Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
        Глаголы-исключения
Наклонения (доп.)
   Условное
   Желательное
   Повелительное

   Ударение
    Таблицы спряжения
жазу, жүзу
қуану, сену
салу, беру
ойнау, билеу
айту, кесу
бағу, тігу
жабу, тебу
оқу, есту
қою, сүю
қию, тию
баю, кею
қорқу, ірку
 Қаз 
 Qaz

Спряжение глаголов 'қорқу' и 'ірку'

Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор: Татьяна Валяева

В корне приведенных здесь глаголов вападает гласная 'ы' и 'і'.
Подобных глаголов в орфографическом словаре я нашла только четыре: 'қорқу, ірку, қырқу, бүрку'.

Спряжение глагола 'қорқу'

   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 қорқып жатырмын  қорқамын  қорқармын  қорықпақпын  қорықтым  қорықсам
 біз
 қорқып жатырмыз  қорқамыз  қорқармыз  қорықпақпыз  қорықтық  қорықсақ
 сен
 қорқып жатырсың  қорқасың  қорқарсың  қорықпақсың  қорықтың  қорықсаң
 сендер 
 қорқып жатырсыңдар  қорқасыңдар  қорқарсыңдар  қорықпақсыңдар  қорықтыңдар  қорықсаңдар
 сіз
 қорқып жатырсыз  қорқасыз  қорқарсыз  қорықпақсыз  қорықтыңыз  қорықсаңыз
 сіздер
 қорқып жатырсыздар  қорқасыздар  қорқарсыздар  қорықпақсыздар  қорықтыңыздар  қорықсаңыздар
 ол
 қорқып жатыр  қорқады  қорқар  қорықпақ  қорықты  қорықса
 олар
 қорқып жатыр  қорқады  қорқар  қорықпақ  қорықты  қорықса
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 қорыққанмын  қорқыппын  қорқатынмын  қорқайын  менің қорыққым келеді
 біз
 қорыққанбыз  қорқыппыз  қорқатынбыз  қорқайық  біздің қорыққымыз келеді
 сен
 қорыққансың  қорқыпсың  қорқатынсың  қорық  сенің қорыққың келеді
 сендер 
 қорыққансыңдар  қорқыпсыңдар  қорқатынсыңдар  қорқыңдар  сендердің қорыққыларың келеді
 сіз
 қорыққансыз  қорқыпсыз  қорқатынсыз  қорқыңыз  сіздің қорыққыңыз келеді
 сіздер
 қорыққансыздар  қорқыпсыздар  қорқатынсыздар  қорқыңыздар  сіздердің қорыққыларыңыз келеді
 ол
 қорыққан  қорқыпты  қорқатын  қорықсын  оның қорыққысы келеді
 олар
 қорыққан  қорқыпты  қорқатын  қорықсын  олардың қорыққылары келеді
Отрицание
   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 қорыққан жатқан жоқпын  қорықпаймын  қорықпаспын  қорықпақ емеспін  қорықпадым  қорықпасам
 біз
 қорыққан жатқан жоқпыз  қорықпаймыз  қорықпаспыз  қорықпақ емеспіз  қорықпадық  қорықпасақ
 сен
 қорыққан жатқан жоқсың  қорықпайсың  қорықпассың  қорықпақ емессің  қорықпадың  қорықпасаң
 сендер 
 қорыққан жатқан жоқсыңдар  қорықпайсыңдар  қорықпассыңдар  қорықпақ емессіңдер  қорықпадыңдар  қорықпасаңдар
 сіз
 қорыққан жатқан жоқсыз  қорықпайсыз  қорықпассыз  қорықпақ емессіз  қорықпадыңыз  қорықпасаңыз
 сіздер
 қорыққан жатқан жоқсыздар  қорықпайсыздар  қорықпассыздар  қорықпақ емессіздер  қорықпадыңыздар  қорықпасаңыздар
 ол
 қорыққан жатқан жоқ  қорықпайды  қорықпас  қорықпақ емес  қорықпады  қорықпаса
 олар
 қорыққан жатқан жоқ  қорықпайды  қорықпас  қорықпақ емес  қорықпады  қорықпаса
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 қорыққан жоқпын  қорықпаппын  қорықпайтынмын  қорықпайын  менің қорыққым келмейді
 біз
 қорыққан жоқпыз  қорықпаппыз  қорықпайтынбыз  қорықпайық  біздің қорыққымыз келмейді
 сен
 қорыққан жоқсың  қорықпапсың  қорықпайтынсың  қорықпа  сенің қорыққың келмейді
 сендер 
 қорыққан жоқсыңдар  қорықпапсыңдар  қорықпайтынсыңдар  қорықпаңдар  сендердің қорыққыларың келмейді
 сіз
 қорыққан жоқсыз  қорықпапсыз  қорықпайтынсыз  қорықпаңыз  сіздің қорыққыңыз келмейді
 сіздер
 қорыққан жоқсыздар  қорықпапсыздар  қорықпайтынсыздар  қорықпаңыздар  сіздердің қорыққыларыңыз келмейді
 ол
 қорыққан жоқ  қорықпапты  қорықпайтын  қорықпасын  оның қорыққысы келмейді
 олар
 қорыққан жоқ  қорықпапты  қорықпайтын  қорықпасын  олардың қорыққылары келмейді

Спряжение глагола 'ірку'

   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 іркіп жатырмын  іркемін  іркермін  ірікпекпін  іріктім  іріксем
 біз
 іркіп жатырмыз  іркеміз  іркерміз  ірікпекпіз  іріктік  іріксек
 сен
 іркіп жатырсың  іркесің  іркерсің  ірікпексің  іріктің  іріксең
 сендер 
 іркіп жатырсыңдар  іркесіңдер  іркерсіңдер  ірікпексіңдер  іріктіңдер  іріксеңдер
 сіз
 іркіп жатырсыз  іркесіз  іркерсіз  ірікпексіз  іріктіңіз  іріксеңіз
 сіздер
 іркіп жатырсыздар  іркесіздер  іркерсіздер  ірікпексіздер  іріктіңіздер  іріксеңіздер
 ол
 іркіп жатыр  іркеді  іркер  ірікпек  ірікті  іріксе
 олар
 іркіп жатыр  іркеді  іркер  ірікпек  ірікті  іріксе
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 іріккенмін  іркіппін  іркетінмін  іркейін  менің іріккім келеді
 біз
 іріккенбіз  іркіппіз  іркетінбіз  іркейік  біздің іріккіміз келеді
 сен
 іріккенсің  іркіпсің  іркетінсің  ірік  сенің іріккің келеді
 сендер 
 іріккенсіңдер  іркіпсіңдер  іркетінсіңдер  іркіңдер  сендердің іріккілерің келеді
 сіз
 іріккенсіз  іркіпсіз  іркетінсіз  іркіңіз  сіздің іріккіңіз келеді
 сіздер
 іріккенсіздер  іркіпсіздер  іркетінсіздер  іркіңіздер  сіздердің іріккілеріңіз келеді
 ол
 іріккен  іркіпті  іркетін  іріксін  оның іріккісі келеді
 олар
 іріккен  іркіпті  іркетін  іріксін  олардың іріккілері келеді
Отрицание
   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 іріккен жатқан жоқпын  ірікпеймін  ірікпеспін  ірікпек емеспін  ірікпедім  ірікпесем
 біз
 іріккен жатқан жоқпыз  ірікпейміз  ірікпеспіз  ірікпек емеспіз  ірікпедік  ірікпесек
 сен
 іріккен жатқан жоқсың  ірікпейсің  ірікпессің  ірікпек емессің  ірікпедің  ірікпесең
 сендер 
 іріккен жатқан жоқсыңдар  ірікпейсіңдер  ірікпессіңдер  ірікпек емессіңдер  ірікпедіңдер  ірікпесеңдер
 сіз
 іріккен жатқан жоқсыз  ірікпейсіз  ірікпессіз  ірікпек емессіз  ірікпедіңіз  ірікпесеңіз
 сіздер
 іріккен жатқан жоқсыздар  ірікпейсіздер  ірікпессіздер  ірікпек емессіздер  ірікпедіңіздер  ірікпесеңіздер
 ол
 іріккен жатқан жоқ  ірікпейді  ірікпес  ірікпек емес  ірікпеді  ірікпесе
 олар
 іріккен жатқан жоқ  ірікпейді  ірікпес  ірікпек емес  ірікпеді  ірікпесе
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 іріккен жоқпын  ірікпеппін  ірікпейтінмін  ірікпейін  менің іріккім келмейді
 біз
 іріккен жоқпыз  ірікпеппіз  ірікпейтінбіз  ірікпейік  біздің іріккіміз келмейді
 сен
 іріккен жоқсың  ірікпепсің  ірікпейтінсің  ірікпе  сенің іріккің келмейді
 сендер 
 іріккен жоқсыңдар  ірікпепсіңдер  ірікпейтінсіңдер  ірікпеңдер  сендердің іріккілерің келмейді
 сіз
 іріккен жоқсыз  ірікпепсіз  ірікпейтінсіз  ірікпеңіз  сіздің іріккіңіз келмейді
 сіздер
 іріккен жоқсыздар  ірікпепсіздер  ірікпейтінсіздер  ірікпеңіздер  сіздердің іріккілеріңіз келмейді
 ол
 іріккен жоқ  ірікпепті  ірікпейтін  ірікпесін  оның іріккісі келмейді
 олар
 іріккен жоқ  ірікпепті  ірікпейтін  ірікпесін  олардың іріккілері келмейді

Также спрягаются и другие глаголы 'қырқу, бүрку'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.

Твёрдые
қорқу қорыққорқ+адықорық+пайды қорық+қан
қырқуқырыққырқ+адықырық+пайды қырық+қан
Мягкие
іркуірікірк+едіірік+пейдіірік+кен
бүркубүрікбүрк+едібүрік+пейдібүрік+кен



© Татьяна Валяева,  2007–2024
 <<  Спряжение баю, кею Вернуться к началу Вспомогательные глаголы  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Изучаем казахский...»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга


Авторский сайт Татьяны Валяевой