Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
        Глаголы-исключения
Наклонения (доп.)
   Условное
   Желательное
   Повелительное

   Ударение
    Таблицы спряжения
жазу, жүзу
қуану, сену
салу, беру
ойнау, билеу
айту, кесу
бағу, тігу
жабу, тебу
оқу, есту
қою, сүю
қию, тию
баю, кею
қорқу, ірку
 Қаз 
 Qaz

Спряжение глаголов 'ойнау' и 'билеу'

Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор: Татьяна Валяева

Основа приведённых здесь глаголов оканчивается на гласные буквы 'а' и 'е'.
Слово 'ойнау' твёрдое, поэтому к основе глагола 'ойна' добавляются твёрдые суффиксы и окончания.
Слово 'билеу' мягкое, поэтому к основе глагола 'биле' добавляются мягкие суффиксы и окончания.

Спряжение глагола 'ойнау'

   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 ойнап жатырмын  ойнаймын  ойнармын  ойнамақпын  ойнадым  ойнасам
 біз
 ойнап жатырмыз  ойнаймыз  ойнармыз  ойнамақпыз  ойнадық  ойнасақ
 сен
 ойнап жатырсың  ойнайсың  ойнарсың  ойнамақсың  ойнадың  ойнасаң
 сендер 
 ойнап жатырсыңдар  ойнайсыңдар  ойнарсыңдар  ойнамақсыңдар  ойнадыңдар  ойнасаңдар
 сіз
 ойнап жатырсыз  ойнайсыз  ойнарсыз  ойнамақсыз  ойнадыңыз  ойнасаңыз
 сіздер
 ойнап жатырсыздар  ойнайсыздар  ойнарсыздар  ойнамақсыздар  ойнадыңыздар  ойнасаңыздар
 ол
 ойнап жатыр  ойнайды  ойнар  ойнамақ  ойнады  ойнаса
 олар
 ойнап жатыр  ойнайды  ойнар  ойнамақ  ойнады  ойнаса
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 ойнағанмын  ойнаппын  ойнайтынмын  ойнайын  менің ойнағым келеді
 біз
 ойнағанбыз  ойнаппыз  ойнайтынбыз  ойнайық  біздің ойнағымыз келеді
 сен
 ойнағансың  ойнапсың  ойнайтынсың  ойна  сенің ойнағың келеді
 сендер 
 ойнағансыңдар  ойнапсыңдар  ойнайтынсыңдар  ойнаңдар  сендердің ойнағыларың келеді
 сіз
 ойнағансыз  ойнапсыз  ойнайтынсыз  ойнаңыз  сіздің ойнағыңыз келеді
 сіздер
 ойнағансыздар  ойнапсыздар  ойнайтынсыздар  ойнаңыздар  сіздердің ойнағыларыңыз келеді
 ол
 ойнаған  ойнапты  ойнайтын  ойнасын  оның ойнағысы келеді
 олар
 ойнаған  ойнапты  ойнайтын  ойнасын  олардың ойнағылары келеді
Отрицание
   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 ойнап жатқан жоқпын  ойнамаймын  ойнамаспын  ойнамақ емеспін  ойнамадым  ойнамасам
 біз
 ойнап жатқан жоқпыз  ойнамаймыз  ойнамаспыз  ойнамақ емеспіз  ойнамадық  ойнамасақ
 сен
 ойнап жатқан жоқсың  ойнамайсың  ойнамассың  ойнамақ емессің  ойнамадың  ойнамасаң
 сендер 
 ойнап жатқан жоқсыңдар  ойнамайсыңдар  ойнамассыңдар  ойнамақ емессіңдер  ойнамадыңдар  ойнамасаңдар
 сіз
 ойнап жатқан жоқсыз  ойнамайсыз  ойнамассыз  ойнамақ емессіз  ойнамадыңыз  ойнамасаңыз
 сіздер
 ойнап жатқан жоқсыздар  ойнамайсыздар  ойнамассыздар  ойнамақ емессіздер  ойнамадыңыздар  ойнамасаңыздар
 ол
 ойнап жатқан жоқ  ойнамайды  ойнамас  ойнамақ емес  ойнамады  ойнамаса
 олар
 ойнап жатқан жоқ  ойнамайды  ойнамас  ойнамақ емес  ойнамады  ойнамаса
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 ойнаған жоқпын  ойнамаппын  ойнамайтынмын  ойнамайын  менің ойнағым келмейді
 біз
 ойнаған жоқпыз  ойнамаппыз  ойнамайтынбыз  ойнамайық  біздің ойнағымыз келмейді
 сен
 ойнаған жоқсың  ойнамапсың  ойнамайтынсың  ойнама  сенің ойнағың келмейді
 сендер 
 ойнаған жоқсыңдар  ойнамапсыңдар  ойнамайтынсыңдар  ойнамаңдар  сендердің ойнағыларың келмейді
 сіз
 ойнаған жоқсыз  ойнамапсыз  ойнамайтынсыз  ойнамаңыз  сіздің ойнағыңыз келмейді
 сіздер
 ойнаған жоқсыздар  ойнамапсыздар  ойнамайтынсыздар  ойнамаңыздар  сіздердің ойнағыларыңыз келмейді
 ол
 ойнаған жоқ  ойнамапты  ойнамайтын  ойнамасын  оның ойнағысы келмейді
 олар
 ойнаған жоқ  ойнамапты  ойнамайтын  ойнамасын  олардың ойнағылары келмейді

