Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
        Глаголы-исключения
Наклонения (доп.)
   Условное
   Желательное
   Повелительное

   Ударение
    Таблицы спряжения
jazu, jüzu
quanu, senu
salu, beru
oinau, bileu
aitu, kesu
bağu, tıgu
jabu, tebu
oqu, estu
qoiu, süiu
qiu, tiu
baiu, keiu
qorqu, ırku
 Қаз
 Qaz 

Спряжение глаголов 'qiu' и 'tiu'

Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор: Татьяна Валяева

Здесь приведены глаголы, которые оканчиваются на 'iu'.
Слово 'qiu' твёрдое, поэтому к основе глагола (qi) добавляются твёрдые суффиксы и окончания.
Слово 'tiu' мягкое, поэтому к основе глагола (ti) добавляются мягкие суффиксы и окончания.

Спряжение глагола 'qiu'

   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 men
 qiyp jatyrmyn  qiamyn  qiarmyn  qimaqpyn  qidym  qisam
 bız
 qiyp jatyrmyz  qiamyz  qiarmyz  qimaqpyz  qidyq  qisaq
 sen
 qiyp jatyrsyñ  qiasyñ  qiarsyñ  qimaqsyñ  qidyñ  qisañ
 sender 
 qiyp jatyrsyñdar  qiasyñdar  qiarsyñdar  qimaqsyñdar  qidyñdar  qisañdar
 sız
 qiyp jatyrsyz  qiasyz  qiarsyz  qimaqsyz  qidyñyz  qisañyz
 sızder
 qiyp jatyrsyzdar  qiasyzdar  qiarsyzdar  qimaqsyzdar  qidyñyzdar  qisañyzdar
 ol
 qiyp jatyr  qiady  qiar  qimaq  qidy  qisa
 olar
 qiyp jatyr  qiady  qiar  qimaq  qidy  qisa
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 men
 qiğanmyn  qiyppyn  qiatynmyn  qiaiyn  menıñ qiğym keledı
 bız
 qiğanbyz  qiyppyz  qiatynbyz  qiaiyq  bızdıñ qiğymyz keledı
 sen
 qiğansyñ  qiypsyñ  qiatynsyñ  qi  senıñ qiğyñ keledı
 sender 
 qiğansyñdar  qiypsyñdar  qiatynsyñdar  qiyñdar  senderdıñ qiğylaryñ keledı
 sız
 qiğansyz  qiypsyz  qiatynsyz  qiyñyz  sızdıñ qiğyñyz keledı
 sızder
 qiğansyzdar  qiypsyzdar  qiatynsyzdar  qiyñyzdar  sızderdıñ qiğylaryñyz keledı
 ol
 qiğan  qiypty  qiatyn  qisyn  onyñ qiğysy keledı
 olar
 qiğan  qiypty  qiatyn  qisyn  olardyñ qiğylary keledı
Отрицание
   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 men
 qiğan jatqan joqpyn  qimaimyn  qimaspyn  qimaq emespın  qimadym  qimasam
 bız
 qiğan jatqan joqpyz  qimaimyz  qimaspyz  qimaq emespız  qimadyq  qimasaq
 sen
 qiğan jatqan joqsyñ  qimaisyñ  qimassyñ  qimaq emessıñ  qimadyñ  qimasañ
 sender 
 qiğan jatqan joqsyñdar  qimaisyñdar  qimassyñdar  qimaq emessıñder  qimadyñdar  qimasañdar
 sız
 qiğan jatqan joqsyz  qimaisyz  qimassyz  qimaq emessız  qimadyñyz  qimasañyz
 sızder
 qiğan jatqan joqsyzdar  qimaisyzdar  qimassyzdar  qimaq emessızder  qimadyñyzdar  qimasañyzdar
 ol
 qiğan jatqan joq  qimaidy  qimas  qimaq emes  qimady  qimasa
 olar
 qiğan jatqan joq  qimaidy  qimas  qimaq emes  qimady  qimasa
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 men
 qiğan joqpyn  qimappyn  qimaitynmyn  qimaiyn  menıñ qiğym kelmeidı
 bız
 qiğan joqpyz  qimappyz  qimaitynbyz  qimaiyq  bızdıñ qiğymyz kelmeidı
 sen
 qiğan joqsyñ  qimapsyñ  qimaitynsyñ  qima  senıñ qiğyñ kelmeidı
 sender 
 qiğan joqsyñdar  qimapsyñdar  qimaitynsyñdar  qimañdar  senderdıñ qiğylaryñ kelmeidı
 sız
 qiğan joqsyz  qimapsyz  qimaitynsyz  qimañyz  sızdıñ qiğyñyz kelmeidı
 sızder
 qiğan joqsyzdar  qimapsyzdar  qimaitynsyzdar  qimañyzdar  sızderdıñ qiğylaryñyz kelmeidı
 ol
 qiğan joq  qimapty  qimaityn  qimasyn  onyñ qiğysy kelmeidı
 olar
 qiğan joq  qimapty  qimaityn  qimasyn  olardyñ qiğylary kelmeidı

Спряжение глагола 'tiu'

   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 men
 tiıp jatyrmyn  tiemın  tiermın  timekpın  tidım  tisem
 bız
 tiıp jatyrmyz  tiemız  tiermız  timekpız  tidık  tisek
 sen
 tiıp jatyrsyñ  tiesıñ  tiersıñ  timeksıñ  tidıñ  tiseñ
 sender 
 tiıp jatyrsyñdar  tiesıñder  tidıñder  tiersıñder  timeksıñder  tiseñder
 sız
 tiıp jatyrsyz  tiesız  tiersız  timeksız  tidıñız  tiseñız
 sızder
 tiıp jatyrsyzdar  tiesızder  tiersızder  timeksızder  tidıñızder  tiseñızder
 ol
 tiıp jatyr  tiedı  tier  timek  tidı  tise
 olar
 tiıp jatyr  tiedı  tier  timek  tidı  tise
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 men
 tigenmın  tiıppın  tietınmın  tieiın  menıñ tigım keledı
 bız
 tigenbız  tiıppız  tietınbız  tieiık  bızdıñ tigımız keledı
 sen
 tigensıñ  tiıpsıñ  tietınsıñ  ti  senıñ tigıñ keledı
 sender 
 tigensıñder  tiıpsıñder  tietınsıñder  tiıñder  senderdıñ tigılerıñ keledı
 sız
 tigensız  tiıpsız  tietınsız  tiıñız  sızdıñ tigıñız keledı
 sızder
 tigensızder  tiıpsızder  tietınsızder  tiıñızder  sızderdıñ tigılerıñız keledı
 ol
 tigen  tiıptı  tietın  tisın  onyñ tigısı keledı
 olar
 tigen  tiıptı  tietın  tisın  olardyñ tigılerı keledı
Отрицание
   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 men
 tigen jatqan joqpyn  timeimın  timespın  timek emespın  timedım  timesem
 bız
 tigen jatqan joqpyz  timeimız  timespız  timek emespız  timedık  timesek
 sen
 tigen jatqan joqsyñ  timeisıñ  timessıñ  timek emessıñ  timedıñ  timeseñ
 sender 
 tigen jatqan joqsyñdar  timeisıñder  timessıñder  timek emessıñder  timedıñder  timeseñder
 sız
 tigen jatqan joqsyz  timeisız  timessız  timek emessız  timedıñız  timeseñız
 sızder
 tigen jatqan joqsyzdar  timeisızder  timessızder  timek emessızder  timedıñızder  timeseñızder
 ol
 tigen jatqan joq  timeidı  times  timek emes  timedı  timese
 olar
 tigen jatqan joq  timeidı  times  timek emes  timedı  timese
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 men
 tigen joqpyn  timeppın  timeitınmın  timeiın  menıñ tigım kelmeidı
 bız
 tigen joqpyz  timeppız  timeitınbız  timeiık  bızdıñ tigımız kelmeidı
 sen
 tigen joqsyñ  timepsıñ  timeitınsıñ  time  senıñ tigıñ kelmeidı
 sender 
 tigen joqsyñdar  timepsıñder  timeitınsıñder  timeñder  senderdıñ tigılerıñ kelmeidı
 sız
 tigen joqsyz  timepsız  timeitınsız  timeñız  sızdıñ tigıñız kelmeidı
 sızder
 tigen joqsyzdar  timepsızder  timeitınsızder  timeñızder  sızderdıñ tigılerıñız kelmeidı
 ol
 tigen joq  timeptı  timeitın  timesın  onyñ tigısı kelmeidı
 olar
 tigen joq  timeptı  timeitın  timesın  olardyñ tigılerı kelmeidı

Также спрягаются и другие глаголы, которые оканчиваются на 'iu'.
Возьмём для примера глаголы 'añqiu, balpiu, dardiu, qaltiu, dümpiu, erbiu, itiu, serbiu'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.

Твёрдые
qiu qiqi+iadyqi+maidy qi+ğan
añqiuañqiañqi+iadyañqi+maidy añqi+ğan
balpiubalpibalpi+iadybalpi+maidy balpi+ğan
dardiudardidardi+iadydardi+maidy dardi+ğan
qaltiuqaltiqalti+iadyqalti+maidy qalti+ğan
Мягкие
tiutiti+edıti+meidıti+gen
dümpiudümpidümpi+edıdümpi+meidıdümpi+gen
erbiuerbierbi+edıerbi+meidıerbi+gen
itiuitiiti+edıiti+meidıiti+gen
serbiuserbiserbi+edıserbi+meidıserbi+gen



© Татьяна Валяева,  2007–2024
 <<  Спряжение qoiu, süiu Вернуться к началу Спряжение baiu, keiu  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Изучаем казахский...»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга