Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Учебники
Кудайбергенова
1 класс
2 класс
3 класс
4 класс
Досмамбетова
2 класс
3 класс
4 класс
       Словарь в картинках
Разноцветные слова
    1    
    2    
    3    
    4    
    5    
    6    
    7    
    8    
    9    
    10    
   Стихи детям
    1    
    2    
Адаптивные стихи
Мультфильмы
Аю мен маса
Қу қой
Қой мен серке
Животные
Африкалық піл
Аллигатор
Көгілдір акула
Көк кит
Арыстан
Панда
Қасқыр
Кобра
Дельфин
Керік
Ягуар
Кенгуру
Ақ аю
Жайра
Тиін
Қоңыр қоян
Қолтырауын
Шимпанзе
Жарғанат
Сегізаяқ
Мүйізтұмсық
Сурикат
 Қаз 
 

Қасқыр

Волк


      Қасқыр – сүтқоректілер класының ит тұқымдастар тобына жататын жыртқыш аң. ДНК талдаулары қасқырлардың иттен тарағанын көрсетті.
      Қасқыр – ит тұқымдастардың ішіндегі ірісі.
      Қасқырлардың дене тұрқы және тері жүнінің реңімен ерекшеленетін 32 түр тармағы бар.
      Сұр қасқыр – ең көп тараған түр. Ол, негізінен, Солтүстік жарты шарда тіршілік етеді.
      Салқын климатты аймақтағы қасқырлар жылы климатты аймақтың қасқырларынан анағұрлым ірі болады. 1939 жылы Аляскада салмағы 80 келілік қасқыр тіркелген. Украинаның Полтава облысында ауланған қасқырдың салмағы – 80 келі.
      Ең кішкентай қасқыр – араб қасқыры. Ересек араб қасқырының салмағы 10 келі ғана болады екен.
      Қасқырлар бір­бірімен түрлі дене қимылдары арқылы «сөйлеседі». Мысалы, олардың арқасын сәл игені немесе күжірейткені әртүрлі көңіл күйді білдірсе, жерге жата қалып аунағаны біреуге бағынғандығын білдіреді.
      Сұр қасқырлар кез келген табиғи ортаға тез үйреніп кетеді.
      Буаздық мерзімі – 62­75 күн. Қасқырлардың шағын ұялас тобын – әуек, әуек басшысын абадан деп атайды.
      Қасқырдың құйрығы ұзын әрі жуан болады. Иттің құйрығынан айырмашылығы – үнемі төмен салбырап тұрады.
      Көктемнің аяғында немесе жаздың басында ұлпа жүні түлеп, уыс­уыс болып түседі. Орман қасқырлары – сұр қоңыр, тундра қасқырлары – ақ, шөл және шөлейт қасқырлары – қызғылтым сұр, тау қасқырлары ашық сары болады.
      Қасқырлар, негізінен, түнде белсенді. Қорадағы малға түскенде бірнеше жануарды бірден жарып тастайды. Жегенін жеп, жемегенін кейінге қалдырып кетеді.
      Қасқырлардың дыбыс диапазоны алуан түрлі. Олар ұлиды, қыңсылайды, ырылдайды, үреді, шәуілдейді, арсылдайды.


Перевод на русский: Татьяна Валяева

Текст на казахском языке взят из:
Жануарлар. - Алматы: «Аруна» баспасы.- 208 бет. – Сер.: «1100 қызықты деректер». Ағылшын тілінен аударған. Ү. Кеңесбаева.



© Татьяна Валяева,  2007–2024
 <<  Панда Вернуться к началу Видеокурс  >> 

Цвета текста на сайте             Telegram-канал «Казахский язык. Просто о сложном»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга


Авторский сайт Татьяны Валяевой