Спряжение глагола 'билеу'

   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 билеп жатырмын  билеймін  билермін  билемекпін  биледім  билесем
 біз
 билеп жатырмыз  билейміз  билерміз  билемекпіз  биледік  билесек
 сен
 билеп жатырсың  билейсің  билерсің  билемексің  биледің  билесең
 сендер 
 билеп жатырсыңдар  билейсіңдер  билерсіңдер  билемексіңдер  биледіңдер  билесеңдер
 сіз
 билеп жатырсыз  билейсіз  билерсіз  билемексіз  биледіңіз  билесеңіз
 сіздер
 билеп жатырсыздар  билейсіздер  билерсіздер  билемексіздер  биледіңіздер  билесеңіздер
 ол
 билеп жатыр  билейді  билер  билемек  биледі  билесе
 олар
 билеп жатыр  билейді  билер  билемек  биледі  билесе
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 билегенмін  билеппін  билейтінмін  билейін  менің билегім келеді
 біз
 билегенбіз  билеппіз  билейтінбіз  билейік  біздің билегіміз келеді
 сен
 билегенсің  билепсің  билейтінсің  биле  сенің билегің келеді
 сендер 
 билегенсіңдер  билепсіңдер  билейтінсіңдер  билеңдер  сендердің билегілерің келеді
 сіз
 билегенсіз  билепсіз  билейтінсіз  билеңіз  сіздің билегіңіз келеді
 сіздер
 билегенсіздер  билепсіздер  билейтінсіздер  билеңіздер  сіздердің билегілеріңіз келеді
 ол
 билеген  билепті  билейтін  билесін  оның билегісі келеді
 олар
 билеген  билепті  билейтін  билесін  олардың билегілері келеді
Отрицание
   Настоящее
 время
 Переходное
 время
 Будущее пред-
 полож. время
 Будущее время
 намерения
 Прошедшее
 время
 Условное
 наклонение
 мен
 билеп жатқан жоқпын  билемеймін  билемеспін  билемек емеспін  билемедім  билемесем
 біз
 билеп жатқан жоқпыз  билемейміз  билемеспіз  билемек емеспіз  билемедік  билемесек
 сен
 билеп жатқан жоқсың  билемейсің  билемессің  билемек емессің  билемедің  билемесең
 сендер 
 билеп жатқан жоқсыңдар  билемейсіңдер  билемессіңдер  билемек емессіңдер  билемедіңдер  билемесеңдер
 сіз
 билеп жатқан жоқсыз  билемейсіз  билемессіз  билемек емессіз  билемедіңіз  билемесеңіз
 сіздер
 билеп жатқан жоқсыздар  билемейсіздер  билемессіздер  билемек емессіздер  билемедіңіздер  билемесеңіздер
 ол
 билеп жатқан жоқ  билемейді  билемес  билемек емес  билемеді  билемесе
 олар
 билеп жатқан жоқ  билемейді  билемес  билемек емес  билемеді  билемесе
   Давнопрошедшее
 очевидное время
 Давнопрошедшее
 неочевидн. время
 Переходное
 прошедшее время
 Повелительное
 наклонение
 Желательное
 наклонение
 мен
 билеген жоқпын  билемеппін  билемейтінмін  билемейін  менің билегім келмейді
 біз
 билеген жоқпыз  билемеппіз  билемейтінбіз  билемейік  біздің билегіміз келмейді
 сен
 билеген жоқсың  билемепсің  билемейтінсің  билеме  сенің билегің келмейді
 сендер 
 билеген жоқсыңдар  билемепсіңдер  билемейтінсіңдер  билемеңдер  сендердің билегілерің келмейді
 сіз
 билеген жоқсыз  билемепсіз  билемейтінсіз  билемеңіз  сіздің билегіңіз келмейді
 сіздер
 билеген жоқсыздар  билемепсіздер  билемейтінсіздер  билемеңіздер  сіздердің билегілеріңіз келмейді
 ол
 билеген жоқ  билемепті  билемейтін  билемесін  оның билегісі келмейді
 олар
 билеген жоқ  билемепті  билемейтін  билемесін  олардың билегілері келмейді

Также спрягаются и другие глаголы, основа которых оканчивается на на гласные буквы 'а' и 'е'.
Возьмём для примера глаголы 'ақтау, жинау, сыйлау, талдау, ұстау, әзірлеу, жөндеу, сөйлеу, төлеу, үнемдеу'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.

Твёрдые
ойнауойнаойна+йдыойна+майды ойна+ған
ақтауақтаақта+йдыақта+майды ақта+ған
жинаужинажина+йдыжина+майды жина+ған
сыйлаусыйласыйла+йдысыйла+майды сыйла+ған
талдауталдаталда+йдыталда+майды талда+ған
ұстауұстаұста+йдыұста+майды ұста+ған
Мягкие
билеубилебиле+йдібиле+мейдібиле+ген
әзірлеуәзірлеәзірле+йдіәзірле+мейдіәзірле+ген
жөндеужөндежөнде+йдіжөнде+мейдіжөнде+ген
сөйлеусөйлесөйле+йдісөйле+мейдісөйле+ген
төлеутөлетөле+йдітөле+мейдітөле+ген
үнемдеуүнемдеүнемде+йдіүнемде+мейдіүнемде+ген



© Татьяна Валяева,  2007–2024
 <<  Спряжение салу, беру Вернуться к началу Спряжение айту, кесу  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Изучаем казахский...»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга


Авторский сайт Татьяны Валяевой