41. Ғылыми жобалар көрмесі
      Мектепте бесінші сыныптар арасында ғылыми жобалар көрмесі өтті. Олар үш адамнан команда болып жұмыс істеулері керек. Әрбір топ өздерінің жобаларын ұсынады. Олар өздерін ең жақсы жағынан көрсетулері керек. Оларға жобамен жұмысқа бір ай берілді. Үздік жоба медаль және ленталар алады. Ғылыми жобалар көрмесі өткізілетін күні бәрі жобаларын алып келді. Жеңіл және күрделі проектілер болды. Кейбір оқушылар өсімдіктер мен жануарларды зерттеді. Енді бірі электр энергиясы мен магнетизмді зерттеді. Біреулері тіпті бактериялар мен вирустар туралы жобалар ойлап тапқан. Барлық жобалар жақсы шыққан. Бірақ жеңімпазды таңдау қиынға соқты.

      41. Ğylymi jobalar körmesı
      Mektepte besınşı synyptar arasynda ğylymi jobalar körmesı öttı. Olar üş adamnan komanda bolyp jūmys ısteulerı kerek. Ärbır top özderınıñ jobalaryn ūsynady. Olar özderın eñ jaqsy jağynan körsetulerı kerek. Olarğa jobamen jūmysqa bır ai berıldı. Üzdık joba medal jäne lentalar alady. Ğylymi jobalar körmesı ötkızıletın künı bärı jobalaryn alyp keldı. Jeñıl jäne kürdelı proektıler boldy. Keibır oquşylar ösımdıkter men januarlardy zerttedı. Endı bırı elektr energiasy men magnetizmdı zerttedı. Bıreulerı tıptı bakterialar men virustar turaly jobalar oilap tapqan. Barlyq jobalar jaqsy şyqqan. Bıraq jeñımpazdy tañdau qiynğa soqty.
Скрыть текст

Казахский

      42. Оның 16-шы туған күні
      Тиффани 16 жасқа толады. Ол кеш ұйымдастырғысы келді. Ол өзінің достары мен жақындарын шақырмақшы болды. Үлкен кеш жоспарлап қойды. Тамақ, музыка және ойындар болады. Жақындары бәрін ұйымдастыруға көмектесті. Анасы банкет жүргізетін фирма таңдады. Туған күнде сэндвич берілетін болды. Тағы десерт болады. Десертке шоколад торты беріледі. Караоке және ойындар болады. Оған орын таңдау қажет еді. Ол би алаңы бар бір жабық жерді таңдады. Туған күні болатынына Тиффани қуанышты еді. Ол туған күнінің көңілді өтетінін білді.

      42. Onyñ 16-şy tuğan künı
      Tiffani 16 jasqa tolady. Ol keş ūiymdastyrğysy keldı. Ol özınıñ dostary men jaqyndaryn şaqyrmaqşy boldy. Ülken keş josparlap qoidy. Tamaq, muzyka jäne oiyndar bolady. Jaqyndary bärın ūiymdastyruğa kömektestı. Anasy banket jürgızetın firma tañdady. Tuğan künde sendviş berıletın boldy. Tağy desert bolady. Desertke şokolad torty berıledı. Karaoke jäne oiyndar bolady. Oğan oryn tañdau qajet edı. Ol bi alañy bar bır jabyq jerdı tañdady. Tuğan künı bolatynyna Tiffani quanyşty edı. Ol tuğan künınıñ köñıldı ötetının bıldı.
Скрыть текст

Казахский

      43. Кітапханада қалдырған кітаптар
      Даниельге мектептің жобасын дайындау керек болды. Оның тақырыбы - планеталар. Оған бір планетаны алып оны зерттеп, есептеме жазу керек болатын. Ол қызылжұлдыз планетасын таңдады, кітапханаға барып мәлімет жинауды шешті. Ол үш кітап алды, достарын кездестірді, сосын олар түскі ас ішуге барды. Тамақтанып болған соң, кітабын қалдырып кеткенін байқайды. Асханаға қайтып келсе, кітаптар жоқ. Ол уайымдай бастады. Даниель артық ақша шығарғысы келмеді. Ата-анасы білсе, ашуланады, ол кітаптарды іздеді. Кейін оның бір досы, мүмкін, кітапты кітапханаға тастап кеткенін айтты. Даниель кітапханаға барды. Кітаптар сонда екен. Ол тамақтанар алдында тастап кетіпті. Ол бір жеңілдеп қалды.

      43. Kıtaphanada qaldyrğan kıtaptar
      Danielge mekteptıñ jobasyn daiyndau kerek boldy. Onyñ taqyryby - planetalar. Oğan bır planetany alyp ony zerttep, esepteme jazu kerek bolatyn. Ol qyzyljūldyz planetasyn tañdady, kıtaphanağa baryp mälımet jinaudy şeştı. Ol üş kıtap aldy, dostaryn kezdestırdı, sosyn olar tüskı as ışuge bardy. Tamaqtanyp bolğan soñ, kıtabyn qaldyryp ketkenın baiqaidy. Ashanağa qaityp kelse, kıtaptar joq. Ol uaiymdai bastady. Daniel artyq aqşa şyğarğysy kelmedı. Ata-anasy bılse, aşulanady, ol kıtaptardy ızdedı. Keiın onyñ bır dosy, mümkın, kıtapty kıtaphanağa tastap ketkenın aitty. Daniel kıtaphanağa bardy. Kıtaptar sonda eken. Ol tamaqtanar aldynda tastap ketıptı. Ol bır jeñıldep qaldy.
Скрыть текст

Казахский

      44. Жазғы оқу бағдарламасы
      Кітапхана жазғы оқулар бағдарламасын әзірледі. Ол жазғы уақытта кітап оқуды алға жылжытуды қарастырған болатын. Балалар көбінесе мектептен кейін кітап оқығысы келмейді. Бұл ойын-сауық бағдарлама оларға кітап оқуға көмектесті. Негізінде, екі бағдарлама болатын. Біреуі - балалар үшін, біреуі - жасөспірімдер үшін. Оқып шыққан әр 5 кітапқа олар сыйлық алып тұрды. Сыйлықтар әркезде әртүрлі болатын. Сонымен қатар, лотерея ойнатылды. Әр оқып шыққан кітапқа бір билет берілді. Кітапты неғұрлым көп оқыса, солғұрлым мүмкіндіктері артады. Басты сыйлық музыкалық плейер болды. Бағдарламаға 500 бала мен жасөспірім қатысты. Ол сәтті аяқталды.

      44. Jazğy oqu bağdarlamasy
      Kıtaphana jazğy oqular bağdarlamasyn äzırledı. Ol jazğy uaqytta kıtap oqudy alğa jyljytudy qarastyrğan bolatyn. Balalar köbınese mektepten keiın kıtap oqyğysy kelmeidı. Būl oiyn-sauyq bağdarlama olarğa kıtap oquğa kömektestı. Negızınde, ekı bağdarlama bolatyn. Bıreuı - balalar üşın, bıreuı - jasöspırımder üşın. Oqyp şyqqan är 5 kıtapqa olar syilyq alyp tūrdy. Syilyqtar ärkezde ärtürlı bolatyn. Sonymen qatar, lotereia oinatyldy. Är oqyp şyqqan kıtapqa bır bilet berıldı. Kıtapty neğūrlym köp oqysa, solğūrlym mümkındıkterı artady. Basty syilyq muzykalyq pleier boldy. Bağdarlamağa 500 bala men jasöspırım qatysty. Ol sättı aiaqtaldy.
Скрыть текст

Казахский

      45. Балалармен тегін жұмыс
      Тиффани балалармен жұмыс істегенді жақсы көретін. Ол өскенде балабақшада тәрбиешісі болып жұмыс істегісі келетін. Ол өз қызметін репетитор болып тегін ұсынбақ болды, осылай болашақ мамандығына дайындалмақшы. Ол кішкентай балаларды тәрбиелейді. Ол ағылшын тіліне көп көңіл бөлді. Ол балаларды оқуға және жазуға баулыды. Тегін қызмет көрсету оған балалармен жұмыс жасауға жол ашты. Ол балалармен әңгімелесуді ұнатады. Ол балаларды шабыттандыруға үміттенді. Ол оқытқан балалар әр жастан болатын. Әсіресе оған кіші жастағы балалармен жұмыс істеген ұнайды. Осы аптада ол балаларды шығарма жазуға үйретті. Ол балаларға шығарманы қалай жазу болу керектігін айтып берді. Ол әр балаға өз өмірі туралы шығарма жазуды тапсырды. Ол өзін болашақ жұмысына дайын екенін сезінді.

      45. Balalarmen tegın jūmys
      Tiffani balalarmen jūmys ıstegendı jaqsy köretın. Ol öskende balabaqşada tärbieşısı bolyp jūmys ıstegısı keletın. Ol öz qyzmetın repetitor bolyp tegın ūsynbaq boldy, osylai bolaşaq mamandyğyna daiyndalmaqşy. Ol kışkentai balalardy tärbieleidı. Ol ağylşyn tılıne köp köñıl böldı. Ol balalardy oquğa jäne jazuğa baulydy. Tegın qyzmet körsetu oğan balalarmen jūmys jasauğa jol aşty. Ol balalarmen äñgımelesudı ūnatady. Ol balalardy şabyttandyruğa ümıttendı. Ol oqytqan balalar är jastan bolatyn. Äsırese oğan kışı jastağy balalarmen jūmys ıstegen ūnaidy. Osy aptada ol balalardy şyğarma jazuğa üirettı. Ol balalarğa şyğarmany qalai jazu bolu kerektıgın aityp berdı. Ol är balağa öz ömırı turaly şyğarma jazudy tapsyrdy. Ol özın bolaşaq jūmysyna daiyn ekenın sezındı.
Скрыть текст

Казахский

      46. Кішкентай іні
      Глории 12 жаста. Ол қазір отбасындағы жалғыз бала. Жақында оның кішкентай інісі болады. Оның сезімі әртүрлі. Ол бірде кішкентай інісін болғанын қалайды. Оған бірге ойнайтын бала болады. Ол оны өзі білетін заттарға үйрете алады. Ол енді жалғыз болмайтын болды. Ол бірде кішкентай інісін болғанын қаламайды. Ол ата-анасының назарын тек өзіне ғана аударғысы келеді. Ол өз заттарымен бөліскісі келмейді. Ол әке-шешесінің кішкентай інісін одан да қатты жақсы көргенін қаламайды. Ол оның қалай жылайтынын естігісі келмейді. Ол оның жаялықтарын ауыстырғысы келмейді.

      46. Kışkentai ını
      Glorii 12 jasta. Ol qazır otbasyndağy jalğyz bala. Jaqynda onyñ kışkentai ınısı bolady. Onyñ sezımı ärtürlı. Ol bırde kışkentai ınısın bolğanyn qalaidy. Oğan bırge oinaityn bala bolady. Ol ony özı bıletın zattarğa üirete alady. Ol endı jalğyz bolmaityn boldy. Ol bırde kışkentai ınısın bolğanyn qalamaidy. Ol ata-anasynyñ nazaryn tek özıne ğana audarğysy keledı. Ol öz zattarymen bölıskısı kelmeidı. Ol äke-şeşesınıñ kışkentai ınısın odan da qatty jaqsy körgenın qalamaidy. Ol onyñ qalai jylaitynyn estıgısı kelmeidı. Ol onyñ jaialyqtaryn auystyrğysy kelmeidı.
Скрыть текст

Казахский

      47. Құмырсқаның жолы
      Кэрол мектептен үйге келді. Ол үйге кіргенде, құмырсқаның жолын көрді. Жол сондай ұзын болды. Оның үстінде мыңға жуық құмырсқалар болу керек. Ол шошып кетті. Ол оны ақырын айналып өтті. Бұның бәрі қайдан келе жатыр? Олар қайда бара жатыр? Ол осы жолдың артынан ерді. Ол өзінің жатын бөлмесіне келді! Оларға онда не керек? Ол өзінің төсегіне қарады. Оның үстінде крекердің ұнтақтары болды. Бірақ ол ешқашан төсектің үстінде тамақ жемейтін. Ол қаптамаға қарады. Бұл інісінің крекері болып шықты! Ол інісінің бөлмесіне жүгіріп барды. «Көрдің бе не істегеніңді?» - деді Кэрол. Інісі басын шайқады. Кэрол оған құмырсқаның жолын көрсетіп, оны жинап тастау керектігін айтты.

      47. Qūmyrsqanyñ joly
      Kerol mektepten üige keldı. Ol üige kırgende, qūmyrsqanyñ jolyn kördı. Jol sondai ūzyn boldy. Onyñ üstınde myñğa juyq qūmyrsqalar bolu kerek. Ol şoşyp kettı. Ol ony aqyryn ainalyp öttı. Būnyñ bärı qaidan kele jatyr? Olar qaida bara jatyr? Ol osy joldyñ artynan erdı. Ol özınıñ jatyn bölmesıne keldı! Olarğa onda ne kerek? Ol özınıñ tösegıne qarady. Onyñ üstınde krekerdıñ ūntaqtary boldy. Bıraq ol eşqaşan tösektıñ üstınde tamaq jemeitın. Ol qaptamağa qarady. Būl ınısınıñ krekerı bolyp şyqty! Ol ınısınıñ bölmesıne jügırıp bardy. «Kördıñ be ne ıstegenıñdı?» - dedı Kerol. İnısı basyn şaiqady. Kerol oğan qūmyrsqanyñ jolyn körsetıp, ony jinap tastau kerektıgın aitty.
Скрыть текст

Казахский

      48. Ыдыс-аяқты кезектесіп жуу
      Виктория және Линда апалы - сiңлiлер. Олар ата-анасы оларға ыдыс жуғызады. Олар өзара кезек қойған. Виктория ыдысты дүйсенбі, сәрсенбі және жұма күндері жуады. Ал Линда сейсенбі, бейсенбі және сенбі күні жуады. Жексенбі күні олар тиын лақтырады. Бүгін Викторияның ыдыс жуатын кезегі еді. Линда бұны пайдаланып қалды. Кешкі аста ол үш тарелканы пайдаланды. Онда бір тарелкада күріш, тағы бір тарелкада ет және біреуінде жеңіл тамақ болды. "Неге маған көп ыдыс жуғызасың?"- деп айқайлады Виктория. "Осылай әділетті", - деді Линда. Виктория Линдаға бұлай ешқашан жасаған емес. Енді Викторияға ертең Линдаға көбірек ыдыс жуғызу керек деген ой келді.

      48. Ydys-aiaqty kezektesıp juu
      Viktoria jäne Linda apaly - sıñlıler. Olar ata-anasy olarğa ydys juğyzady. Olar özara kezek qoiğan. Viktoria ydysty düisenbı, särsenbı jäne jūma künderı juady. Al Linda seisenbı, beisenbı jäne senbı künı juady. Jeksenbı künı olar tiyn laqtyrady. Bügın Viktorianyñ ydys juatyn kezegı edı. Linda būny paidalanyp qaldy. Keşkı asta ol üş tarelkany paidalandy. Onda bır tarelkada kürış, tağy bır tarelkada et jäne bıreuınde jeñıl tamaq boldy. "Nege mağan köp ydys juğyzasyñ?"- dep aiqailady Viktoria. "Osylai ädılettı", - dedı Linda. Viktoria Lindağa būlai eşqaşan jasağan emes. Endı Viktoriağa erteñ Lindağa köbırek ydys juğyzu kerek degen oi keldı.
Скрыть текст

Казахский

      49. Сыныптастарына қытырлақ картоп сату
      Сэллидің жұмысқа тұрғысы келмейді. Ол өте жалқау. Тағы, ол бұйрыққа бағынғысы келмейді. Ол өзіне өзі бастық болғысы келеді. Сэлли біраз жеңіл ақша тапқысы келеді. Оның бір ойы бар. Ол он бес долларға отыз пакет қытырлақ картоп сатып алады. Сосын оларды өзінің сыныптастарына қымбатырақ бағаға сатады. Ол бір пакет қытырлақ картопты бір доллардан сатады. Бір жаманы, оған бұлай жасауға рұқсат бермейді. Оны мектеп полициясы қадағалап отыр. Ол оны жасырын жасауы керек. Ол түскі үзіліс уақытында сатады. Олар оның үстеліне келіп отырып, сөйлесіп отырған сияқты болады.

      49. Synyptastaryna qytyrlaq kartop satu
      Sellidıñ jūmysqa tūrğysy kelmeidı. Ol öte jalqau. Tağy, ol būiryqqa bağynğysy kelmeidı. Ol özıne özı bastyq bolğysy keledı. Selli bıraz jeñıl aqşa tapqysy keledı. Onyñ bır oiy bar. Ol on bes dollarğa otyz paket qytyrlaq kartop satyp alady. Sosyn olardy özınıñ synyptastaryna qymbatyraq bağağa satady. Ol bır paket qytyrlaq kartopty bır dollardan satady. Bır jamany, oğan būlai jasauğa rūqsat bermeidı. Ony mektep polisiasy qadağalap otyr. Ol ony jasyryn jasauy kerek. Ol tüskı üzılıs uaqytynda satady. Olar onyñ üstelıne kelıp otyryp, söilesıp otyrğan siaqty bolady.
Скрыть текст

Казахский

      50. Ескі қайырлы етік
      Оскарға өзінің етігі ұнайды. Ол оны 5 жыл бойы киіп жүр. Олар әлі де оған шап-шақ. Етігі ескірген, тесілген. Табаны әбден тозған. "Оскар саған жаңа етік алу керек" деді анасы. "Жоқ! Етігім өзіме ұнайды" деді ол. "Егер сен оны киіп жүре берсең аяғыңды жарақаттайсың" деді анасы. Оскар бәрібір жоқ деді. Анасы оны таңғалдырмақ болды. Ол оған Nike фирмасының аяқ киімін сатып алды. Оскарға олар қатты ұнады. Ол ескі етігін кимейтініне аздап өкінді. Ол етігін сақтап қоятын болды. Ол етігін әйнек қорапқа салып қойды.

      50. Eskı qaiyrly etık
      Oskarğa özınıñ etıgı ūnaidy. Ol ony 5 jyl boiy kiıp jür. Olar älı de oğan şap-şaq. Etıgı eskırgen, tesılgen. Tabany äbden tozğan. "Oskar sağan jaña etık alu kerek" dedı anasy. "Joq! Etıgım özıme ūnaidy" dedı ol. "Eger sen ony kiıp jüre berseñ aiağyñdy jaraqattaisyñ" dedı anasy. Oskar bärıbır joq dedı. Anasy ony tañğaldyrmaq boldy. Ol oğan Nıke firmasynyñ aiaq kiımın satyp aldy. Oskarğa olar qatty ūnady. Ol eskı etıgın kimeitınıne azdap ökındı. Ol etıgın saqtap qoiatyn boldy. Ol etıgın äinek qorapqa salyp qoidy.
Скрыть текст

Казахский

      51. Таңғы тәртіп
      Құстар шырылдайды. Қоңыраулы сағат шырылдайды. Ол оянады. Ол керіледі. Ол есінейді. Ол өзіне жиналуға екі сағат уақыт береді. Оның мектептегі өте маңызды күні. Ол бетін жуады. Ол тісін тазалайды. Ол үйден шығады. Ол таза ауа жұтады. Ол 20 минут жай жүгіреді. Ол үйге қайтып келеді. Ол шұжықпен омлет жасайды. Өте дәмді. Оның інісі кішкене сұрайды. Ол оған қалғанын береді. Ол қайтып өз бөлмесіне барады. Ол тарих оқулығын алды. Бүгін онда сынақ. Ол маңызды нәрселерді жылдам алады. Ол сабаққа барады.

      51. Tañğy tärtıp
      Qūstar şyryldaidy. Qoñyrauly sağat şyryldaidy. Ol oianady. Ol kerıledı. Ol esıneidı. Ol özıne jinaluğa ekı sağat uaqyt beredı. Onyñ mekteptegı öte mañyzdy künı. Ol betın juady. Ol tısın tazalaidy. Ol üiden şyğady. Ol taza aua jūtady. Ol 20 minut jai jügıredı. Ol üige qaityp keledı. Ol şūjyqpen omlet jasaidy. Öte dämdı. Onyñ ınısı kışkene sūraidy. Ol oğan qalğanyn beredı. Ol qaityp öz bölmesıne barady. Ol tarih oqulyğyn aldy. Bügın onda synaq. Ol mañyzdy närselerdı jyldam alady. Ol sabaqqa barady.
Скрыть текст

Казахский

      52. Сенімді құрбы
      Белинда және Кейси -жақын құрбылар. Белинда мен Сэнди - дұшпандар. Олар бәрі бір мектепке барады. Олар оныншы сыныпта оқиды. Белинда Кейсимен Сенди жайлы көп айтады. Ол оны көп жамандайды. Бір күні Кейси мен Сенди соқтығысып қалды. Екеуі де құлап түсті. Олардың екеуінің де заттарын жерге шашылып қалды. Кейси жейдесіне кофе төгіп алды. Қап! Жаңа жейде еді!-деді ол. Сенди кешірім сұрады. Ол Кейсиге тура сондай жаңа жейде сатып әперуге ұсыныс жасады. Кейси ештеңе етпейді деді. Сенди күлімдеді. Олар танысты. Кейси кетіп қалды. Белинда олардың бір-бірімен сөйлескенін қаламады.

      52. Senımdı qūrby
      Belinda jäne Keisi -jaqyn qūrbylar. Belinda men Sendi - dūşpandar. Olar bärı bır mektepke barady. Olar onynşy synypta oqidy. Belinda Keisimen Sendi jaily köp aitady. Ol ony köp jamandaidy. Bır künı Keisi men Sendi soqtyğysyp qaldy. Ekeuı de qūlap tüstı. Olardyñ ekeuınıñ de zattaryn jerge şaşylyp qaldy. Keisi jeidesıne kofe tögıp aldy. Qap! Jaña jeide edı!-dedı ol. Sendi keşırım sūrady. Ol Keisige tura sondai jaña jeide satyp äperuge ūsynys jasady. Keisi eşteñe etpeidı dedı. Sendi külımdedı. Olar tanysty. Keisi ketıp qaldy. Belinda olardyñ bır-bırımen söileskenın qalamady.
Скрыть текст

Казахский

      53. Ғаламтордағы бейтаныс
      Лили компьютерде ойын ойнап отырған. Ғаламторда кездейсоқ адамдар бірігіп топқа бөлінеді. Олар бір-біріне қарсы ойнайды. Сенің тағы басқа ойыншылармен әңгімелесуіңе болады. Лили бір адамның хабарлама жібергенін байқады. Ол "inbox" хабарламар жәшігін басты. Бұл хабарлама ол білмейтін адамнан еді. Бұл адам "Сәлем" деп жазған. Ол жігіт болатын. Ол жауап берерін, не бермесін ойлады. Лилидің анасы әрқашан танымайтын адаммен сөйлеспе дейтін. Бірақ әкесі: "Барлық достар бұрын бейтаныс болған" деп айтатын. Лили Сәлем деп жауап берді. Жігіт оның қай жерден екенін сұрады. Лили оған Лос-Анджелестен екенін айтты. Жігіт те сол жақтан екен. Сөйтсе олар бірге математикадан дайындалады екен.

      53. Ğalamtordağy beitanys
      Lili kompüterde oiyn oinap otyrğan. Ğalamtorda kezdeisoq adamdar bırıgıp topqa bölınedı. Olar bır-bırıne qarsy oinaidy. Senıñ tağy basqa oiynşylarmen äñgımelesuıñe bolady. Lili bır adamnyñ habarlama jıbergenın baiqady. Ol "ınbox" habarlamar jäşıgın basty. Būl habarlama ol bılmeitın adamnan edı. Būl adam "Sälem" dep jazğan. Ol jıgıt bolatyn. Ol jauap bererın, ne bermesın oilady. Lilidıñ anasy ärqaşan tanymaityn adammen söilespe deitın. Bıraq äkesı: "Barlyq dostar būryn beitanys bolğan" dep aitatyn. Lili Sälem dep jauap berdı. Jıgıt onyñ qai jerden ekenın sūrady. Lili oğan Los-Andjelesten ekenın aitty. Jıgıt te sol jaqtan eken. Söitse olar bırge matematikadan daiyndalady eken.
Скрыть текст

Казахский

      54. Қарама-қайшылықты адамдар бір-біріне тартылады
      Сэнди және мен мүлде әртүрлі адамдармыз. Сэнди сұлу. Мен болсам ұсқынсызбын. Сэнди ақылсыздау еді. Ал мен ақылдымын. Сэндидің ата-анасы ажырасып кеткен. Менің ата-анамның үйленгеніне 30 жыл. Сэнди спортқа белсенді. Мен ебдейсіз болатынмын. Сэнди ұялшақ. Мен болсам көп шулайтынмын. Сэнди бәріне ұнайтын. Ал мені кейбір адамдар ұнатпайтын. Сэнди күлдіргіш .Бәрі оның әзілдеріне күлетін. Ал мен тіпті әзілдесуді білмеймін. Сэнди таза жүретін. Мен кір-қожалақ болып жүретінмін. Біз әртүрлі едік. Бірақ біз доспыз. Біз бірінші сыныптан бастап ең жақын достар болатынбыз. Біз колледжге баратын болдық. Бірақ біз бөлмемізбен көрші болмаймыз. Менің ойымша, жұрттың айтқаны рас екен: жүріс-тұрысы әр-түрлі, қарама-қайшы адамдар біріне-бірі тартылады екен.

      54. Qarama-qaişylyqty adamdar bır-bırıne tartylady
      Sendi jäne men mülde ärtürlı adamdarmyz. Sendi sūlu. Men bolsam ūsqynsyzbyn. Sendi aqylsyzdau edı. Al men aqyldymyn. Sendidıñ ata-anasy ajyrasyp ketken. Menıñ ata-anamnyñ üilengenıne 30 jyl. Sendi sportqa belsendı. Men ebdeisız bolatynmyn. Sendi ūialşaq. Men bolsam köp şulaitynmyn. Sendi bärıne ūnaityn. Al menı keibır adamdar ūnatpaityn. Sendi küldırgış .Bärı onyñ äzılderıne kületın. Al men tıptı äzıldesudı bılmeimın. Sendi taza jüretın. Men kır-qojalaq bolyp jüretınmın. Bız ärtürlı edık. Bıraq bız dospyz. Bız bırınşı synyptan bastap eñ jaqyn dostar bolatynbyz. Bız kolejge baratyn boldyq. Bıraq bız bölmemızben körşı bolmaimyz. Menıñ oiymşa, jūrttyñ aitqany ras eken: jürıs-tūrysy är-türlı, qarama-qaişy adamdar bırıne-bırı tartylady eken.
Скрыть текст

Казахский

      55. Қолдың ауыруы
      Дебора кеше кеудесін жерден көтеру жаттығуын көп жасады. Әдетте ол бір рет те жасамайтын. Ертеңгісін, ұйқыдан тұрғанда оның қолдары ауыра бастады. Басында ол ештеңе түсінбеді. Еш жерге соқпады. Ол қолдарының неге ауыратынын түсінбеді. Қолдарын қозғалту қиынға соқты. Адамдар қолын ұстаса қатты ауырады. Ол әкесін ауруханаға апаруын сұрады. Әкесі қызынан қандай да бір жаттығу жасамағанын сұрады. Дебора барлығын айтып берді. Әкесі оған былай деді: Жаттығу жасап болғаннан соң, келесі күні сенің бұлшық еттерің ауырады. Қызы әкесінен ауырмауы үшін, не істеуім керек екенін сұрады. Көп жаттығу керек деді - әкесі.

      55. Qoldyñ auyruy
      Debora keşe keudesın jerden köteru jattyğuyn köp jasady. Ädette ol bır ret te jasamaityn. Erteñgısın, ūiqydan tūrğanda onyñ qoldary auyra bastady. Basynda ol eşteñe tüsınbedı. Eş jerge soqpady. Ol qoldarynyñ nege auyratynyn tüsınbedı. Qoldaryn qozğaltu qiynğa soqty. Adamdar qolyn ūstasa qatty auyrady. Ol äkesın auruhanağa aparuyn sūrady. Äkesı qyzynan qandai da bır jattyğu jasamağanyn sūrady. Debora barlyğyn aityp berdı. Äkesı oğan bylai dedı: Jattyğu jasap bolğannan soñ, kelesı künı senıñ būlşyq etterıñ auyrady. Qyzy äkesınen auyrmauy üşın, ne ısteuım kerek ekenın sūrady. Köp jattyğu kerek dedı - äkesı.
Скрыть текст

Казахский

      56. Алғашқы безеу
      Андре 12 жаста еді. Он екі жасар балалардың көбінде безеу бар. Таңертең Андре маңдайындағы безеуді көрді. Бұған дейін онда бірде-бір безеу болған емес. Ол айқайлап жіберді. Ол бұның не екенін білмеді." Мама, менің бетіме құбыжық шығып кетті», - деді Андре айқайлап. Анасы оны қолымен иегінің астынан ұстады. Ол оның бетіне қарап күліп жіберді. "Бұл күлкілі емес" деді Андре. "Құлыным, бұл жәй ғана безеу ғой. Олар әр кезде бәріне де шығады" - деді анасы. Анасы осылай айтқанда Андре біраз жеңілдеп қалды. Анасы оған безеуге қарсы крем берді. Андре безеу таяу арада кетер деп үміттенді.

      56. Alğaşqy bezeu
      Andre 12 jasta edı. On ekı jasar balalardyñ köbınde bezeu bar. Tañerteñ Andre mañdaiyndağy bezeudı kördı. Būğan deiın onda bırde-bır bezeu bolğan emes. Ol aiqailap jıberdı. Ol būnyñ ne ekenın bılmedı." Mama, menıñ betıme qūbyjyq şyğyp kettı», - dedı Andre aiqailap. Anasy ony qolymen iegınıñ astynan ūstady. Ol onyñ betıne qarap külıp jıberdı. "Būl külkılı emes" dedı Andre. "Qūlynym, būl jäi ğana bezeu ğoi. Olar är kezde bärıne de şyğady" - dedı anasy. Anasy osylai aitqanda Andre bıraz jeñıldep qaldy. Anasy oğan bezeuge qarsy krem berdı. Andre bezeu taiau arada keter dep ümıttendı.
Скрыть текст

Казахский

      57. Скейтборд тебу
      Майкл жаңа бір нәрсе үйренгісі келді. Ол ерекше бірдеңе істегісі келді. Ол мотоциклді айдап үйренгісі келді. Бірақ бұл ойына ата-анасы қарсы болды. Олар бұл тым қауіпті деді. Ол мұның орнына скейтборд тебуді үйренбек болды. Ата-анасы бұл ойын құптады. Бұл мотоцикл айдап үйренгеннен әлдеқайда қауіпсіз еді. Майкл өз достарына хабарласты. Достары скейтбордт тебуді білетін еді. Олар оған скейтборд бере тұрды. Майкл ақырын теуіп көрді. Ол дуалдан ұстап тұрды. Ол тепе-теңдік сақтауға тырысты. Бұл аса қиын емес еді. Сосын ол құлап қалды. Ол жәй ғана куліп қайта тұрды. Оған әлі де көбірек жаттығу керек еді.

      57. Skeitbord tebu
      Maikl jaña bır närse üirengısı keldı. Ol erekşe bırdeñe ıstegısı keldı. Ol motosikldı aidap üirengısı keldı. Bıraq būl oiyna ata-anasy qarsy boldy. Olar būl tym qauıptı dedı. Ol mūnyñ ornyna skeitbord tebudı üirenbek boldy. Ata-anasy būl oiyn qūptady. Būl motosikl aidap üirengennen äldeqaida qauıpsız edı. Maikl öz dostaryna habarlasty. Dostary skeitbordt tebudı bıletın edı. Olar oğan skeitbord bere tūrdy. Maikl aqyryn teuıp kördı. Ol dualdan ūstap tūrdy. Ol tepe-teñdık saqtauğa tyrysty. Būl asa qiyn emes edı. Sosyn ol qūlap qaldy. Ol jäi ğana kulıp qaita tūrdy. Oğan älı de köbırek jattyğu kerek edı.
Скрыть текст

Казахский

      58. Өсімдіктерді зерттеу
      Даниэльдің мектепке арнап жоба жасауы қажет болды. Ол екі айнымалыны салыстыруы қажет еді. Ол газдалған су мен жай суды алды. Ол өсімдіктер үшін газдалған су немесе жай судың қайсысы пайдалы екендігін білгісі келді. Мұны білу үшін ол өсімдіктерге сағат сайын су құюы керек еді. Ол өсімдіктердің биіктігін жазып алды. Екі аптадан кейін өсімдіктердің биіктігін салыстырады. Ол судың өсімдіктер үшін пайдалы болғаны туралы қорытындыға келді. Оған алған деректері туралы есеп жасауы керек. Ол жобасы енгізілген кесте мен фотосуретті басып шығарды. Ол өзінің жаңалығына таң қалды. Ол бастапқыда газдалған су пайдалы болады деп ойлады, себебі оның құрамында қант бар.

      58. Ösımdıkterdı zertteu
      Danieldıñ mektepke arnap joba jasauy qajet boldy. Ol ekı ainymalyny salystyruy qajet edı. Ol gazdalğan su men jai sudy aldy. Ol ösımdıkter üşın gazdalğan su nemese jai sudyñ qaisysy paidaly ekendıgın bılgısı keldı. Mūny bılu üşın ol ösımdıkterge sağat saiyn su qūiuy kerek edı. Ol ösımdıkterdıñ biıktıgın jazyp aldy. Ekı aptadan keiın ösımdıkterdıñ biıktıgın salystyrady. Ol sudyñ ösımdıkter üşın paidaly bolğany turaly qorytyndyğa keldı. Oğan alğan derekterı turaly esep jasauy kerek. Ol jobasy engızılgen keste men fotosurettı basyp şyğardy. Ol özınıñ jañalyğyna tañ qaldy. Ol bastapqyda gazdalğan su paidaly bolady dep oilady, sebebı onyñ qūramynda qant bar.
Скрыть текст

Казахский

      59. Мектептегі алғашқы сабақ
      Мишель жоғарғы сыныпқа көшті. Мектептегі алғашқы сабақ болатын. Ол алаңдап жүр. Ол жоғары сыныптағы сабақтардың ортаңғы сыныптағы сабақтарға қарағанда ерекше болатынын білетін. Оның құрбыларының барлығы басқа мектептерге кеткен. Ол жаңа құрбы табатынына сенімді. Тағы ол жаңа мектепте адасып кетемін бе деп қорықты. Сабақ кестесі бойынша математика, ағылшын тілі, биология, испан тілі және дене тәрбиесі. Бірінші сабақ математика. Ол сыныпқа кірді. Ол алаңдап тұр. Мұғалім әр оқушының өзін таныстыруын сұрады. Мишель көп жақсы оқушылардың бар екенін естіді. Осы оқу жылының жақсы болатынын ол білді.

      59. Mekteptegı alğaşqy sabaq
      Mişel joğarğy synypqa köştı. Mekteptegı alğaşqy sabaq bolatyn. Ol alañdap jür. Ol joğary synyptağy sabaqtardyñ ortañğy synyptağy sabaqtarğa qarağanda erekşe bolatynyn bıletın. Onyñ qūrbylarynyñ barlyğy basqa mektepterge ketken. Ol jaña qūrby tabatynyna senımdı. Tağy ol jaña mektepte adasyp ketemın be dep qoryqty. Sabaq kestesı boiynşa matematika, ağylşyn tılı, biologia, ispan tılı jäne dene tärbiesı. Bırınşı sabaq matematika. Ol synypqa kırdı. Ol alañdap tūr. Mūğalım är oquşynyñ özın tanystyruyn sūrady. Mişel köp jaqsy oquşylardyñ bar ekenın estıdı. Osy oqu jylynyñ jaqsy bolatynyn ol bıldı.
Скрыть текст

Казахский

      60. Үлкен келеңсіздіктер
      Билл өзінің үйінде достарымен қуыспақ ойнап жүр. Оның ата анасы үйде жоқ еді. Олар бейсбол добымен ойнады. Олар көп емес, Биль допты жіберіп алғанша ғана ойнады. Доп кристалл құмыраға барып тиді, ол шағылып қалды. Бұл оның ата анасының үйленген күніне алған сыйлық болатын. Анасы үшін бұл құмыра өте қымбат еді. Билл үлкен келеңсіздік болатынын сезді. Достары оған көмектесуге тырысты. Олар оны құрап шықпақшы болды. Ол ой жүзеге аспады. Олар сол құмыраға ұқсас немесе сол құмыраны қайдан алуға болатыны жайлы ғаламтордан қарады. Билл шешімге келді, ең дұрысы барлық жағдайды ата-анасына айтып беру. Оның ата-анасы үйге келді. Билл бәрін айтып берді. Анасы ашуланды. Анасы бұдан кейін үйде доппен ойнауға тыйым салды.

      60. Ülken keleñsızdıkter
      Bill özınıñ üiınde dostarymen quyspaq oinap jür. Onyñ ata anasy üide joq edı. Olar beisbol dobymen oinady. Olar köp emes, Bil dopty jıberıp alğanşa ğana oinady. Dop kristal qūmyrağa baryp tidı, ol şağylyp qaldy. Būl onyñ ata anasynyñ üilengen künıne alğan syilyq bolatyn. Anasy üşın būl qūmyra öte qymbat edı. Bill ülken keleñsızdık bolatynyn sezdı. Dostary oğan kömektesuge tyrysty. Olar ony qūrap şyqpaqşy boldy. Ol oi jüzege aspady. Olar sol qūmyrağa ūqsas nemese sol qūmyrany qaidan aluğa bolatyny jaily ğalamtordan qarady. Bill şeşımge keldı, eñ dūrysy barlyq jağdaidy ata-anasyna aityp beru. Onyñ ata-anasy üige keldı. Bill bärın aityp berdı. Anasy aşulandy. Anasy būdan keiın üide doppen oinauğa tyiym saldy.
Скрыть текст

Казахский