Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
        Глаголы-исключения
Наклонения (доп.)
   Условное
   Желательное
   Повелительное

   Ударение
    Таблицы спряжения
жазу, жүзу
қуану, сену
салу, беру
ойнау, билеу
айту, кесу
бағу, тігу
жабу, тебу
оқу, есту
қою, сүю
қию, тию
баю, кею
қорқу, ірку
 Қаз 
 Qaz

Спряжение глаголов 'баю' и 'кею'

Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор: Татьяна Валяева

Здесь приведены глаголы, которые в неопределенной форме имеют суффикс 'ю', но спряжение их отличается от спряжения глаголов 'қою, сүю', так как их основа оканчивается на 'йы' и 'йі'.
В орфографическом словаре я нашла только пять таких глаголов: 'баю, кею, қаю, мою, ұю'.

Спряжение глагола 'баю'

   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 байып жатырмын  байимын  байирмын  байымақпын  байыдым  байысам
 біз
 байып жатырмыз  байимыз  байирмыз  байымақпыз  байыдық  байысақ
 сен
 байып жатырсың  байисың  байирсың  байымақсың  байыдың  байысаң
 сендер 
 байып жатырсыңдар  байисыңдар  байыдыңдар  байирсыңдар  байымақсыңдар  байысаңдар
 сіз
 байып жатырсыз  байисыз  байирсыз  байымақсыз  байыдыңыз  байысаңыз
 сіздер
 байып жатырсыздар  байисыздар  байирсыздар  байымақсыздар  байыдыңыздар  байысаңыздар
 ол
 байып жатыр  байиды  байир  байымақ  байыды  байыса
 олар
 байып жатыр  байиды  байир  байымақ  байыды  байыса
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 байығанмын  байыппын  байитынмын  байиын  менің байығым келеді
 біз
 байығанбыз  байыппыз  байитынбыз  байиық  біздің байығымыз келеді
 сен
 байығансың  байыпсың  байитынсың  байы  сенің байығың келеді
 сендер 
 байығансыңдар  байыпсыңдар  байитынсыңдар  байыңдар  сендердің байығыларың келеді
 сіз
 байығансыз  байыпсыз  байитынсыз  байыңыз  сіздің байығыңыз келеді
 сіздер
 байығансыздар  байыпсыздар  байитынсыздар  байыңыздар  сіздердің байығыларыңыз келеді
 ол
 байыған  байыпты  байитын  байысын  оның байығысы келеді
 олар
 байыған  байыпты  байитын  байысын  олардың байығылары келеді
Отрицание
   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 байымай жатырмын  байымаймын  байымаспын  байымақ емеспін  байымадым  байымасам
 біз
 байымай жатырмыз  байымаймыз  байымаспыз  байымақ емеспіз  байымадық  байымасақ
 сен
 байымай жатырсың  байымайсың  байымассың  байымақ емессің  байымадың  байымасаң
 сендер 
 байымай жатырсыңдар  байымайсыңдар  байымассыңдар  байымақ емессіңдер  байымадыңдар  байымасаңдар
 сіз
 байымай жатырсыз  байымайсыз  байымассыз  байымақ емессіз  байымадыңыз  байымасаңыз
 сіздер
 байымай жатырсыздар  байымайсыздар  байымассыздар  байымақ емессіздер  байымадыңыздар  байымасаңыздар
 ол
 байымай жатыр  байымайды  байымас  байымақ емес  байымады  байымаса
 олар
 байымай жатыр  байымайды  байымас  байымақ емес  байымады  байымаса
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 байыған жоқпын  байымаппын  байымайтынмын  байымайын  менің байығым келмейді
 біз
 байыған жоқпыз  байымаппыз  байымайтынбыз  байымайық  біздің байығымыз келмейді
 сен
 байыған жоқсың  байымапсың  байымайтынсың  байыма  сенің байығың келмейді
 сендер 
 байыған жоқсыңдар  байымапсыңдар  байымайтынсыңдар  байымаңдар  сендердің байығыларың келмейді
 сіз
 байыған жоқсыз  байымапсыз  байымайтынсыз  байымаңыз  сіздің байығыңыз келмейді
 сіздер
 байыған жоқсыздар  байымапсыздар  байымайтынсыздар  байымаңыздар  сіздердің байығыларыңыз келмейді
 ол
 байыған жоқ  байымапты  байымайтын  байымасын  оның байығысы келмейді
 олар
 байыған жоқ  байымапты  байымайтын  байымасын  олардың байығылары келмейді

Спряжение глагола 'кею'

   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 кейіп жатырмын  кейимін  кейирмін  кейімекпін  кейідім  кейісем
 біз
 кейіп жатырмыз  кейиміз  кейирміз  кейімекпіз  кейідік  кейісек
 сен
 кейіп жатырсың  кейисің  кейирсің  кейімексің  кейідің  кейісең
 сендер 
 кейіп жатырсыңдар  кейисіңдер  кейирсіңдер  кейімексіңдер  кейідіңдер  кейісеңдер
 сіз
 кейіп жатырсыз  кейисіз  кейирсіз  кейімексіз  кейідіңіз  кейісеңіз
 сіздер
 кейіп жатырсыздар  кейисіздер  кейирсіздер  кейімексіздер  кейідіңіздер  кейісеңіздер
 ол
 кейіп жатыр  кейиді  кейир  кейімек  кейіді  кейісе
 олар
 кейіп жатыр  кейиді  кейир  кейімек  кейіді  кейісе
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 кейігенмін  кейіппін  кейитінмін  кейиін  менің кейігім келеді
 біз
 кейігенбіз  кейіппіз  кейитінбіз  кейиік  біздің кейігіміз келеді
 сен
 кейігенсің  кейіпсің  кейитінсің  кейі  сенің кейігің келеді
 сендер 
 кейігенсіңдер  кейіпсіңдер  кейитінсіңдер  кейіңдер  сендердің кейігілерің келеді
 сіз
 кейігенсіз  кейіпсіз  кейитінсіз  кейіңіз  сіздің кейігіңіз келеді
 сіздер
 кейігенсіздер  кейіпсіздер  кейитінсіздер  кейіңіздер  сіздердің кейігілеріңіз келеді
 ол
 кейіген  кейіпті  кейитін  кейісін  оның кейігісі келеді
 олар
 кейіген  кейіпті  кейитін  кейісін  олардың кейігілері келеді
Отрицание
   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 кейімей жатырмын  кейімеймін  кейімеспін  кейімек емеспін  кейімедім  кейімесем
 біз
 кейімей жатырмыз  кейімейміз  кейімеспіз  кейімек емеспіз  кейімедік  кейімесек
 сен
 кейімей жатырсың  кейімейсің  кейімессің  кейімек емессің  кейімедің  кейімесең
 сендер 
 кейімей жатырсыңдар  кейімейсіңдер  кейімессіңдер  кейімек емессіңдер  кейімедіңдер  кейімесеңдер
 сіз
 кейімей жатырсыз  кейімейсіз  кейімессіз  кейімек емессіз  кейімедіңіз  кейімесеңіз
 сіздер
 кейімей жатырсыздар  кейімейсіздер  кейімессіздер  кейімек емессіздер  кейімедіңіздер  кейімесеңіздер
 ол
 кейімей жатыр  кейімейді  кейімес  кейімек емес  кейімеді  кейімесе
 олар
 кейімей жатыр  кейімейді  кейімес  кейімек емес  кейімеді  кейімесе
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 кейіген жоқпын  кейімеппін  кейімейтінмін  кейімейін  менің кейігім келмейді
 біз
 кейіген жоқпыз  кейімеппіз  кейімейтінбіз  кейімейік  біздің кейігіміз келмейді
 сен
 кейіген жоқсың  кейімепсің  кейімейтінсің  кейіме  сенің кейігің келмейді
 сендер 
 кейіген жоқсыңдар  кейімепсіңдер  кейімейтінсіңдер  кейімеңдер  сендердің кейігілерің келмейді
 сіз
 кейіген жоқсыз  кейімепсіз  кейімейтінсіз  кейімеңіз  сіздің кейігіңіз келмейді
 сіздер
 кейіген жоқсыздар  кейімепсіздер  кейімейтінсіздер  кейімеңіздер  сіздердің кейігілеріңіз келмейді
 ол
 кейіген жоқ  кейімепті  кейімейтін  кейімесін  оның кейігісі келмейді
 олар
 кейіген жоқ  кейімепті  кейімейтін  кейімесін  олардың кейігілері келмейді

Также спрягаются и другие глаголы 'қаю, мою, ұю'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.

Твёрдые
баю байыбай+идыбайы+майды байы+ған
қаюқайықай+идықайы+майды қайы+ған
моюмойымой+идымойы+майды мойы+ған
ұюұйыұй+идыұйы+майды ұйы+ған
Мягкие
кеюкейікей+идікейі+мейдікейі+ген



© Татьяна Валяева,  2007–2024
 <<  Спряжение қию, тию Вернуться к началу Спряжение қорқу, ірку  >> 

Цвета текста на сайте             Telegram-канал «Казахский язык. Просто о сложном»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга


Авторский сайт Татьяны Валяевой