61. Саябаққа қыдыру
      Нэнси өз қызы Доннаны саябаққа алып келді. Саябақта көптеген ағаштар өсіп тұр. Олардың үстінде тиін мен құстар көп екен. Тиіндер ағаштың бойымен жоғары - төмен жүгіріп жүр. Олар бір - бірін қуалап жүр. Тиіндер бір-бірімен ойнап жүр. Айналада құстар ұшып жүр. Олар жерге жақындап қояды. Олар талға барып қонады. Тиіндер мен құстар өте тату көршілер еді. Нэнси орындыққа отырды. Ол сөмкесінен журналды алды да, парақтай бастады. Донна тиінге жүгіріп барды, оның тиінді ұстап алғысы келді. Содан соң құстарды ұстамақшы болды. Донна тиіндер мен құстардың артынан жүгірді. Ол бір тиінді де ұстай алмады. Ол бір құсты да ұстай алмады. Дегенмен ол өте көңілді болды.

      61. Saiabaqqa qydyru
      Nensi öz qyzy Donnany saiabaqqa alyp keldı. Saiabaqta köptegen ağaştar ösıp tūr. Olardyñ üstınde tiın men qūstar köp eken. Tiınder ağaştyñ boiymen joğary - tömen jügırıp jür. Olar bır - bırın qualap jür. Tiınder bır-bırımen oinap jür. Ainalada qūstar ūşyp jür. Olar jerge jaqyndap qoiady. Olar talğa baryp qonady. Tiınder men qūstar öte tatu körşıler edı. Nensi oryndyqqa otyrdy. Ol sömkesınen jurnaldy aldy da, paraqtai bastady. Donna tiınge jügırıp bardy, onyñ tiındı ūstap alğysy keldı. Sodan soñ qūstardy ūstamaqşy boldy. Donna tiınder men qūstardyñ artynan jügırdı. Ol bır tiındı de ūstai almady. Ol bır qūsty da ūstai almady. Degenmen ol öte köñıldı boldy.
Скрыть текст

Казахский

      62. Ұйықтасам ба, әлде тұрсам ба екен?
      Олар көлікпен саябаққа келді. Олар кезекке тұрды. Олардың алдында көп көліктер тұрды. Оларға ертерек тұру керек еді. "Бізге ертерек тұру керек еді", - деді анасы. "Мен білемін,"- деді әкесі. "Бізге бұлай көп ұйықтамау керек еді". "Мен білемін"- деді анасы. "Бірақ кейде көбірек ұйықтауға болады, әсіресе демалыс күндері. Демалыс күндері көбірек ұйықтау үшін берліген". Кезек ақырын қозғалды. Акыры олар кезектің басына жетті. "Өкінішті", - деді саябақтың бақылаушысы. "Біз жабылдық". "Не?"- деді әкесі.- "Қазір әлі он екі де болған жоқ. Қалай сіздер жабыласыздар?" Бақылаушы көліктер қоятын тұрақтың толғандығын айтты. Көлік қоятын орын жоқ. Ол ертең келулерін сұрады. "Көп ұйықтамаңдар", - деді бақылаушы. "Ерте тұрған адамның ырысы артық".

      62. Ūiyqtasam ba, älde tūrsam ba eken?
      Olar kölıkpen saiabaqqa keldı. Olar kezekke tūrdy. Olardyñ aldynda köp kölıkter tūrdy. Olarğa erterek tūru kerek edı. "Bızge erterek tūru kerek edı", - dedı anasy. "Men bılemın,"- dedı äkesı. "Bızge būlai köp ūiyqtamau kerek edı". "Men bılemın"- dedı anasy. "Bıraq keide köbırek ūiyqtauğa bolady, äsırese demalys künderı. Demalys künderı köbırek ūiyqtau üşın berlıgen". Kezek aqyryn qozğaldy. Akyry olar kezektıñ basyna jettı. "Ökınıştı", - dedı saiabaqtyñ baqylauşysy. "Bız jabyldyq". "Ne?"- dedı äkesı.- "Qazır älı on ekı de bolğan joq. Qalai sızder jabylasyzdar?" Baqylauşy kölıkter qoiatyn tūraqtyñ tolğandyğyn aitty. Kölık qoiatyn oryn joq. Ol erteñ kelulerın sūrady. "Köp ūiyqtamañdar", - dedı baqylauşy. "Erte tūrğan adamnyñ yrysy artyq".
Скрыть текст

Казахский

      63. Ол қайда кетті?
      Дебби бірінші сыныпта оқыды. Оның ағасы Томми екінші сыныпта оқыды. Олар Флоридада тұрды. Олар Флоридадағы кішкентай қалашықта тұрды. Олар таңертең мектепке жаяу барып жүрді. Олар мектептен үйге жаяу қайтатын. Дүйсенбіде Дебби мен Томми үйге қайтып келе жатты. Олар Томмидың бір-екі досымен бірге келе жатты. Томми өзінің достарына Деббидың әлі де басбармағын соратынын айтты. «Ол әлі өзінің басбармағын сорады,» - деді. Оның достары күле бастады. Дебби жылай бастады. Ол Томми және оның достарынан қашып кетті. Томми үйге келгенде оның анасы: «Дебби қайда?» - деп сұрады. Томми білмейтіндігін айтты. Ол оны үйде деп ойлады. "Жоқ, ол үйде жоқ,» - деді анасы. Ол көршілерге телефон соқты. Кейін полицияға телефон соқты.

      63. Ol qaida kettı?
      Debbi bırınşı synypta oqydy. Onyñ ağasy Tommi ekınşı synypta oqydy. Olar Floridada tūrdy. Olar Floridadağy kışkentai qalaşyqta tūrdy. Olar tañerteñ mektepke jaiau baryp jürdı. Olar mektepten üige jaiau qaitatyn. Düisenbıde Debbi men Tommi üige qaityp kele jatty. Olar Tommidyñ bır-ekı dosymen bırge kele jatty. Tommi özınıñ dostaryna Debbidyñ älı de basbarmağyn soratynyn aitty. «Ol älı özınıñ basbarmağyn sorady,» - dedı. Onyñ dostary küle bastady. Debbi jylai bastady. Ol Tommi jäne onyñ dostarynan qaşyp kettı. Tommi üige kelgende onyñ anasy: «Debbi qaida?» - dep sūrady. Tommi bılmeitındıgın aitty. Ol ony üide dep oilady. "Joq, ol üide joq,» - dedı anasy. Ol körşılerge telefon soqty. Keiın polisiağa telefon soqty.
Скрыть текст

Казахский

      64. Балақай мен шұлық
      Анасы баласына қызыл алма берді. Балақай алманы жеуге талпынды. Оның аузы өте кішкентай еді. Онымен қоса оның тістері де жоқ. Алманы оның ағасы алды. Ағасы алманы жеп қойды. Балақай жылап жіберді. Оның ағасы балақайға ойнау үшін көк допты берді. Балақай күлді. Оның ағасы балақайдан допты алды. Ол допты еденде сырғытты. Қоңыр ала ит допты аузына қысып алды. Ит допты шайнай бастады. Балақай тағы да жылап жіберді. Оның ағасы қолына мысықты алды. Ол мысықты төсекке балақаймен жатқызды. Балақай мысықты құйрығынан тартты. Мысық төсектен секіріп түсті. Ит мысықтың артынан жүгіріп кетті. Балақай тағы да жылап жіберді. Оның ағасы балақайдың қолына шұлықты ұстатты. Балақай шұлықпен ойнай бастады. Балақай бақытты болды.

      64. Balaqai men şūlyq
      Anasy balasyna qyzyl alma berdı. Balaqai almany jeuge talpyndy. Onyñ auzy öte kışkentai edı. Onymen qosa onyñ tısterı de joq. Almany onyñ ağasy aldy. Ağasy almany jep qoidy. Balaqai jylap jıberdı. Onyñ ağasy balaqaiğa oinau üşın kök dopty berdı. Balaqai küldı. Onyñ ağasy balaqaidan dopty aldy. Ol dopty edende syrğytty. Qoñyr ala it dopty auzyna qysyp aldy. it dopty şainai bastady. Balaqai tağy da jylap jıberdı. Onyñ ağasy qolyna mysyqty aldy. Ol mysyqty tösekke balaqaimen jatqyzdy. Balaqai mysyqty qūiryğynan tartty. Mysyq tösekten sekırıp tüstı. it mysyqtyñ artynan jügırıp kettı. Balaqai tağy da jylap jıberdı. Onyñ ağasy balaqaidyñ qolyna şūlyqty ūstatty. Balaqai şūlyqpen oinai bastady. Balaqai baqytty boldy.
Скрыть текст

Казахский

      65. Бала өзіне сэндвич жасап жатыр
      Бала жержаңғақ пастасы банкасын ашты. Ол нан тіліміне жержаңғақ пастасын жақты. Содан кейін ол тоңазытқышты ашып, жүзім желесі банкасын алды. Жержаңғақ пастасының үстінен желені жақты. Ол банканы тоңазытқышқа қайтып салды. Жержаңғақ пастасы мен жүзім желесінің үстіне басқа нан тілімін салды. Қазір оның сэндвичі дайын болды. Ол тоңазытқышты қайтып ашты. Өзіне үлкен стақанға сүт құйды да, сүтті қайтып тоңазытқышқа салды. Сэндвичті тәрелкеге салды. Ол тәрелке мен сүтті асханадағы үстел үстіне апарды. Үстел басына отырды. Ол теледидарды қосты да сэндвичінен үлкен тілімін тістеді.

      65. Bala özıne sendviş jasap jatyr
      Bala jerjañğaq pastasy bankasyn aşty. Ol nan tılımıne jerjañğaq pastasyn jaqty. Sodan keiın ol toñazytqyşty aşyp, jüzım jelesı bankasyn aldy. Jerjañğaq pastasynyñ üstınen jelenı jaqty. Ol bankany toñazytqyşqa qaityp saldy. Jerjañğaq pastasy men jüzım jelesınıñ üstıne basqa nan tılımın saldy. Qazır onyñ sendvişı daiyn boldy. Ol toñazytqyşty qaityp aşty. Özıne ülken staqanğa süt qūidy da, süttı qaityp toñazytqyşqa saldy. Sendviştı tärelkege saldy. Ol tärelke men süttı ashanadağy üstel üstıne apardy. Üstel basyna otyrdy. Ol teledidardy qosty da sendvişınen ülken tılımın tıstedı.
Скрыть текст

Казахский

      66. Рақмет, анашым
      Мен анамды жақсы көремін. Мен кішкентай болғанда, ол маған қамқор болды. Мен ауырғанда, ол маған қамқор болды. Ол маған оқуды үйретті. Ол мені киінуге үйретті. Ол мені жейдемдегі түймемді салуға үйретті. Ол мені бәтеңкемнің бауын байлауға үйретті. Ол мені тісімді тазалауға үйретті. Ол мені басқаларына мейірімді болуға үйретті. Ол мені шындықты айтуға үйретті. Ол мені сыпайы болуға үйретті. Ол мені оқуымның алғашқы күні мектепке апарды. Ол мені қолымнан ұстады. Ол маған үй жұмысын жасауға көмектесті. Ол менің барлық достарыма жақсы қарады. Ол мені ылғи қоштады. Келесі жылы мен орта мектепті аяқтаймын. Мен колледжге оқуға барамын. Мен колледжде жақсы оқитын боламын. Мен колледжден кейін жетістіктерге жетемін. Менің анам мені жақсы үйретті.

      66. Raqmet, anaşym
      Men anamdy jaqsy köremın. Men kışkentai bolğanda, ol mağan qamqor boldy. Men auyrğanda, ol mağan qamqor boldy. Ol mağan oqudy üirettı. Ol menı kiınuge üirettı. Ol menı jeidemdegı tüimemdı saluğa üirettı. Ol menı bäteñkemnıñ bauyn bailauğa üirettı. Ol menı tısımdı tazalauğa üirettı. Ol menı basqalaryna meiırımdı boluğa üirettı. Ol menı şyndyqty aituğa üirettı. Ol menı sypaiy boluğa üirettı. Ol menı oquymnyñ alğaşqy künı mektepke apardy. Ol menı qolymnan ūstady. Ol mağan üi jūmysyn jasauğa kömektestı. Ol menıñ barlyq dostaryma jaqsy qarady. Ol menı ylği qoştady. Kelesı jyly men orta mekteptı aiaqtaimyn. Men kolejge oquğa baramyn. Men kolejde jaqsy oqityn bolamyn. Men kolejden keiın jetıstıkterge jetemın. Menıñ anam menı jaqsy üirettı.
Скрыть текст

Казахский

      67. Мұхитқа сапар
      Әкесі Бэтті мұхитқа алды. Бұл оның мұхитқа бірінші сапары еді. Бұл оның жағажайға бірінші баруы еді. Ол бірінші рет құмды жағажайды көрді. Оған құм ұнады. Ол құмнан шұңқыр қазды. Ол шұңқырды көмді. Ол құмды алақанында ұстады. Ол құмдарды шашты. Əкесі оны көтеріп алды. Ол әкесін мықтап ұстады. Әкесі оны судың шетіне алып барды. Ол оның екі қолынан ұстады. Ол оны суда тұра тұруға жіберді. Оның аяқтары су болды. Ол суда тұрды. Ол судың оның аяқтарын қалай жабатынына қарап тұрды. Ол еңкейді. Ол қолына ылғал құмды алды. Ол ылғал құмды лақтырып жіберді. Ол суға отырды. Ол ылғал құмда шұңқыр қаза бастады. Әкесі оның қасына отырды.

      67. Mūhitqa sapar
      Äkesı Bettı mūhitqa aldy. Būl onyñ mūhitqa bırınşı sapary edı. Būl onyñ jağajaiğa bırınşı baruy edı. Ol bırınşı ret qūmdy jağajaidy kördı. Oğan qūm ūnady. Ol qūmnan şūñqyr qazdy. Ol şūñqyrdy kömdı. Ol qūmdy alaqanynda ūstady. Ol qūmdardy şaşty. Äkesı ony köterıp aldy. Ol äkesın myqtap ūstady. Äkesı ony sudyñ şetıne alyp bardy. Ol onyñ ekı qolynan ūstady. Ol ony suda tūra tūruğa jıberdı. Onyñ aiaqtary su boldy. Ol suda tūrdy. Ol sudyñ onyñ aiaqtaryn qalai jabatynyna qarap tūrdy. Ol eñkeidı. Ol qolyna ylğal qūmdy aldy. Ol ylğal qūmdy laqtyryp jıberdı. Ol suğa otyrdy. Ol ylğal qūmda şūñqyr qaza bastady. Äkesı onyñ qasyna otyrdy.
Скрыть текст

Казахский

      68. Ол ауырта ма?
      Гүлшат көлге барды. Ол көлге әкесімен барды. Бұл үлкен көл болатын. Бұл үлкен, көк көл болатын. Онда су көп болатын. Онда көп балық болды. Көлде ірі балықтар бар. Көлде ұсақ балықтар бар. Гүлшат ешқандай балықты көрмеді. "Мен ешқандай балық көріп тұрған жоқпын. Балық қайда, әке?"-деп сұрады ол. "Ол судың барлық жерінде жүзіп жүр. Ол қорек іздеп жүр,"- деді әкесі. Әкесі қармаққа құрт ілді. "Ал қармақ құртты ауыртпай ма?"- деп сұрады Гүлшат. "Жоқ, қармақ құртты ауыртпайды,"- деді әкесі. "Оны сен қайдан білесің?" деп сұрады ол. "Мен оны қайдан білем?"- деп сұрады әкесі. "Енді, құрт ештеңе айтпайды ғой. Сондықтан да қармақ оны ауыртпайды деп ойлаймын." Гүлшат айтты: "Бірақ құрт қалайша бірдеңе айта алады? Құрт сөйлей алмайды ғой!"

      68. Ol auyrta ma?
      Gülşat kölge bardy. Ol kölge äkesımen bardy. Būl ülken köl bolatyn. Būl ülken, kök köl bolatyn. Onda su köp bolatyn. Onda köp balyq boldy. Kölde ırı balyqtar bar. Kölde ūsaq balyqtar bar. Gülşat eşqandai balyqty körmedı. "Men eşqandai balyq körıp tūrğan joqpyn. Balyq qaida, äke?"-dep sūrady ol. "Ol sudyñ barlyq jerınde jüzıp jür. Ol qorek ızdep jür,"- dedı äkesı. Äkesı qarmaqqa qūrt ıldı. "Al qarmaq qūrtty auyrtpai ma?"- dep sūrady Gülşat. "Joq, qarmaq qūrtty auyrtpaidy,"- dedı äkesı. "Ony sen qaidan bılesıñ?" dep sūrady ol. "Men ony qaidan bılem?"- dep sūrady äkesı. "Endı, qūrt eşteñe aitpaidy ğoi. Sondyqtan da qarmaq ony auyrtpaidy dep oilaimyn." Gülşat aitty: "Bıraq qūrt qalaişa bırdeñe aita alady? Qūrt söilei almaidy ğoi!"
Скрыть текст

Казахский

      69. Тыныш сүйікті жануар
      Жұлдыз өз құрбыларына қонаққа барғанды жақсы көреді. Оның барлық құрбыларында сүйікті үй жануарлары болды. Оның құрбыларында иттер болды. Оның құрбыларында мысықтар болды. Оның құрбыларында құстар болды. Жұлдыздың ешқандай үй жануары болған жоқ. Оның иті болған жоқ. Оның мысығы болған жоқ. Оның құсы болған жоқ. "Әке, маған ит ұстауға бола ма?" – деп сұрады Жұлдыз. «Жоқ. Ит тым қатты үреді," – деді әкесі. "Әке, маған мысық ұстауға бола ма?" – деп сұрады Жұлдыз. «Жоқ. Мысық тым қатты мияулайды», - деді әкесі. "Әке, маған құс ұстауға бола ма?" – деп сұрады Жұлдыз. «Жоқ. Құс тым қатты сайрайды," – деді әкесі. «Менің барлық құрбыларымда үй жануарлары бар. Маған тек бір ғана жануар ұстауға бола ма?» -деп сұрады ол. «Жақсы», - деді әкесі. «Бірақ ол тыныш сүйікті жануар болуы қажет. Мен саған дыбысы шықпайтын сүйікті жануар әперемін,» - деді әкесі. Ол жануарлар дүкеніне барды. Сүйікті жануарын сатып алды. Ол Жұлдызға оның жаңа сүйікті жануарын сыйлады. «Әке, бұл алтын балық қой!» - деді Жұлдыз.

      69. Tynyş süiıktı januar
      Jūldyz öz qūrbylaryna qonaqqa barğandy jaqsy köredı. Onyñ barlyq qūrbylarynda süiıktı üi januarlary boldy. Onyñ qūrbylarynda itter boldy. Onyñ qūrbylarynda mysyqtar boldy. Onyñ qūrbylarynda qūstar boldy. Jūldyzdyñ eşqandai üi january bolğan joq. Onyñ itı bolğan joq. Onyñ mysyğy bolğan joq. Onyñ qūsy bolğan joq. "Äke, mağan it ūstauğa bola ma?" – dep sūrady Jūldyz. «Joq. İt tym qatty üredı," – dedı äkesı. "Äke, mağan mysyq ūstauğa bola ma?" – dep sūrady Jūldyz. «Joq. Mysyq tym qatty miaulaidy», - dedı äkesı. "Äke, mağan qūs ūstauğa bola ma?" – dep sūrady Jūldyz. «Joq. Qūs tym qatty sairaidy," – dedı äkesı. «Menıñ barlyq qūrbylarymda üi januarlary bar. Mağan tek bır ğana januar ūstauğa bola ma?» -dep sūrady ol. «Jaqsy», - dedı äkesı. «Bıraq ol tynyş süiıktı januar boluy qajet. Men sağan dybysy şyqpaityn süiıktı januar äperemın,» - dedı äkesı. Ol januarlar dükenıne bardy. Süiıktı januaryn satyp aldy. Ol Jūldyzğa onyñ jaña süiıktı januaryn syilady. «Äke, būl altyn balyq qoi!» - dedı Jūldyz.
Скрыть текст

Казахский

      70. Мектептегі оқудың басталуы
      Бұл мектептегі алғашқы оқу күні болды. Бақытжан бірінші сыныпта оқыды. Ол мектеп автобусына отырды. Бұл үлкен сары мектеп автобусы болды. Ол автобустағы балаларды білмеді. Балалар оны білмеді. Көптеген балалар сөйлесіп жатты. Олар бір-бірімен сөйлесіп жатты. Бақытжан орындықта жалғыз отырды. Оның қасында ешкім отырмады. Ол терезеге қарады. Терезенің арғы жағында оның анасы тұрды. Ол анасына қол бұлғады. Анасы да қол бұлғады. Автобус қозғалды. Автобус мектепке қарай жүрді. Бақытжанның қасына бір ұл бала отырды. Ол Бақытжанмен амандасты. Бақытжан да онымен амандасты. Ол баланың аты Талип. Ол бірінші сыныпта оқыды. Ол жаңадан келгенін айтты. Ол ешкімді білмейді. Бақытжан да жаңадан келгенін айтты. Ол да ешкімді білмейді.

      70. Mekteptegı oqudyñ bastaluy
      Būl mekteptegı alğaşqy oqu künı boldy. Baqytjan bırınşı synypta oqydy. Ol mektep avtobusyna otyrdy. Būl ülken sary mektep avtobusy boldy. Ol avtobustağy balalardy bılmedı. Balalar ony bılmedı. Köptegen balalar söilesıp jatty. Olar bır-bırımen söilesıp jatty. Baqytjan oryndyqta jalğyz otyrdy. Onyñ qasynda eşkım otyrmady. Ol terezege qarady. Terezenıñ arğy jağynda onyñ anasy tūrdy. Ol anasyna qol būlğady. Anasy da qol būlğady. Avtobus qozğaldy. Avtobus mektepke qarai jürdı. Baqytjannyñ qasyna bır ūl bala otyrdy. Ol Baqytjanmen amandasty. Baqytjan da onymen amandasty. Ol balanyñ aty Talip. Ol bırınşı synypta oqydy. Ol jañadan kelgenın aitty. Ol eşkımdı bılmeidı. Baqytjan da jañadan kelgenın aitty. Ol da eşkımdı bılmeidı.
Скрыть текст

Казахский

      71. Түнгі уақытта паркте болған қауіпті
      Түстен кейін Камшат паркке барғысы келді. Ал анасы оның түстен кейін үйде қалғанын қалады. Баласының паркке баруын қаламады. Парк қараңғы деп айтты. Баласы парк қараңғы емес деп жауап қайтарады. «Анашым, паркте жарық бар ғой», – деді ол. Бірақ анасы жарықтың кей жерде ғана бар екенін айтты. Ол паркте қараңғы жерлер көп деп айтты. «Түнде паркке жаман адамдар келеді,» -деді ол. – Олар жақсы адамдарға жамандық жасайды. Сен жақсы адамсың ғой. Жамандыққа ұшырағаныңды қаламаймын». Сонда Камшат былай деп айтты: «Жамандыққа ұшырамаймын. Сол жерге екі досымды ертіп барамын. Бірге боламыз. Сол жерде үшеуіміз бірге боламыз. Қараңғы жерден аулақ жүреміз. Жарық бар жерде ғана боламыз».

      71. Tüngı uaqytta parkte bolğan qauıptı
      Tüsten keiın Kamşat parkke barğysy keldı. Al anasy onyñ tüsten keiın üide qalğanyn qalady. Balasynyñ parkke baruyn qalamady. Park qarañğy dep aitty. Balasy park qarañğy emes dep jauap qaitarady. «Anaşym, parkte jaryq bar ğoi», – dedı ol. Bıraq anasy jaryqtyñ kei jerde ğana bar ekenın aitty. Ol parkte qarañğy jerler köp dep aitty. «Tünde parkke jaman adamdar keledı,» -dedı ol. – Olar jaqsy adamdarğa jamandyq jasaidy. Sen jaqsy adamsyñ ğoi. Jamandyqqa ūşyrağanyñdy qalamaimyn». Sonda Kamşat bylai dep aitty: «Jamandyqqa ūşyramaimyn. Sol jerge ekı dosymdy ertıp baramyn. Bırge bolamyz. Sol jerde üşeuımız bırge bolamyz. Qarañğy jerden aulaq jüremız. Jaryq bar jerde ğana bolamyz».
Скрыть текст

Казахский

      72. Дәмді тамақ
      Балалардың тамақ жегісі келді. Олар терезеге қарады. Аналары қайда? Ол үйге кірді. Олар оған жүгіріп барып:" Ана, біздің тамақ жегіміз келіп тұр",- деді. Ол асүйге барды. Ол тауык сорпасы бар ыдысты ашты. Ол сорпаны кәстрөлге құйды. Ол су қосты. Ол кәстрөлді отқа қойды. Ол жержаңғақ пастасынан екі сэндвич жасады. Ол алманы бөліктерге бөлді. Сорпа ыстық еді. Ол оны екі ыдысқа құйды. Ол сэндвичті екі тәрелкеге салды. Ол әр тәрелкеге алманың бөлігін салды. Ол ыдыс пен тәрелкелерді үстелдін үстіне қойды.Балалар үстелге жүгіріп кеді. " Рахмет, анашым",- деді олар. Содан кейін олар тамақтана бастады. Ит пен мысық олардың тамақ жегендеріне қарап тұрды.

      72. Dämdı tamaq
      Balalardyñ tamaq jegısı keldı. Olar terezege qarady. Analary qaida? Ol üige kırdı. Olar oğan jügırıp baryp:" Ana, bızdıñ tamaq jegımız kelıp tūr", - dedı. Ol asüige bardy. Ol tauyk sorpasy bar ydysty aşty. Ol sorpany käströlge qūidy. Ol su qosty. Ol käströldı otqa qoidy. Ol jerjañğaq pastasynan ekı sendviş jasady. Ol almany bölıkterge böldı. Sorpa ystyq edı. Ol ony ekı ydysqa qūidy. Ol sendviştı ekı tärelkege saldy. Ol är tärelkege almanyñ bölıgın saldy. Ol ydys pen tärelkelerdı üsteldın üstıne qoidy.Balalar üstelge jügırıp kedı. " Rahmet, anaşym",- dedı olar. Sodan keiın olar tamaqtana bastady. İt pen mysyq olardyñ tamaq jegenderıne qarap tūrdy.
Скрыть текст

Казахский

      73. Құстар мен бала
      Бала шалқасынан жатыр. Терезеге көк құс ұшып келді. Көк құстың көздері де көк. Ол төсекке отырды. Құстың мойнында сылдырмағы бар екен. Сылдырмақ сылдырлады. Бала күлді. Бала қолын сылдырмаққа созды. Құс басын шайқады. Сылдырмақ құстың мойнынан түсіп қалды. Ол баланың жанына құлап кетті. Бала сылдырмақты көтеріп алды. Бала сылдырмақты сылдырлатты. Терезеге тағы бір құс ұшып келді. Бұл құстың да көздері көк. Баланың көзі қоңырқай. Құстар балаға қарап тұр. Бала құстарға қарап тұр. Бала тағы да сылдырмақты сылдырлатты. Екі құс та ұшып кетті. Бала жылай бастады. Бөлмеге анасы кіріп келді. Бала күлді. Анасы сылдырмақты көрді. Ол балақайдан сылдырмақтың қайдан келгенін сұрады. Балақай терезені көрсетті.

      73. Qūstar men bala
      Bala şalqasynan jatyr. Terezege kök qūs ūşyp keldı. Kök qūstyñ közderı de kök. Ol tösekke otyrdy. Qūstyñ moinynda syldyrmağy bar eken. Syldyrmaq syldyrlady. Bala küldı. Bala qolyn syldyrmaqqa sozdy. Qūs basyn şaiqady. Syldyrmaq qūstyñ moinynan tüsıp qaldy. Ol balanyñ janyna qūlap kettı. Bala syldyrmaqty köterıp aldy. Bala syldyrmaqty syldyrlatty. Terezege tağy bır qūs ūşyp keldı. Būl qūstyñ da közderı kök. Balanyñ közı qoñyrqai. Qūstar balağa qarap tūr. Bala qūstarğa qarap tūr. Bala tağy da syldyrmaqty syldyrlatty. Ekı qūs ta ūşyp kettı. Bala jylai bastady. Bölmege anasy kırıp keldı. Bala küldı. Anasy syldyrmaqty kördı. Ol balaqaidan syldyrmaqtyñ qaidan kelgenın sūrady. Balaqai terezenı körsettı.
Скрыть текст

Казахский

      74. Оның оныншы туған күні
      Бұл Еркегүлдің 10-шы туған күні еді. Оның жасы 10-да. Ол бақытты. "Мен сондай бақыттымын," - деді ол. "Ақыры 10 жасқа толдым - ау. Он- бұл екі сан. Он - бұл ересектердің саны. Он саны ересек адам екендігіңді білдіреді. Мен енді ересекпін. Мен бойжеткенмін. Мен алдында тоғыз жаста едім. Тоғыз - бұл балалардың саны. Тоғыз саны әлі бала дегенді білдіреді. "Мен енді бала емеспін." Оның сіңлісі Ғалия: "Әлбетте, сен әлі баласың. Ересектер - үлкендер емес. Сен әлі ересек те емессің. Сен бесінші сыныпта оқисың. Бесінші сыныпта кіші балалар оқиды. Оныншы сыныпта да балалар оқиды. Он екінші сыныпта да балалар оқиды. Сен 18 жасқа толғанда сен он екінші сыныпта оқитын боласың. Сен онда да ересек болмайсың. Сен әлі сегіз жыл кішкентай бала боласың," - деді. Еркегүл: "Кішкене бала - бұл сенсің. Сенің жасың әлі жетіде. Сенің жасың жетіде болса, сен кішкене бала болып саналасың," - деп айтты. Ғалия оның жасы жетіде емес екенін айтты. Ол оның жасы жеті жарымда екенін айтты.

      74. Onyñ onynşy tuğan künı
      Būl Erkegüldıñ 10-şy tuğan künı edı. Onyñ jasy 10-da. Ol baqytty. "Men sondai baqyttymyn," - dedı ol. "Aqyry 10 jasqa toldym - au. On- būl ekı san. On - būl eresekterdıñ sany. On sany eresek adam ekendıgıñdı bıldıredı. Men endı eresekpın. Men boijetkenmın. Men aldynda toğyz jasta edım. Toğyz - būl balalardyñ sany. Toğyz sany älı bala degendı bıldıredı. "Men endı bala emespın." Onyñ sıñlısı Ğalia: "Älbette, sen älı balasyñ. Eresekter - ülkender emes. Sen älı eresek te emessıñ. Sen besınşı synypta oqisyñ. Besınşı synypta kışı balalar oqidy. Onynşy synypta da balalar oqidy. On ekınşı synypta da balalar oqidy. Sen 18 jasqa tolğanda sen on ekınşı synypta oqityn bolasyñ. Sen onda da eresek bolmaisyñ. Sen älı segız jyl kışkentai bala bolasyñ," - dedı. Erkegül: "Kışkene bala - būl sensıñ. Senıñ jasyñ älı jetıde. Senıñ jasyñ jetıde bolsa, sen kışkene bala bolyp sanalasyñ," - dep aitty. Ğalia onyñ jasy jetıde emes ekenın aitty. Ol onyñ jasy jetı jarymda ekenın aitty.
Скрыть текст

Казахский

      75. Кім дастархан жасайды?
      "Асылгүл, дастархан жасашы," - деді анасы. "Кешкі астың уақыты келді". Асылгүл бұл апта оның дастархан жасайтын кезегі емес екенін айтты. Бұл апта оның дастархан жинайтын кезегі еді. Ол бұл аптада Назымның дастархан жасайтынын айтты. Назым төр бөлмеде болатын. Назым онда итпен ойнап жатқан еді. Назым итті ойнатып жатты. "Назым," - деді анасы,- "мұнда кел де, дастархан жаса. Кешкі астың уақыты келді". Назым бұл аптада оның дастархан жасамайтынын айтты. Бұл апта Манастың дастархан жасайтын кезегі еді. Бұл апта Назымның итке тамақ беретін кезегі еді. "Манас қайда?" - деп сұрады анасы. Назым: "Ол велосипед теуіп жүр," - деп жауап қайтарды. Манас үйде емес еді, ол көшеде велосипед теуіп жүр еді. Анасы Асылгүлден: "Сен бүгін кешке қосымша тәттілерді қалайсың ба?" - деп сұрады. Асылгүл иә деді. "Мен не істейін?" - деп сұрады ол. Анасы оған дастархан жасасаң болды деді.

      75. Kım dastarhan jasaidy?
      "Asylgül, dastarhan jasaşy," - dedı anasy. "Keşkı astyñ uaqyty keldı". Asylgül būl apta onyñ dastarhan jasaityn kezegı emes ekenın aitty. Būl apta onyñ dastarhan jinaityn kezegı edı. Ol būl aptada Nazymnyñ dastarhan jasaitynyn aitty. Nazym tör bölmede bolatyn. Nazym onda itpen oinap jatqan edı. Nazym ittı oinatyp jatty. "Nazym," - dedı anasy,- "mūnda kel de, dastarhan jasa. Keşkı astyñ uaqyty keldı". Nazym būl aptada onyñ dastarhan jasamaitynyn aitty. Būl apta Manastyñ dastarhan jasaityn kezegı edı. Būl apta Nazymnyñ itke tamaq beretın kezegı edı. "Manas qaida?" - dep sūrady anasy. Nazym: "Ol velosiped teuıp jür," - dep jauap qaitardy. Manas üide emes edı, ol köşede velosiped teuıp jür edı. Anasy Asylgülden: "Sen bügın keşke qosymşa tättılerdı qalaisyñ ba?" - dep sūrady. Asylgül iä dedı. "Men ne ısteiın?" - dep sūrady ol. Anasy oğan dastarhan jasasañ boldy dedı.
Скрыть текст

Казахский

      76. Кім алдыға отырады?
      Балалар жағажайға бара жатты. Жағажайға оларды әкесі алып баратын болды. Жағажайға бару бір сағат уақыт алады. Дейв және Дик жағажайды жақсы көретін. Тағы олар жағажайға машинамен барғанды ұнататын. Олар терезеге қарағанды ұнататын. Олар терезеден басын және қолын шығарып, желдің ұрғанын сезінгенді ұнататын. Олар алдыңғы орындықта отырғанды да жақсы көретін. Екеуі де алдыңғы орындыққа отыруды қалайтын. Екеуі де артқы орындықты жек көретін. "Ал, балақайлар, кеттік" - деді әкесі. "Жағажайға кеттік". Екі баласы да үйден жүгіріп шықты. Олар тура машинаның алдыңғы есігіне жүгірді. Дейв онда бірінші болып келді. Дик екінші болып келді. Дейв есікті айқарып ашты. Дик жерге құлап түсті. Дейв алдыңғы орындыққа отырып, есікті жапты. "Мен саған қазір не айтатынымды білесің бе? Сенің артқы орындыққа отыруыңа болады," - деп ол Дикке жауап қатты.

      76. Kım aldyğa otyrady?
      Balalar jağajaiğa bara jatty. Jağajaiğa olardy äkesı alyp baratyn boldy. Jağajaiğa baru bır sağat uaqyt alady. Deiv jäne Dik jağajaidy jaqsy köretın. Tağy olar jağajaiğa maşinamen barğandy ūnatatyn. Olar terezege qarağandy ūnatatyn. Olar terezeden basyn jäne qolyn şyğaryp, jeldıñ ūrğanyn sezıngendı ūnatatyn. Olar aldyñğy oryndyqta otyrğandy da jaqsy köretın. Ekeuı de aldyñğy oryndyqqa otyrudy qalaityn. Ekeuı de artqy oryndyqty jek köretın. "Al, balaqailar, kettık" - dedı äkesı. "Jağajaiğa kettık". Ekı balasy da üiden jügırıp şyqty. Olar tura maşinanyñ aldyñğy esıgıne jügırdı. Deiv onda bırınşı bolyp keldı. Dik ekınşı bolyp keldı. Deiv esıktı aiqaryp aşty. Dik jerge qūlap tüstı. Deiv aldyñğy oryndyqqa otyryp, esıktı japty. "Men sağan qazır ne aitatynymdy bılesıñ be? Senıñ artqy oryndyqqa otyruyña bolady," - dep ol Dikke jauap qatty.
Скрыть текст

Казахский

      77. Итті серуендет
      «Таймас, ит есікті тырналап жатыр», – деп айқайлады мамасы. – «Итті серуендет. Өзіңмен бірге полиэтилен пакетті алуды ұмытып кетпе». Иттің есікті тырналап жатқанын естімеймін, - деді Таймас. Итке серуендеудің қажеті жоқ,- деді. Ол үйде полиэтилен пакеттердің жоқ екенін айтты. Анасы: «Өтінемін, итті қазір серуендетші», – деп айтты. Таймас қарғыбауды, полиэтилен пакетін және кішкентай пластикалық күрекшені алды. «Итті серуендетсем, үй жұмысымды қалай бітіремін?» – деп сұрады анасынан. «Үйге келгесін, үй жұмысыңды аяқтай аласың», – деді анасы. Қарғыбауды иттің мойнына кигізіп, далаға шықты. Дала суық еді. Ит ағашқа қарай жақындап, сол жерге кәкетті. Таймас иттің нәжісін полиэтилен пакетке салды. «Түу, не деген жиренішті нәрсе!» – деді ол. Бұл үй жұмысын жасаудан да жаман екен».

      77. İttı seruendet
      «Taimas, it esıktı tyrnalap jatyr», – dep aiqailady mamasy. – «İttı seruendet. Özıñmen bırge polietilen pakettı aludy ūmytyp ketpe». İttıñ esıktı tyrnalap jatqanyn estımeimın, - dedı Taimas. İtke seruendeudıñ qajetı joq, - dedı. Ol üide polietilen paketterdıñ joq ekenın aitty. Anasy: «Ötınemın, ittı qazır seruendetşı», – dep aitty. Taimas qarğybaudy, polietilen paketın jäne kışkentai plasikalyq kürekşenı aldy. «İttı seruendetsem, üi jūmysymdy qalai bıtıremın?» – dep sūrady anasynan. «Üige kelgesın, üi jūmysyñdy aiaqtai alasyñ», – dedı anasy. Qarğybaudy ittıñ moinyna kigızıp, dalağa şyqty. Dala suyq edı. İt ağaşqa qarai jaqyndap, sol jerge käkettı. Taimas ittıñ näjısın polietilen paketke saldy. «Tüu, ne degen jirenıştı närse!» – dedı ol. Būl üi jūmysyn jasaudan da jaman eken».
Скрыть текст

Казахский

      78. Бақшада
      Анасы бақшада еді. "Сен не істеп жатырсың?"- деп сұрады Жәнібек. Ол раушан гүлдерін отырғызып жатқанын айтты. Раушан- бұл гүл. Олар өте әдемі. Әдетте олар қызыл түсті болады. Олардың тікенегі бар. Анасы:" Тікенегі қолға кіреді. Тікенегіне абай бол," -деді. Жәнібек ауланың алдыңғы жағына барды. Оның иті Рекс оны күтіп тұрды. Жәнібек таяқты алып, лақтырып жіберді. Рекс таяқтың артынан жүгірді. Ол таяқты қайта әкелді. Жәнібек үйді айналып жүгіре бастады. Рекс оның артынан жүгірді. Жәнібек бақша арқылы жүгірді. Рекс те бақ арқылы жүгірді. Анасы Жәнібекке де, Рекске де айқалады. Ол оларға: «Басқа жерге барып ойнаңдар.Бақтан кетіңдер»,- деді. Жәнібек анасынан кешірім сұрады. Ол гаражға барып, велосипедін алды. Ол велосипедін тебуге кетті. Рекс велосипедтің жанында жүгірді.

      78. Baqşada
      Anasy baqşada edı. "Sen ne ıstep jatyrsyñ?"- dep sūrady Jänıbek. Ol rauşan gülderın otyrğyzyp jatqanyn aitty. Rauşan - būl gül. Olar öte ädemı. Ädette olar qyzyl tüstı bolady. Olardyñ tıkenegı bar. Anasy:" Tıkenegı qolğa kıredı. Tıkenegıne abai bol," -dedı. Jänıbek aulanyñ aldyñğy jağyna bardy. Onyñ itı Reks ony kütıp tūrdy. Jänıbek taiaqty alyp, laqtyryp jıberdı. Reks taiaqtyñ artynan jügırdı. Ol taiaqty qaita äkeldı. Jänıbek üidı ainalyp jügıre bastady. Reks onyñ artynan jügırdı. Jänıbek baqşa arqyly jügırdı. Reks te baq arqyly jügırdı. Anasy Jänıbekke de, Rekske de aiqalady. Ol olarğa: «Basqa jerge baryp oinañdar.Baqtan ketıñder»,- dedı. Jänıbek anasynan keşırım sūrady. Ol garajğa baryp, velosipedın aldy. Ol velosipedın tebuge kettı. Reks velosipedtıñ janynda jügırdı.
Скрыть текст

Казахский

      79. Оның жақсы көретін кітабы
      Лейла өзінің жақсы көретін кітабын таппады. Оның жақсы көретін кітабы мысықтар туралы еді. Мысықтың аты Мяу еді. Кітаптың аты"Мяудың қалы қалай?" Лейла анасынан:" Анашым, менің Мяу туралы кітабым қайда?"- деп сұрады. Оның анасы білмеді. "Сен оны қайда қойдың? Сен оны қайда қойғаның есіңде ме?" Лейланың есіне түспеді. Менің есімде жоқ,-" деді ол. Олар асүйден қарады. Олар қонақүйден қарады. Олар жатын бөлмеден де қарады.Олар оның сүйікті кітабын таба алмады. Кешкісін Лейла ұйықтауға дайындалып жатты. Ол тісін тазартты. Ол жатарда киетін киімін киді. Ол төсекке жатты. Ол қолын жастықтың астына салды. Ол жастықтың астында бір нарсе жатқанын сезді. "Анашым"- деп айқалады ол. " Мен кітабымды таптым. Мен "Мяудың қалы қалайды" таптым. Ол менің жастығымның астында екен. Келші, оны маған оқып берші, өтінемін".

      79. Onyñ jaqsy köretın kıtaby
      Leila özınıñ jaqsy köretın kıtabyn tappady. Onyñ jaqsy köretın kıtaby mysyqtar turaly edı. Mysyqtyñ aty Mäu edı. Kıtaptyñ aty"Mäudyñ qaly qalai?" Leila anasynan:" Anaşym, menıñ Mäu turaly kıtabym qaida?"- dep sūrady. Onyñ anasy bılmedı. "Sen ony qaida qoidyñ? Sen ony qaida qoiğanyñ esıñde me?" Leilanyñ esıne tüspedı. Menıñ esımde joq,-" dedı ol. Olar asüiden qarady. Olar qonaqüiden qarady. Olar jatyn bölmeden de qarady.Olar onyñ süiıktı kıtabyn taba almady. Keşkısın Leila ūiyqtauğa daiyndalyp jatty. Ol tısın tazartty. Ol jatarda kietın kiımın kidı. Ol tösekke jatty. Ol qolyn jastyqtyñ astyna saldy. Ol jastyqtyñ astynda bır narse jatqanyn sezdı. "Anaşym"- dep aiqalady ol. " Men kıtabymdy taptym. Men "Mäudyñ qaly qalaidy" taptym. Ol menıñ jastyğymnyñ astynda eken. Kelşı, ony mağan oqyp berşı, ötınemın".
Скрыть текст

Казахский

      80. Көшені кесіп өту
      Жандос көшені кесіп өткісі келді. Ол көшенің оң жағында тұрды. Ол көшенің сол жағына өткісі келді. Ол кварталдың ортасында еді. Оның әкесі оған әрқашан жол қиылысынан өт дейтін. Оның әкесі:" Ешқашан жолды кварталдың ортасынан кесіп өтпе",- дейтін. Жандос көше қиылысына беттеді. Көшенің қиылысында бағдаршам тұр. Ол үш - қызыл, жасыл және сары түстен тұрды. Қызыл түс жоғарғы жақта. Жасыл төменгі жақта. Сары түс ортасында еді. Ол жаяу жүргіншіге арналған белгіге қарады. Ол қызыл түсті болып тұр. Ол қызыл қолды көрсетіп тұр. Қызыл қол "Тоқта" деген мағынаны білдіреді. Ол қызыл түстің басқа түске ауысқанын күтіп тұр. Ол жүріп бара жатқан ақ фигураға ауысты. Жүріп бара жатқан ақ фигура "Жүр" деген мағынаны білдіреді. Жандос екі жаққа қарады. Сосын ол көшені кесіп өтті. Ол жаяу жүргіншіге арналған жолмен жүрді.

      80. Köşenı kesıp ötu
      Jandos köşenı kesıp ötkısı keldı. Ol köşenıñ oñ jağynda tūrdy. Ol köşenıñ sol jağyna ötkısı keldı. Ol kvartaldyñ ortasynda edı. Onyñ äkesı oğan ärqaşan jol qiylysynan öt deitın. Onyñ äkesı:" Eşqaşan joldy kvartaldyñ ortasynan kesıp ötpe",- deitın. Jandos köşe qiylysyna bettedı. Köşenıñ qiylysynda bağdarşam tūr. Ol üş - qyzyl, jasyl jäne sary tüsten tūrdy. Qyzyl tüs joğarğy jaqta. Jasyl tömengı jaqta. Sary tüs ortasynda edı. Ol jaiau jürgınşıge arnalğan belgıge qarady. Ol qyzyl tüstı bolyp tūr. Ol qyzyl qoldy körsetıp tūr. Qyzyl qol "Toqta" degen mağynany bıldıredı. Ol qyzyl tüstıñ basqa tüske auysqanyn kütıp tūr. Ol jürıp bara jatqan aq figurağa auysty. Jürıp bara jatqan aq figura "Jür" degen mağynany bıldıredı. Jandos ekı jaqqa qarady. Sosyn ol köşenı kesıp öttı. Ol jaiau jürgınşıge arnalğan jolmen jürdı.
Скрыть текст

Казахский