Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Суперлёг. чтение
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  1. 5  

Каталог тем
Лёг.истор.
  1. 1  
  1. 2  
  1. 3  
  1. 4  
  1. 5  
  1. 6  
  1. 7  
 Истории о детях
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  2. 6  
  2. 7  
 Занимательное чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
 Казахский по уровням
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  4. 1  
  5. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  4. 2  
  5. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  4. 3  
  5. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  4. 4  
  5. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
  4. 5  
  5. 5  
  2. 6  
  3. 6  
 Лёгкое чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Короткие истории
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Кирил/Latyn 

Истории о детях

Том 2, страница 3
Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор идеи, составитель и переводчик текстов
с английского языка на русский: Андрей Краснов

      41. Сабынды қолдан
      Айман сэндвич жеді. Оның түскі асы тауық еті қосылған сэндвич болды. Ол орындықтан тұрды. Ол тәрелкені асүйге апарды. Ол тәрелкені ыдыс-аяқ жуатын жерге қойды. Ол суық су шүмегін бұрап босатты. Ол тәрелкені шайды. Ол қағаз сүлгі алды. Ол тәрелкені әбден құрғатып сүртті. Ол тәрелкені азық-түлікті туратын үстелдің үстіне қойды. Анасы бөлмеге кірді. Ол Айманнан: «Сен мына тәрелкені сабынмен жудың ба?» - деп сұрады. Айман жоқ деп айтты. «Мен сабынды таба алмадым,» - деп айтты ол. Анасы: - «Ал тап суық су шүмегінің жанындағы не нәрсе?» - деп сұрады. Айман: «Сабын» - деді. Анасы оған тәрелкені қайта жу деді.

      41. Sabyndy qoldan
      Aiman sendviş jedı. Onyñ tüskı asy tauyq etı qosylğan sendviş boldy. Ol oryndyqtan tūrdy. Ol tärelkenı asüige apardy. Ol tärelkenı ydys-aiaq juatyn jerge qoidy. Ol suyq su şümegın būrap bosatty. Ol tärelkenı şaidy. Ol qağaz sülgı aldy. Ol tärelkenı äbden qūrğatyp sürttı. Ol tärelkenı azyq-tülıktı turatyn üsteldıñ üstıne qoidy. Anasy bölmege kırdı. Ol Aimannan: «Sen myna tärelkenı sabynmen judyñ ba?» - dep sūrady. Aiman joq dep aitty. «Men sabyndy taba almadym,» - dep aitty ol. Anasy: - «Al tap suyq su şümegınıñ janyndağy ne närse?» - dep sūrady. Aiman: «Sabyn» - dedı. Anasy oğan tärelkenı qaita ju dedı.
Скрыть текст
      42. Бұл не есік?
      Дотти есікке қарады. Бұл қабырға шкафының есігі еді. Есіктің күміс түсті тұтқасы болды. Күміс түсті тұтқа домалақ пішінде болды. Бірде ол шкафтың есігін ашпақ болды. Бірақ есік тұтқасы бұрылмады. Ол есікті аша алмады. Шкафтың есігі ашылмады. Есік бекітулі болды. "Неге есік бекітулі?" - деп сұрады Дотти анасынан. Анасы есік оның қауіпсіздігі үшін бекітулі екенін айтты. "Есіктің артында не бар?" - деп сұрады анасынан. Анасы бекітілген есіктің артында мылтық бар екенін айтты. Әкесі қабырға ішінен салынған шкафта мылтығын сақтайды.

      42. Būl ne esık?
      Dotti esıkke qarady. Būl qabyrğa şkafynyñ esıgı edı. Esıktıñ kümıs tüstı tūtqasy boldy. Kümıs tüstı tūtqa domalaq pışınde boldy. Bırde ol şkaftyñ esıgın aşpaq boldy. Bıraq esık tūtqasy būrylmady. Ol esıktı aşa almady. Şkaftyñ esıgı aşylmady. Esık bekıtulı boldy. "Nege esık bekıtulı?" - dep sūrady Dotti anasynan. Anasy esık onyñ qauıpsızdıgı üşın bekıtulı ekenın aitty. "Esıktıñ artynda ne bar?" - dep sūrady anasynan. Anasy bekıtılgen esıktıñ artynda myltyq bar ekenın aitty. Äkesı qabyrğa ışınen salynğan şkafta myltyğyn saqtaidy.
Скрыть текст
      43. Өз бөлмеңе бар
      Ажар ұлы Ерманға өз бөлмеңе бар деді. Ол өз бөлмесіне барғысы келмеді. "Неге бөлмеме баруым керек"? деді ол. "Сен бұзақылық жасадың,-"деді ол. "Сен өзіңнің қарындасыңды ұрдың,-" деді ол." Жоқ мен олай жасамадым. Ол мені өзі бірінші ұрды". Ажар: "Сен қарындасыңа қол көтермеуің керек, тіпті ол бірінші қол көтерсе де. Ол сенен кішкентай. Және ол әлі кішкентай қыз. Ұлдар кішкентай қыз балаларға қол көтермеуі керек." Ерман: "Жарайды мен енді кішкентай қыздарды ұрмайтын боламын. Енді мен өз бөлмеме баруым керек пе?" Ажар иә деді. Ол әлі де өз бөлмесіне бару керек болды. "Ол үлкен қыз болғанда, мен оны қайтадан ұрамын" деді ол.

      43. Öz bölmeñe bar
      Ajar ūly Ermanğa öz bölmeñe bar dedı. Ol öz bölmesıne barğysy kelmedı. "Nege bölmeme baruym kerek"? dedı ol. "Sen būzaqylyq jasadyñ,-"dedı ol. "Sen özıñnıñ qaryndasyñdy ūrdyñ,-" dedı ol." Joq men olai jasamadym. Ol menı özı bırınşı ūrdy". Ajar: "Sen qaryndasyña qol kötermeuıñ kerek, tıptı ol bırınşı qol köterse de. Ol senen kışkentai. Jäne ol älı kışkentai qyz. Ūldar kışkentai qyz balalarğa qol kötermeuı kerek." Erman: "Jaraidy men endı kışkentai qyzdardy ūrmaityn bolamyn. Endı men öz bölmeme baruym kerek pe?" Ajar iä dedı. Ol älı de öz bölmesıne baru kerek boldy. "Ol ülken qyz bolğanda, men ony qaitadan ūramyn" dedı ol.
Скрыть текст
      44. Туған күнге арналған торт
      Бұл Жазираның төртінші туған күні. Оның жасы төртте. Оның анасы оған арнап торт пісірді. Оның анасы оған арнап шоколадты торт пісірді. Торт екі қабаттан тұрды. Оның анасы ванилді глазурь дәмі бар қабатты астынғы қабатқа қойды. Оның анасы ванильді глазурьді үстіңгі қабатқа қойды. Оның анасы ванильді глазурьді торттың бәр жеріне жақты. Қазір шоколадтты торт аппақ еді. Оның анасы торттың үстіне төрт қызғылт балауыз қойды. Әкесі барлық төрт балауызды да жақты. Барлық төрт балауыз жанып тұр. Жазираның ата-анасы Жазираның қасына отырды. Олар "Туған күніңмен "- деп ән салды. Жазира ата-анасымен бірге шырқады. "Туған күніммен"- деп ән салды Жазира. Оның анасы:" Қазір тілек тіле де шамды үрле,-" деді. Жазира тілек тіледі. Сосын ол төрт балауызды да үрледі.

      44. Tuğan künge arnalğan tort
      Būl Jaziranyñ törtınşı tuğan künı. Onyñ jasy törtte. Onyñ anasy oğan arnap tort pısırdı. Onyñ anasy oğan arnap şokoladty tort pısırdı. Tort ekı qabattan tūrdy. Onyñ anasy vanildı glazur dämı bar qabatty astynğy qabatqa qoidy. Onyñ anasy vanildı glazurdı üstıñgı qabatqa qoidy. Onyñ anasy vanildı glazurdı torttyñ bär jerıne jaqty. Qazır şokoladtty tort appaq edı. Onyñ anasy torttyñ üstıne tört qyzğylt balauyz qoidy. Äkesı barlyq tört balauyzdy da jaqty. Barlyq tört balauyz janyp tūr. Jaziranyñ ata-anasy Jaziranyñ qasyna otyrdy. Olar "Tuğan künıñmen "- dep än saldy. Jazira ata-anasymen bırge şyrqady. "Tuğan künımmen"- dep än saldy Jazira. Onyñ anasy:" Qazır tılek tıle de şamdy ürle,-" dedı. Jazira tılek tıledı. Sosyn ol tört balauyzdy da ürledı.
Скрыть текст
      45. Оныншы туған күн
      Гүлсара келесi айда он жасқа толады. Ол қатты қуанып жүр. Он жаста болу - өте кәрi болу. Ендi ол кiшкентай бала болғасы келмейдi. Тоғыз жасар бала - жай ғана кiшкентай бала. Он жасар бала ол – ересек болу. Тоғыз – тек бiр сан, ал 10 – екi сан. Тоғыз – кiшкентай баланың жасы, ал 10 – ересектiң адамның жасы. Жасы онға толғаннан кейiн, ол ересек адам болады. Ол жас бойжеткен қыз болады. Ол ернiн далаппен бояйды. Ол тырнағына лак жағады. Оның жiгiтi болады. Оның жігіті ажарлы әрі сыпайы болады. Ол Гүлсара үшін есiктердi ашатын болады. Ол туған күнге арнап сыйлықтар сатып алатын болады. Гүлсара келесi айды тағатсыздана күтуде.

      45. Onynşy tuğan kün
      Gülsara kelesı aida on jasqa tolady. Ol qatty quanyp jür. On jasta bolu - öte kärı bolu. Endı ol kışkentai bala bolğasy kelmeidı. Toğyz jasar bala - jai ğana kışkentai bala. On jasar bala ol – eresek bolu. Toğyz – tek bır san, al 10 – ekı san. Toğyz – kışkentai balanyñ jasy, al 10 – eresektıñ adamnyñ jasy. Jasy onğa tolğannan keiın, ol eresek adam bolady. Ol jas boijetken qyz bolady. Ol ernın dalappen boiaidy. Ol tyrnağyna lak jağady. Onyñ jıgıtı bolady. Onyñ jıgıtı ajarly ärı sypaiy bolady. Ol Gülsara üşın esıkterdı aşatyn bolady. Ol tuğan künge arnap syilyqtar satyp alatyn bolady. Gülsara kelesı aidy tağatsyzdana kütude.
Скрыть текст
      46. Жоғалған қарындаш
      Шыңғыс өзінің сары қарындашын жоғалтып алды. Ол оны таба алмады."Менің сары қарындашым қайда?"-деп өзінің әпкесінен сұрады. Оның әпкесі білмеді. "Мен сенің қарындашыңның қайда екенін білмеймін"- деді. Шыңғыс ол жайлы ойланды. Ол ойланды және ойланды. Ол өзінің сары қарындашын түске дейін қолданды. Ол өзінің қарындашын ұстазына xат жазу үшін қолданды. Хатта:"Құрметті Сергей Николаевич! Маған көмектесіп тұрғаныңыз үшін раxмет. Шыңғыс". Ол xатты конвертке салды. Конверт қайда? Ол асүйді қарады. Ол асүйдегі үстелді қарады. Ол конвертті тапты. Ол тостердің жанында еді. Ол қарындашты тапты. Ол тостердің астында жатты.

      46. Joğalğan qaryndaş
      Şyñğys özınıñ sary qaryndaşyn joğaltyp aldy. Ol ony taba almady."Menıñ sary qaryndaşym qaida?"-dep özınıñ äpkesınen sūrady. Onyñ äpkesı bılmedı. "Men senıñ qaryndaşyñnyñ qaida ekenın bılmeimın"- dedı. Şyñğys ol jaily oilandy. Ol oilandy jäne oilandy. Ol özınıñ sary qaryndaşyn tüske deiın qoldandy. Ol özınıñ qaryndaşyn ūstazyna hat jazu üşın qoldandy. Hatta:"Qūrmettı Sergei Nikolaeviş! Mağan kömektesıp tūrğanyñyz üşın raqmet. Şyñğys". Ol hatty konvertke saldy. Konvert qaida? Ol asüidı qarady. Ol asüidegı üsteldı qarady. Ol konverttı tapty. Ol tosterdıñ janynda edı. Ol qaryndaşty tapty. Ol tosterdıñ astynda jatty.
Скрыть текст
      47. Кептерлерді тамақтандыру
      Оған кептерлерді попкорнмен тамақтандыру ұнайтын. Кептерлерге оның попкорнын жеу ұнайтын. Ол өз қолына попкорнды салды. Кептер оны оның қолынан жеді. Ол попкорнды өзінің иығына салды. Кептер попкорнды оның иығынан жеді. Ол попкорнды өзінің шашына салды. Кептер попкорнды оның шашынан жеді. Ол отырғышқа отырды. Бұл саябақтағы отырғыш болатын. Ол бүкіл отырғыш бойына попкорнды септі. Ол өзінің бүкіл киіміне попкорнды септі. Ол попкорнды өзінің басына қойды. Ол попкорнды өзінің тізесіне салды. Көптеген кептерлер отырғышқа қонды. Көптеген кептерлер оның үстіне қонды. Кептерлерден оны ешкім көрмеді. Отырғышты ешкім көре алмады.

      47. Kepterlerdı tamaqtandyru
      Oğan kepterlerdı popkornmen tamaqtandyru ūnaityn. Kepterlerge onyñ popkornyn jeu ūnaityn. Ol öz qolyna popkorndy saldy. Kepter ony onyñ qolynan jedı. Ol popkorndy özınıñ iyğyna saldy. Kepter popkorndy onyñ iyğynan jedı. Ol popkorndy özınıñ şaşyna saldy. Kepter popkorndy onyñ şaşynan jedı. Ol otyrğyşqa otyrdy. Būl saiabaqtağy otyrğyş bolatyn. Ol bükıl otyrğyş boiyna popkorndy septı. Ol özınıñ bükıl kiımıne popkorndy septı. Ol popkorndy özınıñ basyna qoidy. Ol popkorndy özınıñ tızesıne saldy. Köptegen kepterler otyrğyşqa qondy. Köptegen kepterler onyñ üstıne qondy. Kepterlerden ony eşkım körmedı. Otyrğyşty eşkım köre almady.
Скрыть текст
      48. Өсіп келе жатқан сәби
      Сәбидің қолы мен аяғы бар. Оның көзі және ауызы бар. Ол барлығына қарайды. Ол бәрін жейді. Ол көп жымияды. Ол көп жылайды. Ол көп жейді. Оның сілекейі көп ағады. Ол көп сиеді. Ол көп үлкен дәретке барады. Ол көп ұйықтайды. Ол сөйлегісі келеді. Ол қолдарын қозғалтады. Ол "уілдейді". Ол қолдарын бұлғайды және аяқтарын қозғалтады. Ол басқа көп ештеңе істемейді. Ол отырмайды. Ол тұрмайды. Ол шалқасынан жатады. Ол екпетінен жатады. Бір жылдан кейін ол көп нәрселер істейтін болады. Ол еңбектейтін болады. Ол аяғымен тұра бастайды. Ол жүретін болады. Ол сөйлейтін болады. Бірақ ең алдымен ол жай ғана өседі. Ол үлкейе бастайды.

      48. Ösıp kele jatqan säbi
      Säbidıñ qoly men aiağy bar. Onyñ közı jäne auyzy bar. Ol barlyğyna qaraidy. Ol bärın jeidı. Ol köp jymiady. Ol köp jylaidy. Ol köp jeidı. Onyñ sılekeiı köp ağady. Ol köp siedı. Ol köp ülken däretke barady. Ol köp ūiyqtaidy. Ol söilegısı keledı. Ol qoldaryn qozğaltady. Ol "uıldeidı". Ol qoldaryn būlğaidy jäne aiaqtaryn qozğaltady. Ol basqa köp eşteñe ıstemeidı. Ol otyrmaidy. Ol tūrmaidy. Ol şalqasynan jatady. Ol ekpetınen jatady. Bır jyldan keiın ol köp närseler ısteitın bolady. Ol eñbekteitın bolady. Ol aiağymen tūra bastaidy. Ol jüretın bolady. Ol söileitın bolady. Bıraq eñ aldymen ol jai ğana ösedı. Ol ülkeie bastaidy.
Скрыть текст
      49. Олар сондай жақсы ұшады
      Ол құсқа қарады. Бұл қара сайрақ еді. Ол шөптің үстінде жүрді. Ол тамақ іздеп жүрді. Құстардың жүрісі қызық. Олар неге олай қызық жүреді екен? Себебі олардың қолы жоқ. Қол адамдардың жүруіне көмектеседі. Адамдар жақсы жүреді. Құстардың қолы жоқ. Олар жақсы жүрмейді. Олар жүргенде қызық көрінеді. Құстардың қанаты бар. Қанат құстың ұшуына көмектеседі. Олар қанаттарын ұшу үшін пайдаланады. Олар өте жақсы ұшады. Олар ұшып жүргенде қарасаңыздар әдемі көрінеді. Аспан - олардың ортасы. Жер олар үшін емес. Қара сайрақ жейтін бірдеңе тауып алды. Ол ағашқа қонды. Тамағын ағашта отырып жеді. Ал содан кейін әрі қарай ұшып кетті.

      49. Olar sondai jaqsy ūşady
      Ol qūsqa qarady. Būl qara sairaq edı. Ol şöptıñ üstınde jürdı. Ol tamaq ızdep jürdı. Qūstardyñ jürısı qyzyq. Olar nege olai qyzyq jüredı eken? Sebebı olardyñ qoly joq. Qol adamdardyñ jüruıne kömektesedı. Adamdar jaqsy jüredı. Qūstardyñ qoly joq. Olar jaqsy jürmeidı. Olar jürgende qyzyq körınedı. Qūstardyñ qanaty bar. Qanat qūstyñ ūşuyna kömektesedı. Olar qanattaryn ūşu üşın paidalanady. Olar öte jaqsy ūşady. Olar ūşyp jürgende qarasañyzdar ädemı körınedı. Aspan - olardyñ ortasy. Jer olar üşın emes. Qara sairaq jeitın bırdeñe tauyp aldy. Ol ağaşqa qondy. Tamağyn ağaşta otyryp jedı. Al sodan keiın ärı qarai ūşyp kettı.
Скрыть текст
      50. Көшірмемен жасалған мысық
      Люсидің мысығы болды. Оның есімі Пират еді. Пират он төрт жаста болды. Он төрт жаста мысық кәрі болып есептеледі. "Мен не жасай аламын?" - деп сұрады Люси әкесінен. "Пират қартайды. Ол жақында өледі. Мен оны өте сағынамын." Әкесі айтты: "Мүмкін, сен оны клондарсың? Саған жаңа Пират жасап береді. Оның түрі Пират сияқты болады. Ол Пират сияқты жүреді. Ол Пират сияқты мияулайды. Ол сені Пират сияқты жақсы көреді. Бірақ ол марғау болады. Ол қартайған мысық болмайды. Ол жаңа марғау болады. Сенде жаңа Пират тағы 14 жыл бойы болады." "Папа, - деді Люси, - бұл керемет идея. Кейін менің жаңа Пиратым 14 жасқа келгенде менде басқа жаңа Пират болады!"

      50. Köşırmemen jasalğan mysyq
      Lüsidıñ mysyğy boldy. Onyñ esımı Pirat edı. Pirat on tört jasta boldy. On tört jasta mysyq kärı bolyp esepteledı. "Men ne jasai alamyn?" - dep sūrady Lüsi äkesınen. "Pirat qartaidy. Ol jaqynda öledı. Men ony öte sağynamyn." Äkesı aitty: "Mümkın, sen ony klondarsyñ? Sağan jaña Pirat jasap beredı. Onyñ türı Pirat siaqty bolady. Ol Pirat siaqty jüredı. Ol Pirat siaqty miaulaidy. Ol senı Pirat siaqty jaqsy köredı. Bıraq ol marğau bolady. Ol qartaiğan mysyq bolmaidy. Ol jaña marğau bolady. Sende jaña Pirat tağy 14 jyl boiy bolady." "Papa, - dedı Lüsi, - būl keremet ideia. Keiın menıñ jaña Piratym 14 jasqa kelgende mende basqa jaña Pirat bolady!"
Скрыть текст
      51. Цирк клоундары
      Ол әке-шешесімен циркке барды. Ол қуанды. Ол циркке бұрын ешқашан бармаған еді. Циркте клоундар көп. Оған клоундар ұнайтын. Олардың түрлері күлкілі. Олардың мұрындары үлкен, қызыл. Қалпақтары да күлкілі. Аяқтарына үлкен аяқ киім киіп алған. Олардың аяқ киімдері оның әкесінің аяқ киімінен де үлкен. Тіпті әкесінің аяқ киімінен екі есе үлкен. Клоундардың кернейі бар. Олар өздерінің кернейлерімен бір-біріне гуілдейді. Олар сөйлеспейді. Олар сөйлесу үшін, кернейді пайдаланды. Ол клоундарға күлді. Олар сондай қызықты. Олар оны күлдірді. Ол әкесіне:" Әке, менің саған не айтқым келетінін тапшы. Мен өскенде клоундар боламын!"

      51. Sirk kloundary
      Ol äke-şeşesımen sirkke bardy. Ol quandy. Ol sirkke būryn eşqaşan barmağan edı. Sirkte kloundar köp. Oğan kloundar ūnaityn. Olardyñ türlerı külkılı. Olardyñ mūryndary ülken, qyzyl. Qalpaqtary da külkılı. Aiaqtaryna ülken aiaq kiım kiıp alğan. Olardyñ aiaq kiımderı onyñ äkesınıñ aiaq kiımınen de ülken. Tıptı äkesınıñ aiaq kiımınen ekı ese ülken. Kloundardyñ kerneiı bar. Olar özderınıñ kerneilerımen bır-bırıne guıldeidı. Olar söilespeidı. Olar söilesu üşın, kerneidı paidalandy. Ol kloundarğa küldı. Olar sondai qyzyqty. Olar ony küldırdı. Ol äkesıne:" Äke, menıñ sağan ne aitqym keletının tapşy. Men öskende kloundar bolamyn!"
Скрыть текст
      52. Тапанша
      Донның тапаншасы болды. Бұл кішкене тапанша болатын. Ол оны өзінің бауыры Тониге сыйлады. Тони тапаншаға қарады. Бұл әдемі тапанша болатын. Ол қара болатын. Оның шүріппесі күміс түсті болды. Тони күміс шүріппесіне өзінің саусағын қойды. Ол тапаншаны қалтасына салды. Ол оны қалтасынан шығарды. Ол далаға шықты. Ол сымда отырған құсты көрді. Ол тапаншамен құсты көздеді. Ол шүріппені басты. "Егер де тапанша оқтаулы болғанда, мен құсты өлтірер едім", - деп айтты ол." Мен ол оқтаулы болмағанына қуаныштымын. Құстарды өлтіруге болмайды ", - деді Дон. Тони Донға тапанша үшін ризашылығын білдірді. "Маған осы тапанша ұнайды. Рахмет", - деді Тони. Ол тапаншаны өзімен бірге үйіне алып кетті.

      52. Tapanşa
      Donnyñ tapanşasy boldy. Būl kışkene tapanşa bolatyn. Ol ony özınıñ bauyry Tonige syilady. Toni tapanşağa qarady. Būl ädemı tapanşa bolatyn. Ol qara bolatyn. Onyñ şürıppesı kümıs tüstı boldy. Toni kümıs şürıppesıne özınıñ sausağyn qoidy. Ol tapanşany qaltasyna saldy. Ol ony qaltasynan şyğardy. Ol dalağa şyqty. Ol symda otyrğan qūsty kördı. Ol tapanşamen qūsty közdedı. Ol şürıppenı basty. "Eger de tapanşa oqtauly bolğanda, men qūsty öltırer edım", - dep aitty ol." Men ol oqtauly bolmağanyna quanyştymyn. Qūstardy öltıruge bolmaidy ", - dedı Don. Toni Donğa tapanşa üşın rizaşylyğyn bıldırdı. "Mağan osy tapanşa ūnaidy. Rahmet", - dedı Toni. Ol tapanşany özımen bırge üiıne alyp kettı.
Скрыть текст
      53. Жалқау ит
      Түлкі қоңыр болатын. Түлкі жүйрік болатын. Ит қоңыр болатын. Ит жалқау болатын. "Сен жалқау итсің", - деді түлкі. "Иә, мен жалқау итпін", - деді ит. "Неге сен жалқау итсің?" - деді түлкі. "Маған неге жалқау болмасқа?" - деді ит. "Мені қожайыным тамақтандырады. Мені қожайыным серуендетеді. Мені қожайыным жақсы көреді. Мен тамақ ішемін. Мен серуендеймін. Мен ұйықтаймын. Мен жалқау, бақытты итпін". "Бірақ сенде ешқандай талпыныс жоқ па?" - деді түлкі. "Талпыныс? Не істеуге талпынуым керек? Мен жәй ғана итпін', - деді ит. "Лэсси ит болатын. Ол адамдардың өмірін құтқаратын", - деді түлкі. "Мен адамдардың өмірін құтқару үшін өте жалқаумын", - деді ит. "Лэсси адамдардың өмірін құтқара берсін".

      53. Jalqau it
      Tülkı qoñyr bolatyn. Tülkı jüirık bolatyn. İt qoñyr bolatyn. İt jalqau bolatyn. "Sen jalqau itsıñ", - dedı tülkı. "İä, men jalqau itpın", - dedı it. "Nege sen jalqau itsıñ?" - dedı tülkı. "Mağan nege jalqau bolmasqa?" - dedı it. "Menı qojaiynym tamaqtandyrady. Menı qojaiynym seruendetedı. Menı qojaiynym jaqsy köredı. Men tamaq ışemın. Men seruendeimın. Men ūiyqtaimyn. Men jalqau, baqytty itpın". "Bıraq sende eşqandai talpynys joq pa?" - dedı tülkı. "Talpynys? Ne ısteuge talpynuym kerek? Men jäi ğana itpın', - dedı it. "Lessi it bolatyn. Ol adamdardyñ ömırın qūtqaratyn", - dedı tülkı. "Men adamdardyñ ömırın qūtqaru üşın öte jalqaumyn", - dedı it. "Lessi adamdardyñ ömırın qūtqara bersın".
Скрыть текст
      54. Күйсандықта ойнаушы
      Ол күйсандықта ойнайды. Ол өте жақсы ойнайды. Ол күйсандықта ойнауды алты жасынан бастаған. Бұл жеті жыл бұрын еді. Қазір ол он үште. Ол өте жақсы күйсандықшы. Ол сайыстарды бірінен соң бірін жеңіп алатын. Бір атақты фортепианодан сабақ беруші оның күйсандықта ойнағанын естіді. "Мен сені Нью-Йоркке алып кеткім келеді. Мен саған бұдан да жақсырақ ойнауды үйреткім келеді. Мен саған әлемдегі ең атақты күйсандықшы болуды үйреткім келеді," - деді. Оған бұл ой ұнамады. Оның үйінде қалғысы келді. Ол өзінің ата-анасымен, достарымен қалғысы келді. Оның ата-анасы оның барғанын қалады. Олар оған әр демалыста Нью-Йоркке барып тұратындарын айтты.

      54. Küisandyqta oinauşy
      Ol küisandyqta oinaidy. Ol öte jaqsy oinaidy. Ol küisandyqta oinaudy alty jasynan bastağan. Būl jetı jyl būryn edı. Qazır ol on üşte. Ol öte jaqsy küisandyqşy. Ol saiystardy bırınen soñ bırın jeñıp alatyn. Bır ataqty fortepianodan sabaq beruşı onyñ küisandyqta oinağanyn estıdı. "Men senı Nü-iorkke alyp ketkım keledı. Men sağan būdan da jaqsyraq oinaudy üiretkım keledı. Men sağan älemdegı eñ ataqty küisandyqşy boludy üiretkım keledı," - dedı. Oğan būl oi ūnamady. Onyñ üiınde qalğysy keldı. Ol özınıñ ata-anasymen, dostarymen qalğysy keldı. Onyñ ata-anasy onyñ barğanyn qalady. Olar oğan är demalysta Nü-iorkke baryp tūratyndaryn aitty.
Скрыть текст
      55. Айдағы адам
      Ол айға қарады. Ол үлкен болды. Ол домалақ еді. Ол аппак еді. Ол үлкен, домалақ және аппақ еді . Ол басқа жұлдыздарға қарағанда өте үлкен. Жұлдыздар кішкентай оттардай көрінді. Ай үлкен жарық шам болды. Ол айналасына қарады. Ол басқа үйлерді көре алды. Ол жаяу жүргіншілер жолын көре алды . Ол көшені көре алады. Ай жарық еді . Бірақ күн сияқты жарық емес еді. Бірақ жұлдыздардан жарығырақ болды. Оған әкесі айда адам бар екендігін айтты. Ол айдағы адамды іздей бастады. Ол оның көзін іздеді. Ол оның мұрнын іздеді. Оның аузын іздеді. Бірақ ол айдағы адамды көре алмады.

      55. Aidağy adam
      Ol aiğa qarady. Ol ülken boldy. Ol domalaq edı. Ol appak edı. Ol ülken, domalaq jäne appaq edı . Ol basqa jūldyzdarğa qarağanda öte ülken. Jūldyzdar kışkentai ottardai körındı. Ai ülken jaryq şam boldy. Ol ainalasyna qarady. Ol basqa üilerdı köre aldy. Ol jaiau jürgınşıler jolyn köre aldy . Ol köşenı köre alady. Ai jaryq edı . Bıraq kün siaqty jaryq emes edı. Bıraq jūldyzdardan jaryğyraq boldy. Oğan äkesı aida adam bar ekendıgın aitty. Ol aidağy adamdy ızdei bastady. Ol onyñ közın ızdedı. Ol onyñ mūrnyn ızdedı. Onyñ auzyn ızdedı. Bıraq ol aidağy adamdy köre almady.
Скрыть текст
      56. Нашар бала күтуші
      Ол өз үйінде бала күтуші болды. Ол кішкенай 10 балаға қарады. Олар мұның балалары емес еді. Бұл балалар басқа адамдардың ұл - қыздары. Оның ұлы да, қызы да болмады. Ол ана емес, бала күтуші болды. Бұл 1 жастан 4 жасқа дейінгі балалар еді. Ол барлығын қарады. Ол балаларды күні бойы үйінде бақты. Балалар қонақ бөлмеде орналасты. Оларға ойнау үшін ойыншықтарды беретін. Көру үшін кітаптарды беретін. Жастық пен жамылғы да беретін. Кейбірі ойыншықпен ойнайды, кейбірі кітаптарды қарайды, ал кейбірі ұйықтайтын. Ол әдетте балаларға қарамайтын. Ол әдетте теледидар қарайтын.

      56. Naşar bala kütuşı
      Ol öz üiınde bala kütuşı boldy. Ol kışkenai 10 balağa qarady. Olar mūnyñ balalary emes edı. Būl balalar basqa adamdardyñ ūl - qyzdary. Onyñ ūly da, qyzy da bolmady. Ol ana emes, bala kütuşı boldy. Būl 1 jastan 4 jasqa deiıngı balalar edı. Ol barlyğyn qarady. Ol balalardy künı boiy üiınde baqty. Balalar qonaq bölmede ornalasty. Olarğa oinau üşın oiynşyqtardy beretın. Köru üşın kıtaptardy beretın. Jastyq pen jamylğy da beretın. Keibırı oiynşyqpen oinaidy, keibırı kıtaptardy qaraidy, al keibırı ūiyqtaityn. Ol ädette balalarğa qaramaityn. Ol ädette teledidar qaraityn.
Скрыть текст
      57. Жаңа зоодүкен
      Бұл жаңа зоодүкен болатын. Брайан жаңадан ашылған дүкенге кірді. Ол дүкен иесі Полмен амандасты. Пол Брайанмен амандасты. Брайан: "Бұл зоодүкенде таза, тыныш және жағымсыз иіс жоқ,-" деді. Брайан дүкен ішін түгел қарап шықты, бірақ оның көзіне ешқандай жануар түспеді. "Жануарлар қайда?" - деп сұрады ол. Пол: "Жануарлар мұнда,"- деп каталогты ашты. Каталог толған жануарлардың суреті болды. Пол: "Ұнатқан кез-келген жануарды таңдаңыз, біз сізге почта арқылы жібереміз" - деді. Брайан: "Ол маған ұнамаса ше?" - деп сұрады. "Онда қайтадан почтамен кері салып жібересіз" - деді Пол.

      57. Jaña zoodüken
      Būl jaña zoodüken bolatyn. Braian jañadan aşylğan dükenge kırdı. Ol düken iesı Polmen amandasty. Pol Braianmen amandasty. Braian: "Būl zoodükende taza, tynyş jäne jağymsyz iıs joq,-" dedı. Braian düken ışın tügel qarap şyqty, bıraq onyñ közıne eşqandai januar tüspedı. "Januarlar qaida?" - dep sūrady ol. Pol: "Januarlar mūnda,"- dep katalogty aşty. Katalog tolğan januarlardyñ suretı boldy. Pol: "Ūnatqan kez-kelgen januardy tañdañyz, bız sızge poşta arqyly jıberemız" - dedı. Braian: "Ol mağan ūnamasa şe?" - dep sūrady. "Onda qaitadan poştamen kerı salyp jıberesız" - dedı Pol.
Скрыть текст
      58. Мен олардың барлығын да қалаймын
      Бетти толқып отырды. 1-інші желтоқсан болатын. Рождествоға дейін 24 күн қалған. Ол журнал қарап отырды. Бұл кішкентай қыздарға арналған журнал болатын. Онда өте көп суреттер болды. Әр елден шығарылған қуыршақтардың суреттері басылған. Мексиканың қуыршақтары болды. Қытайдың қуыршақтары болды. Францияның қуыршақтары болды. Қуыршақтар барлық жақтан болды. Қуыршақтар сонша көп болды. Қуыршақтардың әдемі суреттерін ол анасына көрсетті. "Анашым, Санта, маған мына қуыршақтардың барлығын да әкеле ме?", - деп сұрады Бетти. "Жоқ жаным", - деді анасы оған, - "Санта саған тек бір ғана қуыршақ әкеледі. Сондықтан да өзіңе ең ұнағанын таңда". "Бірақ, анашым", - деді ол, - "Олардың БАРЛЫҒЫ да маған ұнайды!".

      58. Men olardyñ barlyğyn da qalaimyn
      Betti tolqyp otyrdy. 1-ınşı jeltoqsan bolatyn. Rojdestvoğa deiın 24 kün qalğan. Ol jurnal qarap otyrdy. Būl kışkentai qyzdarğa arnalğan jurnal bolatyn. Onda öte köp suretter boldy. Är elden şyğarylğan quyrşaqtardyñ suretterı basylğan. Meksikanyñ quyrşaqtary boldy. Qytaidyñ quyrşaqtary boldy. Fransianyñ quyrşaqtary boldy. Quyrşaqtar barlyq jaqtan boldy. Quyrşaqtar sonşa köp boldy. Quyrşaqtardyñ ädemı suretterın ol anasyna körsettı. "Anaşym, Santa, mağan myna quyrşaqtardyñ barlyğyn da äkele me?", - dep sūrady Betti. "Joq janym", - dedı anasy oğan, - "Santa sağan tek bır ğana quyrşaq äkeledı. Sondyqtan da özıñe eñ ūnağanyn tañda". "Bıraq, anaşym", - dedı ol, - "Olardyñ BARLYĞY da mağan ūnaidy!".
Скрыть текст
      59. Атақты суретші
      Оның әкесі газеттің бір бөлігін, анасы екінші бөлігін оқыды. Үлкен әпкесі газеттің басқа бөлігін оқыды. Ал өзінде газеттің әзілкештері бар бөлігі болды. Бұл газеттің ең керемет бөлігі еді. Ол сөздерді түсінбейді. Ол оқу білмейді. Бірақ ол әзілкештерді жақсы көреді. Оған суреттер ұнайды. Олар әртүрлі еді. Барлық аңдар да әртүрлі. Барлық адамдар да әртүрлі. Барлық суреттер ақ-қара түсті. Ол өзінің түрлі түсті қарандаштарымен суреттерді бояды. Ол анасына түрлі түсті суреттерді көрсетті. Олар анасына ұнады. "Әдемі түс," - деді анасы. "Бір күні атақты суретші боласың".

      59. Ataqty suretşı
      Onyñ äkesı gazettıñ bır bölıgın, anasy ekınşı bölıgın oqydy. Ülken äpkesı gazettıñ basqa bölıgın oqydy. Al özınde gazettıñ äzılkeşterı bar bölıgı boldy. Būl gazettıñ eñ keremet bölıgı edı. Ol sözderdı tüsınbeidı. Ol oqu bılmeidı. Bıraq ol äzılkeşterdı jaqsy köredı. Oğan suretter ūnaidy. Olar ärtürlı edı. Barlyq añdar da ärtürlı. Barlyq adamdar da ärtürlı. Barlyq suretter aq-qara tüstı. Ol özınıñ türlı tüstı qarandaştarymen suretterdı boiady. Ol anasyna türlı tüstı suretterdı körsettı. Olar anasyna ūnady. "Ädemı tüs," - dedı anasy. "Bır künı ataqty suretşı bolasyñ".
Скрыть текст
      60. Бейсбол
      Әкесі бейсболға баласы Кристі өзімен бірге алды. «Лос-Анджелес ептілері» «Сан-Франциско алыптарымен» ойнады. «Ептілер» алаң иелері болды. «Алыптар» қонақтар командасы болды. Әкесі Крис екеуі «Ептілер» стадионына келді. Адам деген көп екен. Жиналғандардың көбісі «Ептілердің» жеңісін, ал «Алыптардың» жеңілісін көргісі келді. Әкесі мен Крис өз орындарын тауып, отырды. Ойын басталып кетті. Кристің әкесіне тамақ ішкісі келетінін айтты. Әкесі екі пакет жержаңғақ сатып алды. Ол Крисқа екі хот-дог пен үлкен бөтелкедегі газдалған суды сатып алды. Олар отырған жаққа қарай фал-бол (алаңның алдыңғы сызығынан өткен және ойыннан тыс деп саналатын доп) ұшқан екен. Көрермендер доп құлаған жаққа қарай ұмтылды. Олар Кристің газдалған суын төгіп жіберді. Әкесі оған тағы бір бөтелке газдалған су сатып алды.

      60. Beisbol
      Äkesı beisbolğa balasy Kristı özımen bırge aldy. «Los-Andjeles eptılerı» «San-Fransisko alyptarymen» oinady. «Eptıler» alañ ielerı boldy. «Alyptar» qonaqtar komandasy boldy. Äkesı Kris ekeuı «Eptıler» stadionyna keldı. Adam degen köp eken. Jinalğandardyñ köbısı «Eptılerdıñ» jeñısın, al «Alyptardyñ» jeñılısın körgısı keldı. Äkesı men Kris öz oryndaryn tauyp, otyrdy. Oiyn bastalyp kettı. Kristıñ äkesıne tamaq ışkısı keletının aitty. Äkesı ekı paket jerjañğaq satyp aldy. Ol Krisqa ekı hot-dog pen ülken bötelkedegı gazdalğan sudy satyp aldy. Olar otyrğan jaqqa qarai fal-bol (alañnyñ aldyñğy syzyğynan ötken jäne oiynnan tys dep sanalatyn dop) ūşqan eken. Körermender dop qūlağan jaqqa qarai ūmtyldy. Olar Kristıñ gazdalğan suyn tögıp jıberdı. Äkesı oğan tağy bır bötelke gazdalğan su satyp aldy.
Скрыть текст


В подготовке текстов на казахском языке участвовали пользователи сайта sozdik.kz:
Еркежан Каймоллаева, Роза Алиева, Айгерим Турсынбекова, Алтынгуль Кептербаева, Аяулым Орынгали, Бахытжан Ертай, Дастан Ахметдин,
Асель Серикбаева, Аслан Бисенов, Майра Фазыл, Маргулан Канат, Раушан Муталипова, Рахат Уйсымбаев, Акжайык Сабырбаева, Диас Жунистаев, Елімай Шынатай, Максат Маликов, Anar Bekmyrza, Nazima Tokabayeva, Айжан Даукишева, Арайлан Атканова, Гульзайнаб Сисенова и другие.
Корректор текстов на казахском языке: Атлас Кудайбергенова



© Татьяна Валяева,  2007–2023
 <<  Истории о детях. Том 2, стр.2 Вернуться к началу Истории о детях. Том 2, стр.4  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Сөйлесейік»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга