаланылған тауарлар дүкенінен сатып алады. Бұл дүкен адамдар тапсырған заттарды сатады. Негізінен онда бұрын қолданған заттар болады. Кейде киімде дақтар және тесіктер болады. Заттар, киімдер өте арзан бағамен.
      Марина ілінген киімдерді қуана қарап шығады. Ол әдетте өзіне ұнаған кем дегенде бір киім табады. Ол көйлек тауып алды. Ол қара түсті және ұзын. Бұны маскарадтық кешке кисе, өте жақсы болар еді.

      40. Qoldanylğan tauarlar dükenındegı sauda
      Marina kiım-keşektı jaqsy köredı. Jäne ol erekşe boludy ūnatady. Onyñ mektebındegı qyzdardyñ köbısı saudany bırdei dükenderden jasaidy. Marina basqa qyzdarmen bırdei kiıngendı jek köredı. Mıne sondyqtan ol kiımderdı paidalanylğan tauarlar dükenınen satyp alady. Būl düken adamdar tapsyrğan zattardy satady. Negızınen onda būryn qoldanğan zattar bolady. Keide kiımde daqtar jäne tesıkter bolady. Zattar, kiımder öte arzan bağamen.
      Marina ılıngen kiımderdı quana qarap şyğady. Ol ädette özıne ūnağan kem degende bır kiım tabady. Ol köilek tauyp aldy. Ol qara tüstı jäne ūzyn. Būny maskaradtyq keşke kise, öte jaqsy bolar edı.
Скрыть текст


В подготовке текстов на казахском языке участвовали пользователи сайта sozdik.kz:
Nurdaulet Aspenov, Жанара Қабина, Акжайык Сабырбаева, Гульнар Абдраимова, Алтынгуль Кептербаева, Жанар Амангалиева, Гаухар Назымбекова, Рахат Уйсымбаев, Norah Jones, Аслан Бисенов, Аяулым Орынгали, Бағлан Көке, Мади Толегенов, Раушан Муталипова и другие.
Корректор текстов на казахском языке: Атлас Кудайбергенова



© Татьяна Валяева,  2007–2023
 <<  Казахский по уровням. Ур.4, стр.1 Вернуться к началу Казахский по уровням. Ур.4, стр.3  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Сөйлесейік»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга